Klokkenstoel: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Afbeelding:Klokmunument.jpg|thumb|right|Klokkenstoel uit [[1989]] in de toren van de [[Sint-Martinuskerk (Gennep)|Sint-Martinuskerk te Gennep]]]]
Een '''klokkenstoel''' is een stellage van dikke houten of ijzeren balken, waarin een of meer [[klok (bel)|klokken]] zijn opgehangen. Een klokkenstoel kan boven in de [[kerktoren|kerk- of klokkentoren]] zijn aangebracht, maar ook los staan. Een omtimmerde klokkenstoel noemen we klokhuis en deze zijn nu nog te vinden in [[Sneek]] bij de Martinikerk ([[PKN]]) en ook bij de [[Westerkerk (Enkhuizen)|Wester- of St. Gomaruskerk]] in Enkhuizen. [[Afbeelding:A.W. Weissman Westerkerk Enkhuizen.jpg|thumb|300px|left|Klokhuis in Enkhuizen]] Vroeger had [[Hoorn]] en [[Haarlem]] ook een dergelijk klokhuis bij de Grote Kerk. In Haarlem staat nu een replica bij de drukkerij van Joh. Enschede.
 
In gemetselde kerktorens bestond de noodzaak tot het aanbrengen van een klokkenstoel al snel, wanneer een samenstel van luiklokken was gebouwd. Immers, het luiden van deze klokken veroorzaakte scheuren in het torenlichaam, en zo ontstonden de verschillende eikenhouten constructies om de trillingen goed naar beneden te geleiden en toch het gewicht van de beweegbare klokken, die soms meer dan 500 kilo per stuk wegen, te kunnen dragen.
Regel 7:
De vrijstaande klokkenstoel, van boven voorzien van een dak, komt op [[begraafplaats|kerkhoven]] en naast kerken in het noorden van [[Nederland]] veel voor, voornamelijk in [[Friesland]], [[Drenthe]] en de [[kop van Overijssel]]. Vrijstaande klokkenstoelen werden vaak gebouwd omdat armere dorpen zich wel een eenvoudig kerkgebouwtje konden veroorloven, maar geen toren waarin de luidklok zou moeten hangen. Bovendien was de ondergrond zacht en veenachtig, waardoor er met verzakking rekening gehouden moest worden.
 
Maar ook om andere redenen en op andere plaatsen is soms gekozen voor vrijstaande klokkenstoelen, ook zonder dak, zoals bij het [[Monument (gedenkteken)|oorlogsmonument]] op de [[Waalsdorpervlakte]]. Daar is ook, zoals vaker, de vrijstaande klokkentoren op een heuvel gebouwd. Ook in andere landen zijn deze bouwwerken te vinden.
 
<gallery>
Afbeelding:Klokkenstoek Katlijk.jpg|Vrijstaande klokkenstoel in [[Katlijk]]
Regel 22 ⟶ 21:
Image:Mortorps kyrka bell tower.jpg|Klokkenstoel in Zweden
</gallery>
 
[[Afbeelding:A.W. Weissman Westerkerk Enkhuizen.jpg|thumb|300px|left|Klokhuis in Enkhuizen voor 1850]] Een omtimmerde (grote)klokkenstoel noemen we '''klokhuis''' en deze zijn nu nog te vinden in [[Sneek]] bij de Martinikerk ([[PKN]]) en ook bij de [[Westerkerk (Enkhuizen)|Wester- of St. Gomaruskerk]] in Enkhuizen. Vroeger had [[Hoorn]] en [[Haarlem]] ook een dergelijk klokhuis bij de Grote Kerk. In Haarlem staat nu een replica bij de drukkerij van [[Koninklijke Joh. Enschedé |Joh. Enschede]].
 
==Zie ook==
*[[Klokkenstoelen in Friesland]]
*[[Lijst van klokkenstoelen in Nederland]]
 
==literatuur==
* ISBN 902464139X C.W. Tempelmans Plat Luidklokken, Klokluiden en Klokkestoelen. Bosch en Keuning N.V. Baarn 1974
 
{{Commons|Category:Church bells construction|Klokkenstoel}}