FM-omroep: verschil tussen versies

De '''FM-omroep''' verzorgt [[radio]]-uitzendingen waarbij [[frequentiemodulatie]] (FM) gebruikt wordt. Door de toepassing van FM was het mogelijk grotere [[bandbreedte]]n te gebruiken en zo [[High fidelity (techniek)|HiFihifi]]-geluid te leveren. Ook kan met FM een betere [[storingsonderdrukking]] verkregen worden.

De frequentieband die voor FM-omroep gebruikt wordt, varieert over de wereld, maar valt wel altijd binnen het [[Ultrakorte golf|VHF]]-bereik. De voor FM-omroep beschikbare frequenties zijn bepaald op een aantal [[Internationale Telecommunicatie-unie|ITU]]-conferenties. Een mijlpaal daarbij was de Stockholm-overeenkomst in 1961 tussen 38 landen. Tegenwoordig wordt bijna wereldwijd FM uitgezonden in Band II, de zogenaamde FM-band. Dit is de frequentieband van 87,50 tot 108,00  MHz. De kanaalafstand, en daarmee de bandbreedte van het kanaal, is 200  kHz.

Uitzonderingen zijn o.a.onder andere:

* Voor 1945 gebruikte men in Amerika een andere FM-band, ook wel 'Pre War FM' genoemd. De frequenties lagen tussen de 42,00 en 50,00  MHz. Kort na de [[Tweede Wereldoorlog]] is er besloten om de huidige FM-frequenties te gaan gebruiken.

* In Amerika wordt uitgezonden tussen 87,80 en 108,00  MHz, een iets kleinere band dus.

* In Japan wordt in plaats van de FM-band de frequentieband van 76,00 tot 90,00  MHz gebruikt, met een kanaalafstand van 100  kHz.

* In Rusland en sommige voormalige Oostbloklanden gebruikt men de OIRT-FM-band. De frequenties liggen tussen 65,00 tot 74,00  MHz met een kanaalafstand van 30  kHz. Reden daarvoor was om ontvangst van westerse zenders te bemoeilijken. De meeste landen hebben de OIRT-FM-band afgeschaft en gebruiken nu dezelfde FM-band als het westen (87,50 tot 108,00  MHz).

De frequentie van een FM-zendstation is meestal een exact [[veelvoud (wiskunde)|veelvoud]] van 100  kHz. In het grootste deel van Amerika en het Caribische gebied, worden alleen de oneven veelvouden gebruikt. In sommige delen van Europa, Groenland en Afrika worden alleen de even veelvouden gebruikt. In Italië worden "half-kanaals" veelvouden van 50  kHz gebruikt. Hiernaast zijn er in bepaalde landen diverse andere, minder gebruikelijke, standaarden, o.a.onder andere veelvouden van 1, 10, 30, 74 en 300  kHz.

Omdat mono-radio-ontvangers ook de stereo-uitzendingen goed moesten kunnen ontvangen, is het volgende schema aangenomen: het linker (L) en rechter (R) kanaal werden opgeteld tot de som M = (L+R)/2 en van elkaar afgetrokken tot het verschil S = (L−R)/2 en op een 38 [[Kilohertz|kHz]] signaal gemoduleerd bij het signaal gevoegd. Een mono-ontvanger gebruikt alleen het M-signaal. Een stereo-ontvanger haalt met behulp van een stereodecoder de L- en R-kanalen uit: L = M+S and R = M−S. Om dit decoderen mogelijk te maken wordt nog een 19  kHz [[piloottoon]] (de halve modulatiefrequentie) bij het signaal gevoegd, hiermee kan de 38  kHz draaggolf van het S-signaal gereconstrueerd worden. In de ontvanger wordt alles boven de 15  kHz uit het weer te geven signaal gefilterd. Omdat storingen bij een grotere bandbreedte meer doorgelaten worden verklaart dit waarom stereo-ontvangst gevoeliger is voor ruis.

In sommige landen zijn kleine zenders toegestaan die het signaal van bijvoorbeeld een MP3mp3-speler of draadloze microfoon uitzendt, zodat deze op een FM-radio te horen is.

De FM-band is ook onderverdeeld in kanaalnummers. In de onderstaande tabel is de draaggolffrequentie (middenfrequentie) gekoppeld aan een kanaalnummer. Elk kanaalnummer komt overeen met een frequentie die een veelvoud is van 300  kHz. Op oude radio's worden deze kanaalnummers vaak op de afstemschaal vermeld. Tegenwoordig worden deze kanaalnummers nauwelijks meer toegepast, in plaats daarvan wordt de frequentie (in MHz) gepubliceerd. Een zender hanteert trouwens lang niet altijd een frequentie die een veelvoud is van 300  kHz.

|1||87,3  MHz||19||92,7  MHz||37||98,1  MHz||55||103,5  MHz

|2||87,6  MHz||20||93,0  MHz||38||98,4  MHz||56||103,8  MHz

|3||87,9  MHz||21||93,3  MHz||39||98,7  MHz||57||104,1  MHz

|4||88,2  MHz||22||93,6  MHz||40||99,0  MHz||58||104,4  MHz

|5||88,5  MHz||23||93,9  MHz||41||99,3  MHz||59||104,7  MHz

|6||88,8  MHz||24||94,2  MHz||42||99,6  MHz||60||105,0  MHz

|7||89,1  MHz||25||94,5  MHz||43||99,9  MHz||61||105,3  MHz

|8||89,4  MHz||26||94,8  MHz||44||100,2  MHz||62||105,6  MHz

|9||89,7  MHz||27||95,1  MHz||45||100,5  MHz||63||105,9  MHz

|10||90,0  MHz||28||95,4  MHz||46||100,8  MHz||64||106,2  MHz

|11||90,3  MHz||29||95,7  MHz||47||101,1  MHz||65||106,5  MHz

|12||90,6  MHz||30||96,0  MHz||48||101,4  MHz||66||106,8  MHz

|13||90,9  MHz||31||96,3  MHz||49||101,7  MHz||67||107,1  MHz

|14||91,2  MHz||32||96,6  MHz||50||102,0  MHz||68||107,4  MHz

|15||91,5  MHz||33||96,9  MHz||51||102,3  MHz||69||107,7  MHz

|16||91,8  MHz||34||97,2  MHz||52||102,6  MHz||70||108,0  MHz

|17||92,1  MHz||35||97,5  MHz||53||102,9  MHz||||

|18||92,4  MHz||36||97,8  MHz||54||103,2  MHz||||