Matriarchaat: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Joep Zander (overleg | bijdragen)
Regel 38:
In het begin van de jaren twintig stelde [[William Halse Rivers Rivers|Rivers]] dat de begrippen matriarchaat en patriarchaat beiden in onbruik zouden raken, omdat zowel de visie van Bachofen als Maine niet de werkelijkheid beschreef. In plaats van een proces van evolutie zou er sprake zijn van een ontwikkeling door vermenging en interactie.
-->
Het ideaaltypische concept van een oermatriarchaat is verbonden met het begrip [[oercommunisme]].<ref>Alexandra Kollontaj, De rol en de positie van de vrouw tijdens het oercommunisme in "De positie van de vrouw in de ontwikkeling van de maatschappij Oslo 1925</ref> Immers werd ook de jagers en verzamelaarseconomie beheerst door de macht van de gezinsclans. Politieke en economische macht werd dus afgeleid van de familie- en verwantschapsstructuren.
 
Zowel bij Engels als bij een aantal voorgangers is het erfrecht een centraal aspect in de overgang van matriarchaat naar het patriarchaat. Volgens Engels bestond in het oermatriarchaat een gebrekkig begrip van de herkomst van kinderen, vooral van de betrokkenheid van vaders daarbij. De zekerstelling van het vaderschap was dan ook een belangrijk issue in de overgang naar het patriarchaat. Engels legde daarbij vooral de nadruk op het materiële (erfrechtelijke) aspect en minder op het relationele aspect van vaderschap. ''"Zij was de eerste gezinsvorm die niet op natuurlijke, maar op economische voorwaarden berustte, namelijk op de overwinning van de particuliere eigendom op de oorspronkelijke primitieve gemeenschappelijke eigendom"''.<ref>Friedrich Engels over de Griekse overgangsfase, in: ''De oorsprong van het gezin, van het particuliere eigendom en van de staat'', Pegasus 1971, p.83</ref> Het idee van een oermatriarchaat als universele voorloper van een universeel patriarchaat wordt binnen de moderne theorievorming in het algemeen, ook door veel feministen, verworpen.
=== Feminisme ===
Hoewel het idee van het matriarchaat nooit helemaal weg was geweest, duurde het tot de [[tweede feministische golf]] voor het weer midden in de aandacht zou staan. Antropologen als Bachofen en [[Robert Briffault|Briffault]] werden opnieuw ontdekt, terwijl elke mythe, oud gebruik en andere zaken die het idee ondersteunden, werden omarmd. Twee boeken waren hierbij belangrijk, ''The First Sex'' uit 1971 van [[Elizabeth Gould Davis]] en ''When God Was a Woman'' uit 1976 van [[Merlin Stone]]. Volgens Davis was de vrouw de eerste mens en was de man een latere [[Mutatie (biologie)|mutatie]]; Stone sloot dichter aan bij de eerdere theorieën.