Piatra Neamț: verschil tussen versies

| district=[[District NeamţNeamț|NeamţNeamț]]

| burgemeester=[[Gheorghe ŞtefanȘtefan (burgemeester)|Gheorghe Ștefan]]

'''Piatra Neamț''' is een stad in het noordoosten van [[Roemenië]]. Het is de hoofdstad van het district [[District NeamţNeamț|Neamț]], dat tot het landsdeel [[Moldavië (Roemenië)|Moldavië]] behoort.

Piatra Neamț ligt aan de rivier de [[BistriţaBistrița (Moldavië)|Bistrița]] en wordt omringd door de bergen ''Pietricica'' (590 m), ''Cozla'' (679 m), ''Cernegura'' (852 m), ''Bâtca Doamnei'' (462 m) en ''Cârloman'' (617 m). De stad ligt op een gemiddelde hoogte van 345 m.

Het gebied rond Piatra NeamţNeamț wordt al bewoond sinds de [[Paleolithicum|oude steentijd]]. De stad ontstond op een strategische plek aan de BistriţaBistrița, waar zich 1500 jaar eerder de Dacische nederzetting Petrodava had bevonden. De stad werd in 1395 voor het eerst genoemd als ''villa Karachonkw''.<ref>LaurenţiuLaurențiu Rădvan (2010): ''At Europe's borders: medieval towns in the Romanian principalities'', p.552.</ref> In het Roemeens zou de stad lange tijd ''Piatra lui Crăciun'' heten. Het naamelement Piatra verwijst naar de Pietricica, de rotsachtige berg die de stad domineert.

Onder koning [[Stefanus III van Moldavië|Stefanus de Grote]] werd tussen 1468 en 1475 in Piatra NeamţNeamț een koninklijk hof (''Curtea Domneasca'') gebouwd. Uit zijn regeerperiode dateren ook de Kerk van de Geboorte van Johannes de Doper (''Biserica NaştereaNașterea Sf. Ioan Botezătorul''), die in 1498 werd voltooid, met de 20 m hoge vrijstaande Stefanustoren (''Turnul lui ŞtefanȘtefan'') uit 1499, die naar de koning is genoemd.

In 1841 werd in Piatra NeamţNeamț door Gheorghe Asachi de eerste papierfabriek van Moldavië gesticht, hoewel deze onderneming in het nog nauwelijks geïndustrialiseerde vorstendom niet lang bleef bestaan.<ref>David Turnock (1989): ''Eastern Europe: an historical geography, 1815-1945'', p.123.</ref> Pas veel later kwam er textielindustrie. In 1885 kreeg Piatra NeamţNeamț door een verbinding met Bacău aansluiting op het Roemeense spoorwegnet.

Piatra NeamţNeamț had een omvangrijke Joodse gemeenschap, die onder meer de schilder [[Victor Brauner]] voortbracht. In 1930 waren 7.595 van de 30.650 inwoners Joods. Na de vervolging voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog en de emigratie die erop volgde, was daarvan nog maar een klein deel over. Anno 2011 zijn er nog twee synagoges in de stad, waaronder een monumentale houten en gedeeltelijk ondergronds gelegen synagoge uit 1766.

Na de Tweede Wereldoorlog maakte de stad een forse groei door. De industrie werd vooral geconcentreerd in de satellietstad [[SăvineştiSăvinești]], waar een groot chemiecomplex staat.

In Piatra NeamţNeamț wordt vanuit het ''[[Teatrul Tinerutului]]'' (Jeugdtheater) het oudste theaterfestival van Roemenië georganiseerd: in 2010 vond de 25ste editie plaats.

Het kunst- en cultuurcentrum Carmen Saeculare organiseert het jaarlijkse muziekfestival VacanţeVacanțe Muzicale (muzikale vakantie) en onderhoudt een kunstschool.

De districtsbibliotheek (''Biblioteca JudeţeanăJudețeană'') draagt de naam van de folklorist [[G.T. Kirileanu]].

Piatra Neamț heeft vijf belangrijke musea: een in 1980 opgericht kunstmuseum (''Muzeul de Artă''), een etnografisch museum (''Muzeul de Etnografie''), een natuurwetenschappelijk museum (''Muzeul de ŞtiinţeȘtiințe Naturale''), een historisch-oudheidkundig museum (''Muzeul de Istorie şiși Arheologie'') en een museum dat gewijd is aan de laatneolithische [[Cucutenicultuur]].

Piatra Neamț ligt ongeveer 350 km ten noorden van de hoofdstad [[Boekarest]]. Het dichtstbijzijnde vliegveld ligt in [[Bacău (stad)|Bacău]], ongeveer 60 km ten zuiden van Piatra NeamţNeamț. Piatra NeamţNeamț is een belangrijke halte aan spoorlijn 509, die de BistriţaBistrița volgt en in [[Bacău (stad)|Bacău]] aansluit op de verbindingen naar [[Boekarest]] en [[IaşiIași]].

De stad ligt aan de nationale weg DN15, die parallel loopt aan genoemde spoorlijn en eveneens in [[Bacău (stad)|Bacău]] aansluiting geeft richting Boekarest. De DN15D vanuit Roman in het oosten en de DN15C vanuit Târgu NeamţNeamț in het noorden eindigen in Piatra NeamţNeamț.

Piatra NeamţNeamț is de thuisbasis van de voetbalclub [[Ceahlăul Piatra NeamţNeamț]]. Hoogtepunt van deze club was het [[UEFA Intertoto Cup]]-toernooi in [[1999]], toen de ploeg in de vierde ronde in twee wedstrijden door [[Juventus]] werd uitgeschakeld. In het seizoen 2011/12 komt de club in de Liga 1 uit.

Het mannenteam van ''HCM Piatra NeamţNeamț'' (voorheen Fibrex SăvineştiSăvinești) is drievoudig Roemeens handbalkampioen en tweevoudig bekerwinnaar. Het vrouwenhandbalteam heet ''CV Unic Piatra NeamţNeamț''.

Piatra NeamţNeamț is de woonplaats van [[Constantin LăcătuşuLăcătușu|Constantin "Ticu" LăcătuşuLăcătușu]], de eerste Roemeense alpinist die de top van de [[Mount Everest]] heeft bereikt.

* [[Calistrat HogaşHogaș]], schrijver

* [[Constantin LăcătuşuLăcătușu]], bergbeklimmer

* [[Bogdan ŢărusȚărus]], atleet