Emissiehandel: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 195.240.101.120 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Maniago |
|||
Regel 25:
# Emissiehandel is geen garantie voor een verlaging van emissies. De Engelse term ''Cap and Trade'' geeft beter aan hoe emissiehandel werkt als milieumaatregel. Behalve handel moet er ook een ''cap'', een plafond voor de totale hoeveelheid emissies worden gesteld, dat bijvoorbeeld in de loop van de tijd steeds lager komt te liggen. Overheden zijn vaak terughoudend met het vaststellen van dergelijke plafonds, omdat ze bang zijn de belangen van bedrijven te schaden.
In de praktijk zijn de emissierechten in de EU voor het eerst verdeeld via een gratis toedeling van emissierechten (grandfathering) aan bedrijven op basis van hun toenmalige uitstoot. Daarbij is een overschot aan emissierechten ontstaan doordat landen te veel rechten (certificaten) aan bedrijven hebben uitgedeeld.
==Werking van de emissiehandel==
===NO<sub>x</sub>===
Bedrijven die veel NO<sub>x</sub> uitstoten krijgen een wettelijke emissienorm, de zogenoemde prestatienorm, opgelegd. Deze norm hangt af van het energieverbruik van de installaties in een bedrijfslocatie en wordt ook wel prestatienorm genoemd. Het gaat voornamelijk om stookinstallaties (fornuizen, ketels) die zelf direct NO<sub>x</sub>-emissies veroorzaken. Hoe meer [[brandstof]] een installatie gebruikt, des te meer NO<sub>x</sub>-rechten het bedrijf krijgt.
Dit wordt daarom wel een relatief plafond genoemd.
De prestatienorm (performance standard rate of PSR) wordt uitgedrukt in een emissie-eis per eenheid gebruikte energie, om precies te zijn in grammen NOx-emissie per gigajoule (GJ) gebruikte [[energie]] (g/GJ). Deze norm is voor alle bedrijven gelijk. Voor procesinstallaties zijn prestatienormen vastgesteld in grammen NO<sub>x</sub> per [[ton (massa)|ton]] product.
Bedrijven die meer uitstoten dan de prestatienorm, hebben twee keuzen: òf ze investeren in maatregelen om hun emissie te verminderen òf ze kopen via emissiehandel extra rechten van bedrijven die hun prestatienorm wel halen.
Het systeem van NO<sub>x</sub>-emissiehandel richt zich uitsluitend op de zware industrie in Nederland.
Als bedrijven denken meer te gaan uitstoten, dan kunnen ze twee dingen doen:
#installaties of het productieproces aanpassen zodat minder NO<sub>x</sub> wordt uitgestoten.
#het overschot kopen van een bedrijf dat minder uitstoot dan de maximale norm.
===CO<sub>2</sub>===
Bij CO<sub>2</sub>-emissiehandel krijgen bedrijven een vastgestelde hoeveelheid emissierechten toebedeeld. Dit wordt wel een absoluut emissieplafond genoemd, of, met de Engelse term, een cap. Het systeem van CO<sub>2</sub>-emissiehandel vloeit voort uit Europese regels. Elke EU-lidstaat moet volgens die EU-regels het systeem van CO<sub>2</sub>-emissiehandel ontwikkelen.
Er kan dus gehandeld worden tussen bedrijven binnen de Europese Unie.
Uitgangspunt van emissiehandel is dat bedrijven altijd de goedkoopste optie zullen kiezen bij de keuze tussen het zelf terugbrengen van hun emissies of het aankopen van emissierechten. Emissiehandel leidt ertoe dat de uitstoot van gassen daar wordt teruggedrongen waar dat het goedkoopst is (zie CO<sub>2</sub>-emissiehandel).
Voor CO<sub>2</sub> werken het [[Ministerie van Economische Zaken (Nederland)|ministerie van Economische Zaken]], het [[Ministerie van Infrastructuur en Milieu]], [[provincie]]s en bedrijven aan een plan waarin de grotere bedrijven en industrieën emissierechten krijgen toebedeeld. Dit wordt het toewijzingsplan of allocatieplan genoemd. Het eerste plan loopt van 2005 tot en met 2007.
Eind maart 2004 moet het plan aan de [[Europese Commissie]] in [[Brussel (stad)|Brussel]] worden voorgelegd. Volgende plannen hebben telkens een looptijd van 5 jaar.
==Emissiehandel voor bedrijven==
Op 1 januari 2005 is in de EU en dus ook in Nederland en systeem van CO<sub>2</sub>-emissiehandel van start gegaan. Op 1 juni 2006 is alleen in Nederland ook emissiehandel in NO<sub>x</sub> ingevoerd. Deze handel vindt plaats tussen bedrijven in de [[zware industrie en elektriciteitssector]] die veel van deze stoffen uitstoten. De handel in CO<sub>2</sub>-emissierechten is onderdeel van het klimaatbeleid. Via dit beleid spoort de overheid alle doelgroepen - huishoudens, verkeer, energie- en industriesectoren, landbouw, handel, diensten en overheid – aan om de binnenlandse Kyoto-doelstelling te halen.
De handel in NO<sub>x</sub>-emissierechten is onderdeel van het beleid voor [[verzuring]] en grootschalige [[luchtverontreiniging]].
NO<sub>x</sub> is geen broeikasgas, maar draagt bij aan verzuring en [[smog]].
===Welke bedrijven kunnen handelen in emissierechten===
In NO<sub>x</sub>-emissierechten kunnen de volgende bedrijven (per bedrijfslocatie) handelen:
*Bedrijven met verbrandingsinstallaties die een totaal thermisch vermogen van minimaal 20 megawatt (MWth) hebben. Het thermisch vermogen geeft aan hoeveel brandstof een installatie maximaal kan verstoken. Het gaat hierbij om raffinaderijen, elektriciteitscentrales en bijvoorbeeld (petro)chemische bedrijven.
*Bedrijven met een bepaalde uitstoot die vrijkomt tijdens het productieproces (procesemissie)
*Bedrijven met combinatie van verbrandings- en procesinstallaties
In CO<sub>2</sub>-emissierechten kunnen alle bedrijven handelen die emissierechten voor CO<sub>2</sub>-handel krijgen toebedeeld en de bedrijven die een ‘rechtenrekening’ hebben gekregen. De volgende bedrijven en industrieën krijgen rechten:
*Bedrijven met verbrandingsinstallaties met een totaal thermisch vermogen van minimaal 20 megawatt (MWth). Dit kunnen elektriciteitsbedrijven of chemiebedrijven zijn die een dergelijk vermogen hebben opgesteld. Verder gaat het om [[raffinaderij]]en, en [[cokesoven]]s. Daarnaast vallen hier echter ook onder de bedrijven die ferrometalen produceren en verwerken, die delfstoffen verwerken en die papier, pulp en karton produceren.
Bijlage I bij de Europese richtlijn over de emissiehandel vermeldt alle installaties en de voor de meeste categorieën bijbehorende capaciteitsgrenzen. Voor Nederland gaat het om zo’n 300 bedrijven, die gezamenlijk ongeveer 45% van de Nederlandse broeikasgassen uitstoten en ongeveer 20% van de Nederlandse NO<sub>x</sub>-emissie voor hun rekening nemen.
==Verplichting==
Bedrijven die onder het systeem van emissiehandel vallen, zijn niet verplicht te handelen in emissierechten. Als een bedrijf maatregelen neemt om de emissie te beperken en daardoor (ruim) aan de emissienorm voldoet, hoeft hij niet te handelen in emissierechten. Een bedrijf dat echter meer NO<sub>x</sub> uitstoot dan de wettelijke norm, of meer CO<sub>2</sub> uitstoot dan hij rechten heeft gekregen, is wel verplicht om emissierechten te kopen om het teveel aan emissies met emissierechten af te dekken.
Bedrijven zijn weliswaar niet verplicht om in emissierechten te handelen, ze zijn wel verplicht te voldoen aan de eisen voor monitoring- en rapportage die voor emissiehandel gaan gelden. Voor NO<sub>x</sub>-emissiehandel staat deze eisen in het ‘Programma van eisen NO<sub>x</sub>-monitoring’, voor CO<sub>2</sub>-emissiehandel in Europese richtsnoeren.
Deze komen ook in een Programma van eisen.
Elk bedrijf moet één keer in de 4 jaar een monitoringsprotocol indienen bij de [[Nederlandse Emissie-autoriteit]] (NEa), het centrale [[bevoegd gezag]] dat toe gaat zien op emissiehandel. Ook moet een bedrijf elk jaar een emissiejaarrapport indienen dat door een onafhankelijk bureau is geverifieerd.
==Wettelijke regelingen==
Er zijn wettelijke regelingen gemaakt om de handel in emissies mogelijk te maken <ref>Emissiehandel: [http://www.emissieautoriteit.nl/emissiehandel/wetten-en-regels/nationale-wetten-en-regels wetten, algemene maatregelen van bestuur, ministeriële regelingen en circulaires]</ref>:
*Implementatiewet EG-richtlijn handel in broeikasgasemissierechten (2003/87/EG)
*Besluit handel in emissierechten
*Regeling monitoring handel in emissierechten
*Besluit emissie-eisen stookinstallaties milieubeheer A
*Besluit emissie-eisen stookinstallaties milieubeheer B
*Besluit emissie-eisen NOx-salpeterzuurfabrieken
*Besluit verbranden afvalstoffen (Bva)
*Gewijzigd Nationaal toewijzingsbesluit broeikasgasemissierechten 2005-2007
*Regeling register voor handel in NOx-emissierechten
*Regeling vergoedingen register handel in emissierechten
*Beleidsregels handhaving emissiehandel (boetes en dwangsommen)
*Europese Registerverordening (EG 2216/2004)
Nieuwe hoofdstukken in de [[Wet milieubeheer]] (Wm). In de Wm staat thans nog niets over de emissiehandel. Om de emissiehandel te regelen wordt aan deze wet hoofdstuk 16 (emissiehandel) toegevoegd en twee hoofdstukken uitgebreid. Hoofdstuk 2 (Adviesorganen) krijgt een nieuwe invulling. Er wordt een passage opgenomen over de instelling van de Nederlandse Emissieautoriteit (Nea).
De NEa gaat toezien op de emissiehandel. In hoofdstuk 18 (Handhaving) wordt ook de handhaving van de emissiehandel toegevoegd. VROM heeft het voorontwerp voor dit wetsontwerp in maart 2003 gepubliceerd.
{{bron|bronvermelding=
*''De tekst op deze pagina of een eerdere versie daarvan is afkomstig van de website van het [[Ministerie van VROM]].''
{{references}}
}}
==Externe links==
*[http://www.bloomberg.com//apps/news?pid=20601086&sid=aXRBOxU5KT5M Carbon Capitalists Warming to Climate Market Using Derivatives, artikel over emissiehandel en Wall Street, Bloomberg.com, 4 december 2009]
| |||