Kiessysteem: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Eén keuze of volgorde?: Link en aanvullingPvdA-partijleiderschapsreferendum 2012
Link
Regel 16:
* een relatieve meerderheid volstaat. Dit systeem wordt gebruikt in het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Canada, ...
* een absolute meerderheid is nodig; is die er niet dan wordt een tweede ronde georganiseerd tussen de (meestal twee) bestgeplaatste kandidaten uit de eerste ronde. Dit systeem wordt gebruikt in de Franse parlementsverkiezingen en bij de meeste rechtstreekse presidentsverkiezingen in de wereld.
* een absolute meerderheid is nodig; die wordt verkregen door niet alleen rekening te houden met de eerste voorkeur van de kiezers. (zie lager "''Alternative vote''" onder het kopje ''Eén keuze of volgorde?'').
 
Het tegendeel van die systemen, zijn de kiessystemen waarbij er meerdere kieskringen zijn met telkens meerdere zetels (zoals in België) en kiessystemen waar er slechts één kieskring is voor alle zetels (zoals in Nederland en Israël).
Regel 30:
* Tussenstelsels waarbij elke kiezer slechts één of een beperkt aantal stemmen heeft, zorgen voor een minderheidsvertegenwoordiging, maar zijn geen stelsels van evenredige vertegenwoordiging. Het stelsel met één stem per kiezer heet "''Single Non Transferable Vote''" en werd vroeger in Japan gebruikt. Het stelsel met meerdere stemmen per kiezer, maar niet zoveel als er zetels zijn heet "''Limited Vote''" en wordt gebruikt voor de verkiezing van het grootste deel van de Spaanse Senaat en, in België, voor de verkiezing van O.C.M.W.-raadsleden door de gemeenteraad.
* [[Evenredige vertegenwoordiging]] is alleen mogelijk met kandidatenlijsten.
* "''Single Transferable Vote''" (zie lager''Single Transferable Vote'' onder het kopje ''Eén keuze of volgorde?'')
 
===Eén keuze of volgorde?===
De meeste kiessystemen zijn "'''categorische'''" systemen: elke kiezer kan slechts één kandidaat of partij aanduiden. Er zijn echter ook "'''ordinale'''" kiessystemen waarbij elke kiezer meerdere opeenvolgende keuzes kan maken. Meestal gebeurt dit door '''twee opeenvolgende stemrondes''' te organiseren. Dit systeem wordt gebruikt in de Franse parlementsverkiezingen en bij de meeste rechtstreekse presidentsverkiezingen in de wereld.
Regel 38 ⟶ 37:
voorkeur van de kiezers. Het is een systeem met één stemronde maar meerdere telrondes.
 
Als op die manier één zetel wordt verkozen, dan heet dergelijk systeem [[Alternative Vote]]. Dit systeem wordt gebruikt bij parlementsverkiezingen in Australië, bij de verkiezingen voor de Londense burgemeester en in Nederland door de [[PvdA (Nederland)|PvdA]] bij ledenraadplegingen, zoals bij het [[PvdA-partijleiderschapsreferendum 2012]].
Als op die manier meerdere zetels worden verkozen, dan heet dergelijk systeem "''[[Enkelvoudige overdraagbare stem|Single Transferable Vote (STV)]]''". Dit systeem wordt gebruikt in Ierland, Noord-Ierland en Malta.