Patholoog: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
|||
Regel 1:
[[Bestand:Rembrandt Harmensz. van Rijn 008.jpg|thumb|right|Fragment van ''Anatomische les van Dr. Jan Deijman'' door [[Rembrandt van Rijn]]]]
Een '''patholoog''' is een persoon die kennis heeft van de lichamelijke afwijkingen veroorzaakt door ziekte.
Een '''anatoom''' is een persoon die kennis draagt van de (menselijke) [[anatomie]]. Deze laatsten, slechts enkelen in Nederland, vindt men vooral aan universiteiten; in ziekenhuizen werken klinisch pathologen.
Ook bij [[forensisch onderzoek]] wordt vaak gebruikgemaakt van de diensten van een '''patholoog''', dat wil zeggen een [[arts]] die zich gespecialiseerd heeft op het achterhalen van de doodsoorzaak en dus analyse van afwijkingen (zoals [[ziekte]]s) van het [[menselijk lichaam]].
Een beroemde patholoog-anatoom in Nederland was dr. [[Jan Zeldenrust]], de eerste directeur van het Gerechtelijk Geneeskundig Laboratorium, inmiddels opgegaan in het [[Nederlands Forensisch Instituut]] (NFI). Beoefenaars van het vakgebied noemen zich tegenwoordig niet meer patholoog-anatoom maar (klinisch) patholoog.
In Nederland is het NFI vaak betrokken bij onderzoek van stoffelijke overschotten. Meestal vindt dit plaats als onderdeel van een strafrechtelijk onderzoek en dan is geen toestemming nodig van de familie. De patholoog werkt volgens een strikt protocol en doet dat zo snel mogelijk om rouwrituelen niet onnodig veel te verstoren.
Het onderzoek vindt volgens een vast omschreven set van handelingen plaats, waarbij het protocol voorkomt dat de patholoog iets over het hoofd ziet. De bevindingen worden nauwkeurig vastgelegd en zo nodig worden foto's gemaakt om andere deskundigen te consulteren. Het is bijvoorbeeld mogelijk dat iemand een klap krijgt en daarna toch overlijdt aan de gevolgen van een beroerte.
Eerst wordt de dode uitwendig onderzocht en daarna volgen inwendig onderzoek en zo nodig nog een [[Röntgenstraling|röntgen]]foto. Dit laatste is dikwijls het geval bij steekpartijen en altijd bij overledenen door schotwonden. Kogels of achtergebleven mespunten helpen bij de bewijsvoering. Het NFI, voorheen het ''Gerechtelijk Laboratorium'' geheten, beschikt hiervoor over eigen apparatuur.
In de eerste plaats is forensisch onderzoek bedoeld om zaken naar voren te brengen, waar niemand aan denkt. Het aantonen van de doodsoorzaak is uiteraard belangrijk, maar evenzeer is het belangrijk uit te sluiten wat géén rol gespeeld heeft bij het overlijden.
De pathologen van het NFI leveren informatie ten behoeve van [[politie]] en [[Ministerie van Justitie (Nederland)|justitie]], maar de [[rechter]] beslist uiteindelijk wie verantwoordelijk is.
Om onduidelijkheden te vermijden doen de onderzoekers verslag in begrijpelijk Nederlands met vermijding van [[jargon]]. Zo nodig treedt de patholoog bij de rechtszaak op als getuige-deskundige. Een enkele keer wordt hij te hulp geroepen bij de reconstructie van een fatale gebeurtenis.
Pathologisch onderzoek verloopt volgens strikte regels in een vaste volgorde. De patholoog begint met uitwendig onderzoek: hoofd, romp, armen en benen. Eerst de voorzijde dan de achterzijde. Bij het inwendig onderzoek wordt de ligging van de organen bekeken om ziekelijke afwijkingen vast te stellen of afwijkingen als gevolg van ''mechanisch geweld''.
Hersenen worden ook standaard onderzocht. De patholoog snijdt de huid aan de achterkant van het hoofd van oor tot oor open. De huid wordt naar voren geklapt en vervolgens wordt de schedel geopend. Deze methode heeft het voordeel dat er aan de voorzijde van het hoofd niets van te zien is. De inwendige schedel wordt onderzocht op bloeduitstortingen of breuken en de hersenen worden nagekeken op letsel en ziekten.
Inwendige organen worden gewogen en nauwkeurig onderzocht. Het [[hart]] bijvoorbeeld wordt geopend om te zien of er sporen zijn van een [[hartinfarct]]. De [[kransslagader]] wordt op tientallen plekken doorgesneden om te zien of die ergens is afgesloten. Ook [[lever]], [[milt]], [[Long (orgaan)|longen]], [[maag]], [[darmen]], [[luchtpijp]], [[slokdarm]] en de [[Spier (anatomie)|spieren]] worden nauwgezet bekeken.
Onderzoek en rapportage zijn zo nauwkeurig dat zelfs achteraf nieuwe vragen kunnen worden beantwoord. De laatste maaltijd wordt vastgesteld m.b.v. monsters van de maaginhoud. Van organen worden enkele kubieke centimeters weggenomen en in de diepvries of [[formaline]] bewaard, zodat altijd nog [[toxicologie|toxicologisch onderzoek]] en [[contra-expertise]] mogelijk zijn. Plakjes weefsel voor [[microscopisch onderzoek]] worden in [[formaldehyde|formaline]] bewaard. Van kinderen worden altijd huidmonsters genomen om [[Stofwisselingsziekte|stofwisselingsstoornis]]sen vast te kunnen stellen.
Bij gerechtelijk onderzoek staat het belang van justitie voorop. Zelfs met de wensen van de dode wordt rekening gehouden: als bijvoorbeeld iemand een [[codicil]] droeg, kan de chirurg in overleg met justitie bruikbare organen uit het lichaam nemen en vervolgens alsnog aan het NFI rapporteren.
Een patholoog verricht ook obducties. Het verschil tussen de termen obductie en sectie is minimaal. Een obductie is namelijk klinisch en wordt door een arts (namens de familie) aangevraagd. Hiervoor is ook altijd toestemming nodig van de familie. Sectie is gerechtelijk, hiervoor is geen toestemming van de familie nodig. De officier van justitie of de procureur gelast dit onderzoek. Autopsie is het gezamenlijke woord voor deze begrippen. Het weinig gebruikte begrip in het Nederlands is hiervoor 'lijkschouwing'<ref>[http://www.fomat.nl/handreikingknmg.html handreiking KNMG, fomat.nl]</ref>.
{{referenties}}
[[Categorie:Anatomie]]
[[Categorie:Forensisch onderzoek]]
[[Categorie:Medisch specialist]]
[[ar:علم الأمراض التشريحي]]
[[ast:Anatomía patolóxica]]
[[ca:Anatomia patològica]]
[[cs:Patologická anatomie]]
[[da:Patologisk anatomi]]
[[en:Anatomical pathology]]
[[es:Anatomía patológica]]
[[eu:Anatomia patologiko]]
[[fr:Anatomo-pathologie]]
[[gl:Anatomía patolóxica]]
[[id:Patologi anatomi]]
[[it:Anatomia patologica]]
[[ka:პათოლოგიური ანატომია]]
[[ko:해부병리학]]
[[pl:Patomorfologia]]
[[pt:Anatomia patológica]]
[[ro:Anatomie patologică]]
[[ru:Патологическая анатомия]]
[[sk:Patologická anatómia]]
[[th:พยาธิกายวิภาค]]
[[tr:Anatomopatoloji]]
| |||