Navigatie-instrument: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→Richtingmeting: Pelorus |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 1:
[[Bestand:
Een '''navigatie-instrument''' is een [[Meetgereedschap|meetinstrument]] dat gebruikt wordt om [[Natuurkundige grootheid|grootheden]] vast te stellen die van belang zijn bij de [[navigatie]]. Voor een groot deel heeft dit betrekking op [[plaatsbepaling]], maar ook op [[tijdmeting]], [[richtingmeting]], [[Snelheidsmeter|snelheidsmeting]], [[hoogtemeting]], [[Bathymetrie|dieptemeting]] en andere metingen die van belang zijn voor een veilige navigatie.
Regel 5:
== Snelheidsmeting ==
[[Bestand:Airspeed p1230157.jpg|thumb|250px|[[Pitotbuis]] van een [[Airbus A380]]. Hiermee wordt de snelheid door de lucht gemeten. Ook schepen maakten gebruik van dit principe.]]
Snelheidsmeting is van belang om de afgelegde weg vast te stellen. Afhankelijk van het meetprincipe wordt hierbij de [[grondsnelheid]] gemeten of de [[luchtsnelheid]] of [[vaart door het water]]. In combinatie met de [[Koers (richting)|grondkoers]] kan aan de hand hiervan een [[gegist bestek]] worden verkregen. Er zijn verschillende soorten [[snelheidsmeter]]s.
In de scheepvaart gebeurt dit met een [[Log (scheepvaart)|log]]:
Regel 17 ⟶ 18:
== Richtingmeting ==
[[Bestand:Kreiselkompass Schnitt Anschütz.jpg|thumb|250px|Het [[gyrokompas]] is een belangrijk instrument om [[richting]]en te bepalen.]]
Het bepalen van de [[richting]] ten opzichte van het [[Noord (windstreek)|noorden]] is van groot belang bij de navigatie. Dit vindt plaats met een [[kompas]]:
* [[magnetisch kompas]];
Regel 47 ⟶ 49:
== Afstandsmeting ==
[[Bestand:Decca Navigator Mk 12.jpg|thumb|250px|Een oude [[DECCA|Decca]] Navigator Mk 12. Hierbij werd nog niet direct de positie gegeven, maar werden waardes gegeven voor de rode, groene en paarse ''lane''. Aan de hand van een [[Zeekaart|kaart]] met deccalijnen kon dan de positie gevonden worden.]]
Afstandsmeting vindt vooral plaats met [[Elektronisch plaatsbepalingssysteem|elektronische plaatsbepalingssystemen]]. Dit gebeurt door van [[Elektromagnetische straling|elektromagnetische signalen]] de [[looptijd]], het [[looptijdverschil]], het [[frequentieverschil]] of het [[faseverschil]] te meten. De meeste systemen zijn in staat om meerdere afstanden te meten om zo direct tot een [[Locatie|positie]] te komen:
* [[radar]];
* [[Distance measuring equipment|DME]];
* [[traagheidsnavigatie]];
* [[hyperbolisch navigatiesysteem]]:
** [[Gee (navigatie)|Gee]];
Regel 70 ⟶ 74:
* [[radiohoogtemeter]];
** [[Ground proximity warning system|GPWS]].
Een afgeleide hiervan is de [[variometer]].
=== Dieptemeting ===
Regel 75 ⟶ 81:
* [[handlood]]
* [[echolood]]
== Systemen ==
[[Bestand:ECDISSCREEN.jpg|thumb|250px|Op een [[ECDIS]] wordt de informatie van meerdere instrumenten weer te geven in een [[Elektronische navigatiekaart|elektronische kaart]].]]
Alle metingen kunnen in een systeem worden ondergebracht dat de gegevens verwerkt. Dit kan dienen voor besturing of presentatie of een combinatie hiervan. Voor de besturing kan gebruik gemaakt worden van een [[automatische piloot]], in de scheepvaart stuurautomaat genoemd. Voor de presentatie zijn er meerdere systemen:
* [[ECDIS]];
* [[Inland ECDIS]];
* [[Head-up display]]
Bij vliegtuigen worden botsingen voorkomen met [[Airborne collision avoidance system|ACAS]] en [[Traffic alert and Collision Avoidance System|TCAS]]. Op schepen worden [[aanvaring]]en voorkomen met zichtpeilingen en radar met [[Automatic Radar Plotting Aid|arpa]] en [[Automatic Identification System|AIS]].
[[Categorie:Navigatie-instrument]]
| |||