[[Bestand:Speenkruid_ten_westen_van_Alphen_adRijn_20040328.jpg|thumb|292px|right|De groeiwijze in groepen onder bomen]]
Het '''gewoon speenkruid''' (''Ranunculus ficaria'' subsp. ''bulbilifer'', synoniem: ''Ficaria verna'' subsp. ''bulbifer'') is een laagblijvende voorjaarsbloeier die behoort tot de [[ranonkelfamilie]] (''Ranunculaceae''). De soortaanduiding ''ficaria'' komt van het [[Latijn]]se ''[[Ficus]]'', dat vijg betekent. Oude namen voor deze plant zijn 'vijgwortel', 'oaneklootjes' en 'katteklootjes'. De naam 'speenkruid' is volgens sommigen afgeleid van de vorm van de knollen, die op kleine speentjes lijken. Volgens anderen is de naam afgeleid van de toepassing tegen aambeien, oftewel speen.