Amasya (stad): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kGeen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 5:
| subarea = [[Amasya (provincie)|Amasya]]
| district = [[Amasya (district)|Amasya]]
| inwoners =
| census =
| burgemeester = Cafer Özdemir([[AKP]])
|
| hoogte = 411
| image = Şehzadeler şehri Amasya....jpg
| caption = Ottomaanse huizen en moskee
| image1 = Amasya.jpg
| caption1 = Yalıboyu huizen in Amasya
| image2 = Amasya mosque.jpg
| caption2 = Een oude moskee in Amasya
| image3 = AmasyaYesilIrmakManzarasi.jpg
| caption3 = De Yeşilırmak
| image4 = Amasya2.jpg
| caption4 = Een blik over Amasya
| lat_deg = 40
| lat_min = 39
Regel 20 ⟶ 29:
| lon_dir = E
}}
'''Amasya''' is de hoofdstad (''İlçe Merkezi'') van het [[Amasya (district)|gelijknamige district]] en de provincie [[Amasya (provincie)|Amasya]] in [[Turkije]]. De plaats telt
== Naam ==
Volgens [[Strabo (historicus)|Strabo]] komt de naam Amaseia van Amasis, de koningin van de [[Amazonen]], die in dit gebied aan de noordkust van Turkije zouden hebben geleefd. Verschillende schrijfversies voor de naam zijn gebruikt sinds de oudheid zoals Αμάσεια, Amaseia, Amassia en Amasia, maar de uitspraak is in elk van deze hetzelfde gebleven.
== Geschiedenis ==
De strategische locatie van deze steile vallei maakt dat het gebied al zeer lang bewoond wordt. Vroege bewoners waren onder andere de Hettieten, Perzen en Armeniers. Enkele eeuwen voor Christus word de stad gesticht door Pontische kolonisten uit de steden langs de Zwarte zeekust. Tussen 333 en 26 voor Christus was Amasya zelfs de hoofdstad van het [[Pontus (gebied)|Pontische Koninkrijk]] uit deze tijd stammen de graven van de Pontische koningen, die boven de stad in de stijle rotswand zijn uitgegraven.
In 70 voor Christus veroverde [[Lucius Licinius Lucullus]] Amaseia van de Armeniers en werd het de hoofdstad van de nieuwe [[Romeinse Rijk|Romeinse]] Provincie [[Pontus et Bithynia]]. De Griekse historicus [[Strabo (historicus)|Strabo]], afkomstig uit de stad, heeft een gedetailleerde beschrijving van de stad gegeven tussen 60 voor en 19 na Christus. Rond het jaar 3 werd de stad opgenomen in de Romeinse provincie Galatië, in het noordelijke district Pontus Galaticus. [[Trajanus]] deelde het vervolgens weer in bij de provincie [[Cappadocië]]. In de 2e eeuw verkreeg het stadsstatus (metropolis).
Na de val van het Romeinse Rijk bleef de stad 700 jaar deel uitmaken van het Byzantijnse Rijk, gedurende deze periode is het merendeel van de bevolking Griekstalig. De locale Armeense bevolking leid een achtergesteld leven, hun kerk word niet erkend door de Byzantijnen. Vanaf de 10e eeuw arriveren veel Turkse volkeren in Anatolië. In 1075 nemen de Turkmeense Danishmenden de stad in en maken er hun hoofdstad van. In de 12e eeuw neemt de [[Sultanaat van Rûm|Seltsjoekse]] leider Kiliç Arslan II de stad in. Onder heerschappij van de Seltsjoeken en het [[Il-kanaat]] werd Amasya een belangrijke Islamitische plaats. Uit deze tijd zijn nog meerdere scholen, moskeeën, tombes en andere gebouwen bewaard gebleven.
In Ottomaanse tijden werd de stad nog belangrijker, met name in educatie. De kinderen van de sultan werden hier heen gestuurd voor hun scholing. Als onderdeel van hun training moesten toekomstige sultans de positie van gouverneur van de provincie succesvol vervullen. Om het voor de sultan in spe extra moeilijk te maken waren in de provincie veel verschillende etniciteiten gehuisvest, elk in hun eigen dorp. Hierdoor was hij verplicht kennis op te doen over de culturen van alle verschillende groepen binnen zijn rijk; zoals de Grieken, Armeniers, Bosniërs, Tataren, Arabieren, Koerden, etc.
Tijdens de Turkse onafhankelijkheidsoorlog was Amasya in 1919 de plaats waar Ataturk zijn laatste voorbereidingen trof voor het opzetten van het Turkse leger om de [[Republiek Turkije]] uit te kunnen roepen. Het was hier dat hij de onafhankelijkheidsoorlog verklaarde. Na deze oorlog werd de Griekstalige bevolking van de stad uitgeruild met Griekenland voor Turken.
== Omgeving ==
Amasya ligt in een groene vallei, zo'n 400 meter boven zeeniveau tussen het Anatolische binnenland en de Zwarte-Zeekust. Het gebied word bevloeid door drie rivieren; de Tersakan, Çekerek and Yeşilırmak. Verticale rotspartijen geven de stad een bijzondere uitstraling.
== Bezienswaardigheden ==
De stad telt een groot aantal historische bezienswaardigheden. Het is een populaire bestemming voor toeristen als uitstapje tijdens een reis langs de Zwarte Zee of langs het Anatolische gedeelte van het Pontisch Gebergte.
De oudste restanten zijn de Pontische koningsgraven in de rotswand die boven de stad uitrijst. Op deze rots ligt ook het geruïneerde Harsene kasteel, dat al door Strabo werd genoemd. Verder zijn er onder andere het Ferhat-aquaduct, de 13e eeuwse Seljuk Burmali [[moskee]], het 14e-eeuwse Ilkhan Bimarhane ziekenhuis, de graftombe van de 15e-eeuwse Pir Ilyas en de moskee van Yildirim Beyazit. Als gevolg van haar belangrijke geschiedenis zijn er in de stad veel historische Ottomaanse woningen bewaard gebleven, waarvan sommigen als hotel of gasthuis gebruikt worden. Verder vind men er het Archeologisch Museum van Amasya en enkele tombes van islamitische heiligen.
In de groene en bergachtige omgeving van Amasya kan ook goed gewandeld worden, en bevinden zich nog meer historische dorpjes en her en der geruïneerde monumentale gebouwen. Het Borabay meer ten noordoosten van de stad in het district Taşova bied goede picknickplek en is populair bij locals.
Amasya is gevoelig gelegen voor [[aardbeving]]en. In 1939 werd een groot deel van de gebouwen beschadigd.
==Verkeer en vervoer==
Regel 36 ⟶ 69:
{{Coor title dm|40|39|N|35|50|E|type:city}}
{{Commonscat|Amasya}}
== Geboren ==
[[Strabo (historicus)|Strabo]] (64 v.Chr.) - Grieks historicus, geograaf en filosoof
[[Selim I]] (10 oktober 1470) - Sultan van het [[Ottomaanse Rijk]]
== Galerij ==
<gallery>
</gallery>
[[Categorie:Gemeente in Turkije]]
| |||