Blessum: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
RobotMichiel1972 (overleg | bijdragen)
k zoom-parameter vervangen door in GeoHack gebruikte scale-par
-zb, opmaak
Regel 19:
| lon_min=42
| lon_sec=37
[[Bestand:|image=Gezicht op Blessum.jpg|thumb|300px|Blessum]]
|caption=Blessum
}}
[[Bestand:Gezicht op Blessum.jpg|thumb|300px|Blessum]]
'''Blessum''' is een klein dorp in de gemeente [[Menaldumadeel]], provincie [[Friesland]] ([[Nederland]]). Het ligt vlakbij [[Deinum]] en [[Boksum]] en heeft 97 inwoners (2005).
 
==Geschiedenis==
Blessum is een [[terpdorp]] dat in de vroege [[Middeleeuwen]] is ontstaan ten westen van de [[Middelzee]]. Het dorp is door de [[Blessumervaart]] naar het noorden ontsloten, richting [[Harlingertrekvaart]] (thans [[Van Harinxmakanaal]]). Over de weg kon en kan het dorp uitsluitend vanuit het oosten over de Blessumerdijk worden bereikt.
[[Bestand:Kerkje van Blessum.jpg|thumb|left|[[Mariakerk (Blessum)|Mariakerk]]]]
Blessum is een [[terpdorp]] dat in de vroege [[Middeleeuwen]] is ontstaan ten westen van de [[Middelzee]]. De Mariakerk is uit de 14e eeuw.
 
Blessum is een [[terpdorp]] dat in de vroege [[Middeleeuwen]] is ontstaan ten westen van de [[Middelzee]]. Het dorp is door de [[Blessumervaart]] naar het noorden ontsloten, richting [[Harlingertrekvaart]] (thans [[Van Harinxmakanaal]]). Over de weg kon en kan het dorp uitsluitend vanuit het oosten over de Blessumerdijk worden bereikt.
In de moderne tijd is de geïsoleerde en dus rustige ligging van het dorp sterker geworden. In het noorden is in [[1863]] de [[Spoorlijn Harlingen - Nieuwe Schans (Staatslijn B)|spoorlijn Leeuwarden-Harlingen]] gekomen en in het laatste kwart van de [[20e eeuw]] de Westergoawei met verkeerspleinen, oostelijk van het dorp.
 
== Kerk ==
De aan Maria gewijde kerk van Blessum dateert van omstreeks [[1250]]. In ieder geval zijn de oudste fundamenten rond 1250 door monniken gemaakt. De noordmuur met vroeg-gotische spitsboogvensters en het koor met een driezijdige sluiting dateert uit de [[14e eeuw]]. Omstreeks 1500 is de kerk vernieuwd. Er kwam toen een ingangspartij met een omlijsting voorzien van siermetselwerk, gewrongen [[colonet]]ten, en een kleine [[beeldnis]]. De zuidelijke gevel is grotendeels vernieuwd en voorzien van grote rondboogvensters. De kloeke toren heeft waarschijnlijk nog een kern uit de [[13e eeuw|13e]] of vroege 14e eeuw, maar hij kreeg in [[1879]] een ommetseling en er werd een ingesnoerde [[torenspits|spits]] op aangebracht. In het interieur vallen de geschilderde draperieën rond het orgelfront op. Het evenwichtige kerkmeubilair dateert uit de [[19e eeuw]].
De kerk heeft een bijzonder [[kerkorgel|orgel]] dat geheel is gerestaureerd. De kerk is eigendom van de [[Stichting Alde Fryske Tsjerken]].
 
== Staten ==
Bij Blessum hebben twee [[stins|staten]] gestaan. Aan de zuidzijde de in de [[18e eeuw]] gesloopte [[Wismastate]] waarvan de stinspoort tot [[1809]] nog bestond, en aan de westzijde de [[Ringiastate]], een state uit de [[15e eeuw]] in de vorm van een representatieve boerderij die eveneens werd gesloopt. Op beide stateterreinen zijn nieuwe boerderijen verrezen. Op het terrein van Ringiastate gebeurde dat in [[1823]]. Aan de zijde van de Buorren is een oudere herinnering aan de state bewaard gebleven. Het zijn hekpijlers, ook wel homeipalen genoemd, uit de vroege 18e eeuw. De vierkante pijlers zijn gecanneleerd, gegroefd, en dragen gebeeldhouwde vazen in barokvormen. De Buorren hebben een omzoming van [[leilinde]]n gekend. Deze zijn door andere bomen vervangen, maar rond het kerkhof staan nog wel leilinden.
{{clearleft}}
<br clear=both>
==Bereikbaarheid==
In de moderne tijd is de geïsoleerde en dus rustige ligging van het dorp sterker geworden. In het noorden is in [[1863]] de [[Spoorlijn Harlingen - Nieuwe Schans (Staatslijn B)|spoorlijn Leeuwarden-Harlingen]] gekomen en in het laatste kwart van de [[20e eeuw]] de Westergoawei met verkeerspleinen, oostelijk van het dorp.
 
== Ontwikkeling inwonertal ==