Altruïsme: verschil tussen versies

* Anderen behulpzaam zijn met geen of nauwelijks eigenbelang (de informele definitie). Dit is verschillend van elkaar behulpzaam zijn, aangezien dat vaak gepaard gaat met eigenbelang.

 

 

* Een ethische doctrine die vindt dat individuen een morele plicht hebben elkaar te helpen, indien noodzakelijk tot de uitsluiting van diens eigen interesses of voordelen. Iemand die een dergelijke doctrine aanhangt staat bekend als een "altruïst".

Dit concept heeft een lange geschiedenis in het filosofische en ethische gedachtegoed en is sinds de jaren 70 een thema geworden voor [[psychologie|psychologen]], [[sociologie|sociologen]], evolutionair [[biologie|biologen]], [[experimentele economen]], [[speltheorie|speltheoretici]] en [[ethologie|ethologen]]. Terwijl ideeën over altruïsme van een vakgebied invloed kunnen hebben op de andere vakgebieden, hebben de verschillende methoden en doelen van deze vakgebieden geleid tot verschillende zienswijzen m.b.t. altruïsme.

[[Bestand:Biene beim Nektar sammeln.jpg|thumb|De bijenwerkster, een voorbeeld van altruïsme binnen het dierenrijk]]

==Altruïsme bij dieren==

Altruïsme is niet een puur menselijke eigenschap, maar wordt ook vaak aangetroffen bij dieren en met name dieren die in sociale groepen leven. Hier kan het vormen aannemen als: voedsel delen met soortgenoten of samenwerken om een beloning te krijgen. Men spreekt ook wel van [[prosociaal]] gedrag. Aziatische olifanten ([[Elephas maximus]]) werken bijvoorbeeld samen in de vorm van samen aan een touw trekken voor beloning<ref>Joshua M. Plotnik, Richard Lair, Wirot Suphachoksahakun, and Frans B. M. de Waal. "Elephants know when they need a helping trunk in a cooperative task". PNAS. www.pnas.org/cgi/doi/10.1073/pnas.1101765108.</ref>. Bij chimpanzees ([[Pan troglodytes]]) lijkt onbaatzuchtig gedrag zoals delen van voedsel minder vanzelfsprekend, en afhankelijk van de houding van de ontvangende partner <ref>Victoria Horner, J, Devyn Carter, Malini Suchak & Frans B.M. de Waal. Spontaneous prosocial choice by chimpanzees Published online before print August 8, 2011, doi: 10.1073/pnas.111108810PNAS </ref> Wanneer dieren altruïstisch gedrag vertonen zal het altijd indirect ook voordeel opleveren voor zichzelf, hetzij door later iets terug te krijgen van degene waartegen hij altruïstisch gedrag heeft vertoond (reciproque altruïsme), hetzij door een voordeel te creëren voor naaste familieleden die genetisch verwant zijn. Een voorbeeld van deze tweede vorm is bijvoorbeeld te vinden bij bijen waarbij de werksters al hun energie geven voor hun naaste familieleden zonder zelf nakomelingen te kunnen krijgen.