Patriarchaat (sociologie): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Joep Zander (overleg | bijdragen)
lf -beg
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
'''Patriarchaat''' ({{Polytonic|πατριαρχία}} < {{Polytonic|πατήρ}} / patér - „vader“; {{Polytonic|αρχή}} / arché - „heersen“) is een term in de [[sociologie]] om een [[Maatschappij (sociologie)|maatschappijvorm]] aan te duiden waarin vaders of meer algemeen de [[man (geslacht)|mannen]] een specifiekedominante rol innemen. Deze rol kan worden uitgelegd als [[Karakter (aard)|dominant]] dan wel als complementair. Hoewel een periode van patriarchaat lang kan duren, kan het patriarchaat door emancipatie van de [[vrouw]] of door vormen van gelijkheidsdenken langzaam verschuiven naar bijvoorbeeld [[matriarchaat]], waarbij de dominantie van de vrouw een sterkere nadruk krijgt
 
== Negentiende eeuwse theorieën ==
In de theorieën van [[Johann Jakob Bachofen]], [[Friedrich Engels]] en andere negentiende eeuwse wetenschappers werd het patriarchaat gezien als een historische periode die volgde op een periode van moederrecht. Voor Bachofen was er sprake van een eenlijnige [[culturele evolutie]] van de samenleving en was het patriarchaat een verbetering ten opzichte van het [[matriarchaat]] dat weer een verbetering was geweest ten opzichte van de periode van [[promiscuïteit]] die daaraan vooraf zou zijn gegaan.
 
Volgens Engels was patriarchaat juist een verslechtering ten opzichte van de eerdere [[Egalitarisme|egalitaire]] samenleving die overeenkomsten had met de [[Communisme|communistische]] samenleving die hem voor ogen stond. De overgang zou het gevolg zijn van het ontstaan van een samenleving waarin eigendom een rol speelde. Dit zou zijn gebeurd bij de overgang van rondtrekkende [[jager-verzamelaar]]s naar [[Sedentarisme|sedentaire]] boeren tijdens de [[neolithische revolutie]]. Om te voorkomen dat eigendom over zou gaan op de kinderen van zijn zus, zou de man het patriarchaat hebben afgedwongen.
 
Volgens Friedrich Engels was patriarchaat met name een manier om materieel eigendom te organiseren. Daar kan tegenover gesteld worden dat patriarchaat ook kan worden gezien als een middel om de relatie tussen vaders en kinderen vast te leggen en te bestendigen. [[Ernst Bornemann]] beschouwde vaderrecht als een vorm van eigendomsrecht.<ref>Ernest Bornemann Das Patriarchat 1975 blz 14 </ref>. Deze visie kreeg veel invloed binnen [[feminisme|feministische]] ideologieën.
 
In de theorieën van [[Johann Jakob Bachofen]], [[Friedrich Engels]] en andere negentiende eeuwse wetenschappers werd het patriarchaat gezien als een historische periode die volgde op een periode van moederrecht.
Volgens Friedrich Engels was patriarchaat met name een manier om materieel eigendom te organiseren. Daar kan tegenover gesteld worden dat patriarchaat ook kan worden gezien als een middel om de relatie tussen vaders en kinderen vast te leggen en te bestendigen. [[Ernst Bornemann]] beschouwde vaderrecht als een vorm van eigendomsrecht<ref>Ernest Bornemann Das Patriarchat 1975 blz 14 </ref>. Deze visie kreeg veel invloed binnen [[feminisme|feministische]] ideologieën.
== Zie ook ==
* [[Matriarchaat]]