Diederik van de Elzas: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Eric Ouwerkerk (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Eric Ouwerkerk (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 11:
}}
'''Diederik''' (of '''Dirk''') '''van de Elzas''' (ca. [[1100]] - [[Grevelingen (stad)]], [[4 januari]] [[1168]]) was [[Graafschap Vlaanderen|graaf van Vlaanderen]] van [[1128]] tot aan zijn dood. Hij was een zoon van hertog [[Diederik II van Lotharingen]] en [[Gertrudis van Vlaanderen]], dochter van graaf [[Robrecht I van Vlaanderen]].
==Vlaanderen==
 
Als kleinzoon van graaf [[Robrecht I de Fries]] kon hij na de moord op [[Karel de Goede]] in [[1127]] via zijn moeder Gertrudis rechten doen gelden op de troon van [[graafschap Vlaanderen|Vlaanderen]]. Koning [[Lodewijk VI van Frankrijk|Lodewijk VI]] had echter [[Willem Clito]], eveneens in de moederlijke lijn afstammend van de Vlaamse graven, als graaf benoemd. Dit was tegen de zin van de Vlaamse steden en van de pro-keizer gezinde adelsfractie in Vlaanderen. [[Gent]], [[Brugge]], [[Rijsel]] en [[Sint-Omaars]], en een aantal edelen vroegen Diederik, toen heer van [[Bitche]], om graaf van Vlaanderen te worden. Er ontstond een strijd tussen Willem en Diederik. Lodewijk liet Diederik excommuniceren en belegerde hem in Rijsel. De Franse koning moest zich echter terugtrekken toen bleek dat Diederik de steun van [[Hendrik I van Engeland]] had. In 1128 leed Diederik nederlagen bij [[Tielt]] en [[Oostkamp]] en moest hij vluchten, eerst naar Brugge en daarna naar [[Aalst]]. Willem belegerde de stad maar werd op 27 juli dood in zijn tent aangetroffen. Dit werd door beide partijen als een teken gezien dat Diederik de rechtmatige graaf was, en er werd vrede gesloten. In 1132 huldigde Diederik Lodewijk als zijn koning, in ruil voor zijn steun tegen de aanspraken van [[Boudewijn IV van Henegouwen]]. In de strijd tussen [[Frankrijk]] en [[Engeland]] probeerde hij een neutrale positie te bewaren, hetgeen de Vlaamse handel ten goede kwam. Onder zijn bewind konden de steden zich ontwikkelen en werden de instellingen organisatorisch hervormd.
==Het Heilige Land==
 
[[Bestand:Thierry_d'Alsace.JPG|thumb|Diederik van de Elzas brengt het Heilig Bloed naar Vlaanderen. Nagespeeld in de [[Heilig-Bloedprocessie]].]]
In 1139 bezocht Diederik Jeruzalem en trouwde daar met [[Sybille van Anjou]], weduwe van Willem Clito en dochter van [[Fulco V van Anjou|Fulco]] koning van [[Koninkrijk Jeruzalem|Jeruzalem]]. Hij leidde een succesvolle expeditie naar [[Panias]] en nam deel aan de invasie van Gilead (het gebied ten oosten van de Jordaan). In datzelfde jaar keerde hij terug naar huis om [[Godfried II van Leuven]] bij te staan in de [[Grimbergse Oorlogen]].
 
Diederik nam deel aan de [[tweede kruistocht]]. Hij gaf leiding aan de oversteek van de [[Meander (rivier)]] en vocht mee in een veldslag bij [[Konya (stad)]]. Diederik nam deel aan het beraad waarin werd besloten om Damascus aan te vallen, tegen de zin van de lokale kruisvaarders die aanvoerden dat ze altijd in vrede met Damascus hadden geleefd. Diederik eiste de stad op als hoofdstad voor zijn eigen kruisvaardersstaat en werd daarin gesteund door zijn zwager [[Boudewijn III van Jeruzalem]], [[Lodewijk VII van Frankrijk]] en [[Koenraad III van Hohenstaufen]] - zeer tegen de zin van de leiders van de kruisvaardersstaten. Door onderlinge verdeeldheid van de kruivaarders liep het beleg na vier dagen al uit op een mislukking en trokken de kruisvaarders zich terug op Jeruzalem. In 1150 keerde hij terug naar Vlaanderen. Boudewijn van Henegouwen probeerde namelijk om Vlaanderen te veroveren maar Sybille (die als regentes was achtergebleven) wist hem te weerstaan en liet ook plundertochten in Henegouwen uitvoeren. Het volgende jaar sloot Diederik vrede met Boudewijn, met de afspraak dat hun kinderen zouden trouwen.
{{wiu2}}
Hij ondernam vier reizen naar het [[Heilige Land]], waarvan hij de vermeende [[Heilig Bloed (Brugge)|relikwie van het Heilig Bloed]] (bewaard te Brugge) zou hebben meegebracht. Tijdens zijn derde reis (1157–1159) vertrouwde hij het regentschap toe aan zijn zoon [[Filips van de Elzas]], aan wie hij vóór zijn vierde reis, einde 1164, definitief de regering overliet.
 
In 1056 trok Diederik voor de derde maal naar het Heilige Land. Ditmaal nam hij Sybille mee, en liet zijn zoon [[Filips van de Elzas]] achter als regent. Diederik nam deel aan het belg van [[Shaizar]], dat mislukte toen hij ruzie kreeg met [[Reinoud van Châtillon]] over de vraag wie de vesting zou bezitten als die was veroverd. In 1059 keerde Diederik terug naar Vlaanderen maar Sybille bleef achter en trad in een klooster. Diederik liet Filips een belangrijk aandeel houden in het bestuur. In 1064 trok hij een vierde maal naar het Heilige Land en bezocht samen met [[Amalrik I van Jeruzalem]] de steden [[Antiochië]] en [[Tripoli (Libanon)]]. Na zijn thuiskomst in 1166 zegelde hij met een dadelpalm.
Uit zijn eerste huwelijk met, de weduwe van Karel ''de Goede'', [[Margaretha van Clermont]] (ook Swanhildis genoemd) (gestorven [[4 september]] [[1133]]), had hij een dochter, Lauretta, die trouwde met [[Roeland I van Vermandois]]; uit zijn tweede huwelijk met Sybille van Anjou kwamen zeven kinderen voort:
 
Diederik zou het [[Heilig Bloed (Brugge)|relikwie van het Heilig Bloed]] hebben meegenomen van zijn reizen. Hij werd beegraven in de [[abdij van Waten]].
==Huwelijken en kinderen==
Sommige bronnen vermelden dat Diederik in zijn eerste huwelijk zou zijn getrouwd met de weduwe van Karel ''de Goede'', [[Margaretha van Clermont]]. Dit is echter vrijwel zeker niet het geval. Van zijn eerste vrouw is bekend dat ze Swanhilde heette, dat ze op [[4 september]] [[1132]]) is overleden, en dat Diederik en zij in een te nauwe bloedverwantschap stonden. Diederik en Swanhilde kregen een dochter: [[Laureta van Vlaanderen|Lauretta]].
 
Diederik en Sybille hadden de volgende kinderen:
* Boudewijn, overleden voor 1154
* [[Filips van de Elzas|Filips]]
* [[Mattheüs I van de Elzas|Mattheüs]], gehuwd met gravin [[Maria van Boulogne]]
* Peter (-1176), provoost van Brugge en Sint-Omaars, bisschop van [[aartsbisdom Kamerijk]], gaf zijn kerkelijke functies op om te trouwen met Mathilde, de weduwe van [[Gwijde van Nevers]] en werd zo graaf van [[Nevers]]. Hij kreeg een dochter Sybille die trouwde met Robert van Wavrin, seneschalk van Frankrijk.
* Gertrude (-1186), gehuwd met [[Humbert III van Savoye]] en daarna met Hugo III van Oisy.
* [[Margaretha van de Elzas|Margaretha]], gravin van Vlaanderen, gehuwd met graaf [[Boudewijn de Moedige|Boudewijn V van Henegouwen]]
* Matilda (ovl. 24 maart ca. 1194), 1187 abdis van [[abdij van Fontevraud|abdes van Fontevraud]]
*Gertrude (-1186), gehuwd met [[Humbert III van Savoye]]
 
*Matilda, [[abdij van Fontevraud|abdes van Fontevraud]]
Diederik had daarnaast drie buitenechtelijke kinderen:
*Peter (-1176), bisschop van [[aartsbisdom Kamerijk]]
* Gerard (ovl. 1206), provoost van Brugge, kanselier van Vlaanderen, lid van de raad van regenten in 1202.
* [[Laureta van Vlaanderen|Laureta]], gehuwd met graaf [[Hendrik I van Namen]]
* Willem Bron (ovl. voor 1167), getrouwd met Christiana, ze hadden een zoon die ook Willem Bron heette.
* Conon
 
[[Categorie:Graaf van Vlaanderen]]