Agnes van Poitou (1024-1077): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Link naar doorverwijspagina gerepareerd (Klooster naar Klooster (gebouw)), met behulp van pop-ups |
|||
Regel 17:
'''Agnes van Poitou''' (ca. [[1025]] - [[Rome (stad)|Rome]], 14 december [[1077]]) was een dochter van [[Hertog|hertog]] [[Willem V van Aquitanië]] en [[Agnes van Mâcon|Agnes van Bourgondië]]. Zij trouwde in [[1043]] te [[Ingelheim am Rhein]] met [[Koning (titel)|koning]] [[Hendrik III van het Heilige Roomse Rijk|Hendrik III]] ([[1017]]-[[1056]]) van [[Duitsland]]. Samen met haar man werd zij in [[1046]] tot [[Keizerin|keizerin]] [[Gekroond|gekroond]]. Na zijn dood was ze [[Regentes|regentes]] van het [[Heilige Roomse Rijk]] tot [[1061]].
Als regentes zette ze het beleid van haar man, om vooral op bisschoppen en [[Ministeriaal|ministerialen]] te vertrouwen, voort. Wel benoemde ze hertogen in de hertogdommen die haar man zelf had bestuurd ([[Hertogdom Beieren (-1255)|Beieren]], [[Hertogdom Zwaben|Zwaben]] en [[Hertogdom Karinthië|Karinthië]]) omdat ze als vrouw geen militaire functie kon bekleden. Daarbij koos ze niet traditioneel voor de hoogste adel maar voor leden van nieuwere families, die misschien een minder grote bedreiging voor de positie van haar zoon zouden zijn. [[Rudolf van Rheinfelden]] zou zijn benoeming in Zwaben mogelijk hebben afgedwongen door de ontvoering van de 12-jarige prinses Mathilde, waarmee hij later zou trouwen. Agnes liet de adel een eed zweren dat als haar zoons onverhoopt zouden komen te overlijden, zij een veto op de koningskeuze zou hebben. Ze verloor wel de controle over de paus-benoemingen toen haar kandidaat in [[1061]] zich niet kon handhaven – maar Agnes was een overtuigd aanhanger van de kerkhervorming en dus juist tegen politieke benoemingen. Haar eigenzinnige keuzes in adviseurs en opvoeders voor de [[Kroonprins|kroonprins]] veroorzaakten een steeds toenemende onvrede onder de adel en de bisschoppen wat uiteindelijk leidde tot de ontvoering van de jonge [[Hendrik IV (keizer)|Hendrik IV]] door haar tegenstanders. Agnes moest daardoor terugtreden als [[Regent (bestuurder)|regent]] ([[1062]]) en droeg haar verantwoordelijkheden over aan de bisschoppen van [[Keulen]], [[Mainz]] en [[Bremen (stad)|Bremen]]. Zij trad in [[1065]] (toen Hendrik IV meerderjarig werd op 15-jarige leeftijd) in Rome in een [[Klooster (gebouw)|klooster]] en woonde in [[1076]] de vastensynode te [[Rome (stad)|Rome]] bij, waar de confrontatie tussen de [[paus]] en haar zoon begon. Agnes stond in dit conflict aan de kant van de paus, trad op als adviseur van meerdere pausen en ondersteunde hervormingsgezinde kloosters in [[Italië]] zoals [[Monte Cassino]]. Ook bemiddelde ze tussen de paus en haar zoon.
Agnes wordt traditioneel als een zwakke regent gezien maar dat lijkt niet terecht: zij heeft heeft zich een aantal jaren zonder grote problemen kunnen handhaven, alle intern-Duitse spanningen weten te beheersen, een succesvolle politiek tegen [[Hongarije]] gevoerd en heeft tot aan de meerderjarigheid van haar zoon haar plichten zo goed mogelijk vervuld. Dat zij de macht over de pausbenoeming is kwijtgeraakt valt haar moeilijk aan te rekenen, haar man had de positie van de paus juist versterkt in de tijd dat de kerkhervorming in het belang van Duitsland was. Agnes had de pech dat het belang van Duitsland in haar tijd tegen de kerkhervorming was maar dat die kerkhervorming (waar zij zelf voor was) niet meer was tegen te houden. Ook valt het haar moeilijk te verwijten dat ze met haar hertogbenoemingen de latere tegenstanders van haar zoon in het zadel heeft geholpen. In haar tijd leken dat verstandige keuzes en hebben de hertogen haar ook goed gediend.
| |||