Tan Malaka: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
nieuw
 
redactie
Regel 1:
'''Ibrahim Datoek Tan Malaka''' (Pandan Gadang, [[Minangkabau]], [[19 februari]] [[1896]]<ref>andere bronnen noemen 1894</ref> - [[21 februari]] [[1949]]), was een Indonesisch [[communisme|communistisch]] politicus. Hij bestreed zowel de Hollanders zowelNederlanders als de regering van de Republik Indonesia, werd door politieke tegenstanders terechtgesteld maar decennia later uitgeroepen tot [[Held van Indonesië]].
 
Soetan Ibrahim, vanaf 1913 drager van de titel Datoek Tan Malaka, kon op aanbeveling van zijn leraar aan de Inlandsche Kweekschool van Sumatra een opleiding volgen aan de Rijkskweekschool in Haarlem. Daar kwam hij terecht in een communistisch milieu. Na zijn terugkeer in 1919 werd hij behalve onderwijzer op Sumatra ook een der leiders van de Sociaal-democratische Vereniging, die in 1914 tijdens zijn afwezigheid was opgericht door [[Henk Sneevliet]]. Deze vereniging ging in 1921 samen met een linkse afsplitsing van de [[Sarekat Islam]]. Zo ontstond de [[Partai Komunis Indonesia]], de Indonesische Communistische Partij. Op 27 juni 1921 volgde hij Semaoen op als voorzitter.
Regel 9:
Van 1927 tot 1928 woonde hij op de [[Filippijnen]], totdat hij door het Amerikaans gezag na een proces het land werd uitgezet, en hij hervatte zijn zwervend leven in China. Bij de Japanse opmars in 1937 vluchtte hij naar Singapore. Na de val van die stad en van Nederlands-Indië in 1942 keerde hij onder een schuilnaam terug naar Java, waar hij aanvankelijk werkte aan een boek over "Materialisme, dialektiek en Logica". Later werd hij opzichter in een bruinkoolmijn waar[[Romusha|Romusha's]], inlandse dwangarbeiders waren tewerkgesteld.
 
Na de bevrijding richtte Tan Malaka een tegen premier [[soetan Sjahrir]] gerichte coalitie op, de '''Persatuan Perdjuangan''' (Verenigde Strijd). Deze was tegen elk compromis met Nederland en voerde de leuze "100% merdeka". Toen de regering Sharir in februari 1946 viel, kreeg Tan Malaka van president Sukarno opdracht een nieuw kabinet te formeren. Het lukte hem echter niet een brede coalitie te bereiken, waarna Sharir opnieuw premier werd. In het voorjaar van 1946 raakte Tan Malaka betrokken bij plannen voor een staatsgreep. Op 6 juli werd hij gearresteerd. Tot september 1948 zat hij gevangen in het deel van Java dat in handen was van de Republik Indonesia. In die jaren woedde de Madioem-opstand, waarin de diverse communistische groeperingen het onderspit dolven tegen het Republikeins gezag. Eenmaal vrijgekomen wilde hij de leiding van de Republik op zich nemen terwijl Sukarno en Hatta waren geïnterneerd door de Nederlanders. In november richtte hij de Partai Murba (Proletarische Partij) op, een trotskistische tegenhanger van de PKI. Op 21 februari 1949 werd hij door aanhangers van Sukarno geliquideerd. De restanten van zijn beweging staakten de strijd toen in december 1949 Nederland officieel de soevereiniteit overdroeg.
 
=== Bibliografie ===
*Tan Malaka - Naar de `Republiek-Indonesia' (1924),
* Tan Malaka - Moeslihat, Soerabaja, 1945
Regel 25:
* Tan Malaka - Uraian mendadak : pidato Tan Malaka didepan [i.e. di depan] Kongres Peleburan Tiga Partai Menjadi Partai Murba, 7 November 1948 (toespraken), Jakarta] : LPPM Tan Malaka, 2006
 
=== Literatuur ===
*Poeze, Harry A. - Verguisd en Vergeten. Tan Malaka, de linkse beweging en de Indonesische Revolutie, 1945-1949 (3 delen)
 
==Voetnoten==
[[Categorie:Indonesisch politicus]]
{{reflist}}
 
[[Categorie:Indonesisch politicus|Malaka]]
{{referenties}}