Marktsocialisme: verschil tussen versies

Het marktsocialisme stelt dat een vrije markt in het belang is van een ieder, en van arbeid in het bijzonder. Het staat hiermee lijnrecht tegenover het idee van de [[Centraal geleide economie|planeconomie]] die met het [[marxisme]] wordt geassocieerd. In de regel wijzen marxisten vrije handel af, terwijl [[kapitalisten]] vrije handel als nuttig ervaren. De vrijemarktsocialisten onderscheiden zich van het kapitalisme in het streven naar een (meer) evenredige verdeling van de welvaart, vooral in het voordeel van de [[proletariaat|arbeiders]]. De (vrije)marktsocialisten bezetten een middenveld tussen kapitalisme en planeconomisch socialisme, waarbij van het eerste de vrije handel als distributieysteem, en van het laatste de sociale intentie waargemaakt zouden moeten worden. In de regel wijzen marktsocialisten een dictatoriale verhouding tussen arbeid en bestuur in bedrijven af, waarmee het zich afzet tegen het kapitalisme. Het marktsocialisme onderscheidt zich evenals het socialisme in het algemeen van het anarchisme in dat wetgeving en vastliggende organisatiestructuren niet geschuwd worden, maar juist als oplossing worden gezien. Een maatschappij op ''anarchistische'' vrije markt ontstaat dus per moment opnieuw, terwijl een ''socialistische'' vrije markt vast kan liggen in allerlei documenten en afgedwongen regelingen. Hierin komt het marktsocialisme ook overeen met het historisch bestaande kapitalisme.

 

 

Het marktsocialisme heeft niet als doel het eigendom van de productiemiddelen (bedrijven, machines, grond, kapitaal) in handen van de staat te stellen, hetgeen immers strijdig is met bijvoorbeeld de [[zelfbestuur]]variant. Een markt houdt ook privébezit in dat vrij verhandeld kan worden, terwijl staatsbezit zeer sterk richting centraal geleide economie gaat.