Tuindorp Buiksloot: verschil tussen versies

[[Bestand:Uilenburgstraat Amsterdam 1925.jpg|thumb|250px|Krotten in de Amsterdamse Jodenbuurt anno 1925]]De aanleg en bouw van tuindorpen gebeurde onder regie van de [[Amsterdam (gemeente)|gemeente Amsterdam]], na de annexatie van de buurgemeenten [[Sloten (Amsterdam)|Sloten]], [[Nieuwendam]], [[Ransdorp]], Buiksloot, [[Watergraafsmeer]] en delen van [[Nieuwer-Amstel]] op 1 januari 1921. In deze periode heerste grote woningnood, terwijl tegelijkertijd op grote schaal woningen in de Amsterdamse binnenstad onbewoonbaar moesten worden verklaard, zoals op [[Uilenburg (Amsterdam)|Uilenburg]], [[Rapenburg (Amsterdam)|Rapenburg]] en in de [[Jordaan (Amsterdam)|Jordaan]]. Hiervoor werden plannen ontwikkeld voor vervangende volkswoningbouw, waarvoor in de bestaande stad geen ruimte was. Om niet teveel spanningen met de Gemeentelijke Woningdienst te veroorzaken, had de in 1928 opgerichte sector Stadsontwikkeling van de Dienst Publieke Werken van de gemeente Amsterdam het [[Stedenbouwkunde|stedenbouwkundig]] plan van Tuindorp Buiksloot overgelaten aan de Woningdienst.
[[File:Waddenweg Tuindorp Buiksloot Amsterdam-Noord.jpg|thumb|275px|left|Waddenweg dwars door Tuindorp Buiksloot]]
Tuindorp Buiksloot kreeg noord-zuid georiënteerde strokenbouw, waardoorheen de Waddenweg, toen nog het verlengde van de Adelaarsweg, was aangelegd. Twee parallelle straten aan weerszijden van deze weg ontsluiten het in tweeën gedeelde dorp. Men komt dan op een pleintje van waaruit men zich op zo'n helft kan oriënteren. De Waddenweg was namelijk vooral als doorgaande weg naar de Buikslotermeerpolder bedacht. Aan weerszijden van deze weg ligt een [[doodlopende weg|cul-de-sac]], de enige signatuur van de tuinstad van [[Ebenezer Howard]].

[[File:Tuindorp Buiksloot Amsterdam-Noord 8.jpg|thumb|275px|left|Kinderen kunnen veilig op straat spelen]]Naar Tuindorp Buiksloot verhuisden vooral grote gezinnen uit de binnenstad van Amsterdam. Een groot deel kwam uit de Jordaan, waar veel krotten onbewoonbaar werden verklaard. Het nieuwe dorp telde ongeveer 4000 inwoners en er heerste een gezellige sfeer. Men was behulpzaam naar elkaar en zeer solidair. Sommige Amsterdammers hadden wel wat tijd nodig om te wennen aan de rust en stilte, maar over het algemeen was men erg blij met de ruime en lichte huizen in straten waar de vele kinderen veilig buiten konden spelen.

[[File:Tuindorp Buiksloot Amsterdam-Noord 9.jpg|thumb|275px|Hoekschewaardplein in een rood dorp]]Het Blauwe Zand was een rood dorp. Bij de verkiezingen van 1934 voor de [[gemeenteraad]] stemde 79% van de bewoners op de [[Communistische Partij van Nederland|Communistische Partij Holland (CPH)]] of de [[Sociaal Democratische Arbeiders Partij]]. Samen trokken deze groepen ten strijde tegen de [[Fascisme|fascisten]] van de [[Nationaal-Socialistische Beweging|NSB]], die fel werden gehaat. Dat escaleerde in 1937, toen NSB-partijleider [[Anton Mussert]] een partijlid in Tuindorp Buiksloot bezocht. Bij het verlaten van diens huis werd Mussert belaagd, er ontstond een schermutseling en Mussert vluchtte per auto de buurt uit. De rechtbank wees enkele tuindorpers als schuldigen aan en veroordeelde deze, terwijl Mussert volgens justitie weinig blaam trof.

[[File:Tuindorp Buiksloot Amsterdam-Noord 10.jpg|thumb|275px|left|Strijdbare bewoners in Tuindorp Buiksloot]]De strijdbaarheid van de bewoners leidde tot meerdere incidenten, en langzamerhand kregen zij een roemruchte reputatie. Hoewel niet terecht, had een deel van de bewoners daar toch last van, bijvoorbeeld bij de zoektocht naar werk. In 1937 vroegen zij aan de Gemeentelijke Woningdienst om de naam van het dorp te veranderen van Blauwe Zand naar Tuindorp Buiksloot.