Tegla Loroupe: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Rudolphous (overleg | bijdragen)
Atletiekbox verbeterd, intro aangepast, PR's bijgewerkt, 'Onderscheidingen' + externe link toegevoegd, externe links opgenomen in bronsjabloon en overige verbeteringen
Regel 12:
| 1etitel = Keniaans kampioene veldlopen 1994
| OS = 1996, 2000
| extra = Wereldrecordhoudster 20.000 m; uurloop 1998-2008 + marathon 1998-2001; Afrikaans recordhoudster, 25.000 m +, 30.000 m; uurloop 1998-2008, marathon 1998-2001
}}
'''Tegla Loroupe''' ([[Kapsait]], [[Kenia]], [[9 mei]] [[1973]]), bijgenaamd ''Chepkite'', is een [[Kenia|Keniaanse]] langeafstandsloopster. Ze loopt zowel op de baan als op de weg. Ze heeft hetde [[Wereldrecords atletiek|wereldrecordwereldrecords]] op de [[20000 meter (atletiek)|20.000 m]], [[25000 meter (atletiek)|25.000 m]] en [[30000 meter (atletiek)|30.000 m]] op haar naam staan, is voormalig recordhoudster op de [[marathonMarathon (sport)|marathon]] en had ook gedurende bijna tien jaar het [[Werelduurrecord (atletiek)|werelduurrecord]] in handen. Ze werd in 1997, 1998 en 1999 wereldkampioene op de [[halve marathon]] en nam tweemaal deel aan de [[Olympische Spelen]], maar veroverde hierop geen medailles[[medaille]]s.
 
== Biografie ==
=== Blootsvoets ===
De vader van Tegla Loroupe had vijf vrouwen. Zijzelf was de derde telg uit een gezin van zeven kinderen, maar daarnaast had ze nog achttien halfzussen en –broers. In een cultuur waarin de stem van de vrouw nauwelijks telt, was Loroupe voorbestemd om kinderen te baren. Van jongs af aan weigerde ze echter om volgzaam te zijn. Zo liet ze zich ooit als leerling registreren, ondanks het feit dat haar ouders het niet nodig vonden dat zij naar school ging en liever zagen dat zij volledig op de boerderij werkte.<ref name="Tegla">Uit ''Tegla Loroupe'' door Marco Knippen, gepubliceerd in ''Egmond na 738 kilometer'', bron: zie hierboven</ref> Vanaf haar tiende liep ze dagelijks blootsvoets 10 kilometer naar school en na afloop weer terug. Hiermee legde ze de basis voor haar latere triomfen bij het langeafstandslopen.
 
Haar vader en de andere mannen van de Pokot-stam veroordeelden de keuze om haar leven door de atletiek te laten beheersen. Zij vonden het kostbare tijdverspilling. Tegla Loroupe zag er daarentegen een manier in om zich aan de armoede te ontworstelen.<ref name="Tegla"/>
 
=== In de ban ===
Haar exceptionele talent kwam snel aan het licht, al werd zij door de Keniase bondscoach ''Mike Kosgei'' lange tijd in de ban gedaan. Als lid van de 'verkeerde stam' kreeg Loroupe geen uitnodigingen voor grote internationale kampioenschappen van de nationale bond, ''Athletics Kenya'', die immer in de greep van corruptie en politieke machtsspelletjes is.<ref name="Tegla"/>
 
=== Doorbraak in Egmond ===
In [[Nederland]] volgde Tegla Loroupe's doorbraak. Nadat zij eerder bij haar debuut in 1992 nog nipt door de [[Hongarije|Hongaarse]] [[Heléna Barócsi]] was verslagen, triomfeerde zij in 1993 voor de eerste maal op de [[halve marathon van Egmond]]. Het was de eerste van een ongeëvenaarde, vrijwel ononderbroken serie van in totaal zeven overwinningen; slechts in 1999 kreeg Loroupe klop van de Nederlandse atlete [[Irma Heeren]].
 
=== Echte roem ===
De echte roem vergaarde zij echter in andere wedstrijden. Zo was Loroupe in 1994 de eerste [[Afrika|Afrikaanse]] vrouw die de [[marathon van New York]] won. Een jaar later won ze deze wedstrijd opnieuw. In 1997, 1998 en 1999 won ze de [[Rotterdam Marathon]] en bracht ze in 1998 in deze wedstrijd het [[Wereldrecords atletiek|wereldrecord]] op 2:20.47. In diezelfde jaren werd zij wereldkampioene op de [[halve marathon]] en delfde zij in [[Wereldkampioenschappen atletiek 1995|1995]] en [[Wereldkampioenschappen atletiek 1999|1999]] tijdens het WK op de baan twee keer brons op de [[10000 meter (atletiek)|10.000 m]]. Op de [[Goodwill Games]] in 1994 en 1998 werd zij op deze afstand eerste. Verder won ze nog de marathons van [[marathon van Berlijn|Berlijn]] (1999), [[marathon van Londen|Londen]] (2000), [[marathon van Rome|Rome]] (2000) en [[marathon van Lausanne|Lausanne]] (2002), won zij in 1994 en 1998 de [[halve marathon van Parijs]] en was zij van 1998 tot in 2008 met 18 kilometer en 340 meter bovendien houdster van het werelduurrecord.
 
=== Atlete met een missie ===
Zondag 14 januari 2007 stond ze er trouwens weer, voor de elfde keer aan de start van de halve marathon van Egmond. Ditmaal finishte zij niet vooraan. Maar daar was het Tegla Loroupe ook niet meer zozeer om te doen. Anno 2007 was de Keniaanse een atlete met een missie. Tegenwoordig poogt zij tijdens haar optredens interesse te wekken voor haar pogingen om kinderen in het grensgebied tussen Kenia en [[Oeganda]] een betere jeugd te bieden. 'Ik heb als kind zelf geleden onder de burgeroorlogen,' zegt ze. 'Ik wil de kinderen van nu een alternatief bieden, zodat ze niet betrokken raken bij die conflicten en de wapens opnemen.' Zij stichtte en bekostigde een schooltje en een weeshuis in [[Kapenguria]], in het [[West Pokot District]] waar ze zelf vandaan komt.<ref name="Tegla"/> 'Het gaat om armoede, om vluchtelingen die de oorlog willen ontlopen en om voorlichting over andere bedreigingen, zoals aids,' vertelt ze. 'Het is een regio waar nog weinig stabiliteit heerst en waar veel families uit elkaar zijn gevallen.' Een paar keer per jaar organiseert ze in Kenia, Oeganda en [[Soedan]] 'vredes-lopen,' waar kinderen aan mee kunnen doen en waar ze geld inzamelt onder toeschouwers, collega-atleten en politici die als gast aanwezig zijn.<ref>Uit ''Het gaat Tegla Loroupe nu om meer dan sport'', bron: zie hierboven</ref>
 
== Titels ==
*Wereldkampioene 10.000 m - 1995, 1999
*Wereldkampioene halve marathon - 1997, 1998, 1999
*Keniaans kampioene 10.000 m - 1995, 2000
*Keniaans kampioene veldlopen - 1994
* [[Abebe Bikila-award]] - 1999
 
== Persoonlijke records ==
''';Baan'''
{| class="wikitable"
!Onderdeel
Regel 75 ⟶ 74:
|-
|25.000 m
|1:27.05,9 (Afr. rec.WR)
|21 september 2002
|[[Mengerskirchen]]
|-
|30.000 m
|1:45.50,0 (Afr. rec.WR)
|6 juni 2003
|[[Warstein]]
|}
 
''';Weg'''
{| class="wikitable"
!Onderdeel
Regel 143 ⟶ 142:
|}
 
''';Indoor'''
{| class="wikitable"
!Onderdeel
Regel 161 ⟶ 160:
|}
 
== Palmares ==
=== marathon ===
*1994: {{goud}} [[New York City Marathon 1994|New York City Marathon]] - 2:27.37
*1995: {{goud}} [[New York City Marathon 1995|New York City Marathon]] - 2:28.06
Regel 193 ⟶ 192:
*2007: {{brons}} marathon van Las Vegas - 2:41:37
 
=== Overige overwinningen ===
* [[Wereldkampioenschap halve marathon|WK halve marathon]] - 1997, 1998, 1999
* [[Goodwill Games]] - 1994, 1998
Regel 211 ⟶ 210:
* [[Zevenheuvelenloop]] - 1992, 1993, 1998
* [[Parelloop]] - 1999
 
== Onderscheidingen==
* [[Abebe Bikila-award]] - 1999
 
 
Regel 218 ⟶ 220:
*Mooij, C. en Knippen, M (2006) ''Egmond na 738 kilometer'', uitgegeven door Cor Mooij i.o.v. Le Champion ISBN 90-811264-1-5
----
<references />
----
== ;Externe links==
* {{en}}[http://www.tegla-loroupe.de/ Website van Tegla Loroupe] (niet bijgewerkt sinds 2004)
* {{Link IAAF naam|id=61121}}
* {{fr}}[http://marathoninfo.free.fr/athletes/teglalorupe.htm atletenprofiel op marathoninfo.free.fr]
*{{Link SRO-profiel|id=lo/tegla-loroupe-1}}
}}
 
== Externe links==
* {{en}}[http://www.tegla-loroupe.de/ Website van Tegla Loroupe] (niet bijgewerkt sinds 2004)
* {{Link IAAF naam|id=61121}}
* {{fr}}[http://marathoninfo.free.fr/athletes/teglalorupe.htm atletenprofiel op marathoninfo.free.fr]
 
{{DEFAULTSORT:Loroupe, Tegla}}