Ontaarde materie: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
metallisch waterstof |
k spatie en komma toegevoegd |
||
Regel 1:
'''Gedegenereerde of ontaarde materie''', is [[materie]] die zodanig door de [[zwaartekracht]] wordt samengeperst, dat de tegendruk van de atomen wordt veroorzaakt door het [[uitsluitingsprincipe van Pauli]]. Dit principe houdt in dat geen twee typen [[fermion]]en ([[elektron]]en, [[proton]]en en [[neutron]]en) dezefde [[kwantumtoestand]] mogen bezetten. Gedegenereerde materie treffen we aan in [[metallisch waterstof]], [[witte dwerg]]en, [[neutronenster]]en en mogelijk ook in [[quarkster]]ren.
Bij een witte dwerg wordt de tegendruk veroorzaakt door de [[elektron]]en, rond de kern. De gedegenereerde elektronen massa bedraagt ongeveer 5 ton per kubieke centimeter.
Regel 5:
Als de druk door de zwaartekracht hoger is dan de [[Chandrasekhar-limiet]] van 1,4 maal de massa van de [[zon]] worden de elektronen in de kern gedrukt, waarbij de elektronen samen met de protonen, neutronen vormen. Deze neutronen leveren door het uitsluitingsprincipe van Pauli wederom een tegendruk tegen de zwaartekracht. Deze vorm van gedegenereerde neutron materie vinden we in neutronensterren. De massa bedraagt om en nabij een miljard ton per kubieke centimeter.
Indien de massa van een neutronen ster de [[Oppenheimer-Volkoff limiet]] van ongeveer 3-5 zonnemassa's overschrijdt, is de tegendruk van de neutronen door het uitsluitingsprincipe van Pauli onvoldoende en wordt, afhankelijk van de massa, een quarkster of een [[zwart gat]] gevormd.
==Zie ook==
| |||