Dispensatie (kerkelijk recht): verschil tussen versies

'''Dispensatie''' is binnen het [[canoniek recht]] een bijzondere vorm van ontheffing van bepaalde canonieke geboden of verboden, of - in de formulering van de ''[[Canoniek recht|Codex Iuris Canonici]]'': ''(...) de vrijstelling van een louter kerkelijke wet in een bijzonder geval''.<ref>''Codex Iuris Canonici'', V, 85 [http://www.kerkrecht.nl/main.asp?pagetype=onderdeel&item=105 Nederlandse vertaling]</ref>Het gaat hier expliciet om kerkelijke voorschriften en niet om de [[Goddelijk recht|Goddelijke wetten]], waarvan geen dispensatie mogelijk is. Het verlenen van dispensatie geschiedt door ''hen die de uitvoerende macht bezitten binnen de grenzen van hun bevoegdheid, alsook door hen aan wie de macht om te dispenseren expliciet of impliciet toekomt, hetzij van rechtswege hetzij krachtens wettige delegatie.''<ref>''aldaar''</ref> Dat betekent dat de dispensatie in sommige gevallen door de paus zelf verleend kan worden. In andere gevallen kan de dispensatie worden gegeven op [[Bisdom (Rooms-Katholieke kerk)|diocesaan]] niveau. Het hangt van de omstandigheden af of - in dat laatste geval - de dispensatie wordt verleend door de [[bisschop]] of door de [[pastoor]]. De algemene normen met betrekking tot de kerkelijke dispensatie staan beschreven in de ''Codex'' (Hoofdstuk V; cc. 85-93).