Gibberellinezuur: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
samenvoeging niet uitgevoerd. Wel dubbel info verwijderd en wat meer info specifiek over dit zuur toegevoegd
Regel 1:
{{samenvoegen|Gibberelline}}
{{Infobox chemische stof
| Naam = Gibberellinezuur A3
Regel 71 ⟶ 70:
| Spectra =
}}
'''Gibberellinezuur''' (ook wel '''Gibberellin A3''', '''GA''', en('''GA<sub>3</sub>''')) is een [[plantenhormoon]], dat de groei en strekking van [[cel (biologie)|plantencellen]] bevordert. Ook beïnvloedt het de verhouding tussen mannelijke en vrouwelijke bloemen op een plant, bevordert het de vruchtzetting, geeft het grotere bladeren en kan sommige [[tweejarige plant]]en al in het eerste jaar laten bloeien. Verder stimuleert het de cellen van [[kieming|kiemende]] zaden om [[Messenger RNA|mRNA]] coderend voor hydrolytische enzymen te vormen en bij sommige zaden met kiemrust (dormantie) kan het toevoegen van gibberellinezuur de kiemrust breken. Het is een van de eenvoudigste [[gibberelline]]s.
 
Het is een van de eenvoudigste [[gibberelline]]s. Het werd voor het eerst omschreven in Japan in 1935 als een methabolisch bijproduct van [[Gibberella fujikuroi]]. Het gibberellinezuur wordt soms gebruitk in laboratoria en [[glastuinbouw]] om zaden die anders niet zouden groeien toch te helpen [[ontkiemen]].
De naam gibberelline is afgeleid van de schimmelnaam ''Gibberella fujikuroi''. Deze schimmel werd in 1926 door de Japanner Eiichi Kurosawa ontdekt als de veroorzaker van de bakanae-ziekte (domme zaailing ziekte) in [[rijst]]. De door de schimmel gevormde gibberelline veroorzaakte een sterke plantengroei waardoor slappe planten met lange [[stengel|internodiën]] (leden) ontstonden. Enkele jaren later werd door Japanse onderzoekers uit de zieke planten twee kristallijne, biologisch werkzame stoffen geïsoleerd. Deze werden gibberelline A en gibberelline B genoemd. Pas vele jaren later is de werking van gibberellinen pas goed begrepen door het toentertijd gestarte onderzoek van het [[United States Department of Agriculture]] (USDA) en door de [[Imperial Chemical Industries]] (ICI) in de Verenigde Staten. Tijdens dit onderzoek werden de nieuwe gibberelline X en gibberellinezuur geïsoleerd. Later bleek gibberelline X een mengsel te zijn van gibberelline A en gibberellinezuur.
Bij verdergaand onderzoek in Japan bleek gibberelline A te bestaan uit de drie verwante stoffen gibberelline A1, gibberelline A2 en gibberelline A3. Gibberellinezuur bleek gelijk te zijn aan GA3.
 
Er zijn meer dan 110 verschillende gibberellines (GA1 ... GA110), waarvan er slechts enkele in planten actief zijn, zoals GA1, GA3 en GA7.
 
Zeer lage concentraties hebben al een groot effect, maar te hoge concentraties werken juist remmend.
 
{{Appendix}}