Latijns-Amerikaanse literatuur: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
ACéz4r (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
k Linkfix ivm sjabloonnaamgeving / parameterfix
Regel 1:
De '''Latijns-Amerikaanse literatuur''' is de [[literatuur]] van de bevolking van [[Noord-Amerika|Noord]]-en [[Zuid-Amerika]], [[Midden-Amerika]] en het [[Caribisch gebied]], in hoofdzaak geschreven in het [[Spaans]] en daarnaast ook in het [[Portugees]]. Latijns-Amerikaanse literatuur kwam in het bijzonder op het voorplan gedurende de tweede helft van de [[20e eeuw]] dankzij het internationale succes van de stijl die [[magisch realisme]] heet. Vandaar dat de literatuur die in deze regio werd geproduceerd vaak uitsluitend vereenzelvigd wordt met deze literaire stijl en haar voornaamste exponent [[Gabriel García Márquez]]. Op deze wijze doen we echter onrecht aan het rijke literaire verleden van Latijns-Amerika.
 
== Precolumbiaanse literatuur ==
Regel 5:
 
== Koloniale literatuur ==
Vroege ontdekkingsreizigers en [[conquistadores]] schreven verslagen en [[kroniek]]en van hun ervaringen neer, zoals [[Christoffel Columbus|Columbus]] dat deed in zijn brieven aan koning Ferdinand en koningin Isabella van Spanje. Of [[Bernal Díaz del Castillo]]'s beschrijvingen van de verovering van [[Mexico (land)|Mexico]]. [[Bartolomé de las Casas]]' boek (''Brevísima relación de la destrucción de las Indias'' (1542) over de vernielzucht van de conquistadores en de slechte behandeling van de inboorlingen, bracht een ethisch debat op gang over deze praktijken van de kolonisators. In Latijns-Amerika wordt Las Casas nog steeds vereerd als “de apostel van de indianen.”
 
Gedurende de gehele periode van de kolonisatie was de geschreven cultuur bijna uitsluitend in handen van de kerk. Binnen deze context schreef [[Sor Juana Inés de la Cruz]] verdienstelijke poëzie en filosofische essays. Tegen het einde van de 18e en begin van de [[19e eeuw]] verscheen een duidelijk te onderscheiden [[creools]]e literatuur, waaronder ''"El Periquillo Sarniento"'' ([[1816]]), de eerste roman van [[José Joaquín Fernández de Lizardi]]. De "[[libertadores]]" waren zelf soms onderlegde schrijvers, zoals [[Simón Bolívar]] en [[Andrés Bello (persoon)|Andrés Bello]].
Regel 14:
== Modernismo ==
Eind 19e eeuw kwam het "Modernismo" op, een poëtische beweging die zich voor haar ontstaan beriep op de tekst "Azul" ([[1888]]) van de Nicaraguaan [[Rubén Darío]]. Het was de eerste literaire beweging in Latijns-Amerika die een invloed uitoefende op de literaire cultuur buiten de eigen regio en ook de eerste echt Latijns-Amerikaanse literatuur.
{{HoofdartikelZie hoofdartikel|Modernismo}}
 
== Belangrijkste auteurs ==
Volgens de literaire criticus [[Harold Bloom]], is de meest vooraanstaande Latijns-Amerikaanse schrijver aller tijden de Argentijn [[Jorge Luis Borges]]. In zijn controversiële boek ''The Western Canon'' zegt Bloom: ''"Van alle Latijns-Amerikaanse auteurs van deze eeuw <ref>De 20e eeuw</ref> is hij de meest universele ... Als je Borges vaak en van nabij leest, word je iets van een 'Borgesiaan', want om hem te lezen is een bewustzijn van de literatuur nodig waarin niemand verder dan hij is gegaan."'' <ref>The Western Canon: The Books and School of the Ages. New York: Harcourt Brace, 1994.</ref>
 
Onder de Latijns-Amerikaanse romanschrijvers is [[Gabriel García Márquez]] waarschijnlijk wel de meest prominente auteur van de [[20e eeuw]]. Zijn boek ''[[Honderd jaar eenzaamheid|Cien Años de Soledad]]'' uit 1967, is een van de belangrijkste werken in de wereldliteratuur van de 20e eeuw. Borges sprak erover als "de [[Don Quichot (boek)|Don Quichote]] van Latijns-Amerika." <ref>Jorge Luis Borges: Conversations. Ed. Richard Burgin. Univ of Miss. 1998.</ref>
 
Een van de grootste dichters van de 20e eeuw is [[Pablo Neruda]]. Volgens Gabriel García is hij zelfs ''"de grootste dichter van de 20e eeuw, in elke taal."'' Zijn werk wordt veel gelezen en vertaald.
Regel 33:
 
=== Jeruzalem Prijs ===
Een andere belangrijke internationale literaire prijs is is de [[Jeruzalem Prijs]], waarvan de winnaars zijn: [[Mario Vargas Llosa]] (Peru), [[Ernesto Sabato]] (Argentinië), [[Octavio Paz]] (Mexico), en [[Jorge Luis Borges]] (Argentinië),
 
=== Romulo Gallegos Prijs ===
Regel 48:
 
=== Camõesprijs ===
Braziliaanse auteurs die de [[Camõesprijs]], de meest prestigieuze literaire onderscheiding in de Portugese taal, hebben gewonnen, omvatten: [[João Cabral de Melo Neto]], [[Rachel de Queiroz]], [[Jorge Amado]], [[Antonio Candido]], [[Autran Dourado]], [[Rubem Fonseca]], en [[Lygia Fagundes Telles]].
 
=== Prêmio Machado de Assis ===
Regel 58:
* [[Modernismo]]
 
{{bronBron|bronvermelding=
{{references}}References}}
}}
 
[[Categorie:Latijns-Amerika|Lit]]