Operculum (biologie): verschil tussen versies

[[ImageBestand:Eucalyptus globulus opercula.jpg|270px|thumb|Dekseltjes van de bloemknoppen van de [[blauwe gomboom]]]]

[[ImageBestand:Turbo Radiatus.jpg|270px|thumb|Operculums van ''[[Turbo radiatus]]'']]

[[imageBestand:eierenklein.jpg|270px|thumb|eitjes wandelende tak met operculum]]

Een '''operculum''' is een soort dekseltje dat voorkomt bij sommige [[bloem (plant)|bloemknoppen]], schelpdragende [[slakken]], [[sporenzakje]]s van schimmels en op eieren van [[geleedpotige]]n.

Een sporenzakje met een operculum heeft een ingebouwde zwakke plek, dat na het rijp worden van de sporen openbreekt, waardoor de sporen vrijkomen.

Als de bloemknop opengaat, gaat het dekseltje eraf en komt de bloem tevoorschijn.

De meeste kieuwslakken kunnen het slakkenhuisje afsluiten met een kalkig of hoornachtig dekseltje dat aan de voet van de slak vastzit.
{{Zie hoofdartikel|Operculum (mollusken)}}

Bij [[beenvissen]] is het '''operculum''', of [[kieuwdeksel]] een beenachtige plaat die de [[kieuwen]] bedekt. Hij zit vast aan de schedel Bij de meeste vissen markeert het achterste deel van het operculum de scheiding tussen kop en lichaam. Het operculum bestaat uit vier delen: het operculum, preoperculum, interoperculum en suboperculum. De vorm van dit orgaan varieert echter sterk tussen de soorten. Bij sommige vissen is het operculum van groot belang om [[Zuurstof (element)|zuurstof]] te verkrijgen. Het opent als de vis de bek sluit, waardoor de druk binnen in de vis daalt. Hierdoor stroomt het water door de kieuwlamellen naar binnen. [[Kraakbeenvissen]] zoals [[roggen]] en [[haaien]] hebben geen operculum maar een [[kieuwspleet]]

* [http://trc.ucdavis.edu/mjguinan/apc100/modules/Respiratory/gill/operculum/operculum1.html Fish, operculum (Gross, Low)]