Aleksandr Mensjikov: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
T. Tichelaar (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
T. Tichelaar (overleg | bijdragen)
details uit de Duitse Wikipedia
Regel 1:
[[Image:SurikovMenshikovBerezovo.jpg|thumb|right|Mensjikov in ballingschap. Schilderij van [[Vasili Soerikov]].]]
'''Aleksandr Danilovitsj Mensjikov''' ([[Russisch]]: Александр Данилович Меншиков) ([[Moskou]](?), [[1673]](?) - [[Berjozovo]], West-Siberië, [[1729]]) was een [[Rusland|Russisch]] staatsman, gouverneur van [[Sint Petersburg]] en na de dood van [[Peter de Grote]] in 1725 gedurende twee jaar feitelijk alleenheerser over Rusland.
 
Mensjikov begon als straathandelaarpasteiverkoper in Moskou, en kon niet lezen noch schrijven. Hij zou van Litause afkomst zijn en trad als 14-jarige in dienst bij de Zwitserse Hugenoot [[François leFort]].
 
Hij nam 1695 en 1696 deel aan de [[Azovcampagnes|campagnes]] om [[Azov]] te veroveren op de Turken in de [[Russisch-Turkse Oorlog (1686-1700)|Russisch-Turkse oorlog van 1686 tot 1700]].
Regel 8:
In 1697-1698 vergezelde hij als vrijwilliger tsaar Peter de Grote op zijn reizen naar [[Nederland]] en [[Engeland]], en bestudeerde op de VOC-werven scheepsbouw.
 
Na de dood van Lefort in 1699 werd Mensjikov de vertrouweling en rechterhand van Peter de Grote. Hij maakte zich verdienstelijk in de [[Grote Noordse Oorlog]] en werd in 1702 commandant van [[Sjlisselburg]]. In 1703 leerde hij [[Catharina I van Rusland|Marta Skavronskaja]] en stelde haar voor aan de tsaar. In 1710 veroverde hij [[Riga]] en in 1713 [[Stettin]]. Ondertussen was hij in de adelstand verheven door keizer Leopold I.
 
In 1714 werd hij gekozen tot lid van [[Royal Society]], op uitnodiging van [[Isaac Newton]]. Hij had een sterrenwacht laten bouwen op zijn buitenplaats aan de [[Finse golf]]. Inmiddels was Mensjikov een van de rijkste mannen in Rusland geworden. Hij zou over een miljoen [[roebel]]s beschikken en liet een paleis bouwen waar 30.000 [[Delfts blauw|Delftse tegels]] in zijn verwerkt.
 
[[Image:Menshikov palace.jpg|thumb|right|250px|Mensjikovpaleis]]
 
Na de dood van Peter de Grote, werd hij voogd over [[Anna I van Rusland|Anna]] en [[Elisabeth I van Rusland|Elisabeth]], de twee dochters van de tsaar en bewerkte de benoeming van die tsarina, die de regering aan hem overliet. Hij had het plan zijn dochter met [[Peter II van Rusland]] te laten trouwen, maar daar werd een stokje voor gestoken.
 
Op 20 september 1727 werd hij gevangengenomen en naar Siberie getransporteerd.
 
{{DEFAULTSORT:Mensjikov, A}}