Ruimtegroep: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
sjabloon |
→Eigenschappen: tekst geordend; dubbelgroepen |
||
Regel 4:
De ruimtegroepen in 3 dimensies werden in 1891 voor het eerst geclassificeerd door [[Yevgraf Fjodorov]] en onafhankelijk daarvan kort daarna, in 1894, door de [[geologie|geoloog]] [[William Barlow]] en door de [[wiskunde|wiskundige]], [[Arthur Moritz Schoenflies]]. Deze eerste classificaties bevatten nog verschillende kleine fouten. De correcte lijst van precies 230 ruimtegroepen in drie dimensies kwam tot stand in een correspondentie tussen Fjodorov en Schönflies.
==Ruimtegroepen en dimensie van de ruimte==
Zonder onderscheid tussen x-, y- en z- richting zijn er 219 3-dimensionale ruimtegroepen, door onderscheid te maken tussen x-, y- en z-richting komen 11 groepen voor als [[Chiraliteit (wiskunde)|enantiomorfe paren]]. Dit brengt het totaal op precies 230 verschillende 3-dimensionale ruimtegroepen. ▼
* Al meerdere eeuwen is bekend dat er in [[2 (getal)|twee]] [[Dimensie (algemeen)|dimensies]] precies 17 verschillende ruimtegroepen zijn. Die worden '''[[behangpatroongroep]]en''' genoemd. Een patroon in 2 dimensies zonder translatie (alleen rotatie en eventueel spiegeling) wordt een [[rozet]] genoemd.
In de [[wiskunde]] worden ruimtegroepen soms ook in meer dan 3 dimensies bestudeerd. In dan geval worden zij soms [[Bieberbach-groep]]en genoemd. Bieberbach-groepen zijn discrete nevencompacte (cocompacte) [[groep (wiskunde)|groep]]en van [[Isometrie (wiskunde)|isometrieën]] van een [[oriëntatie (meetkunde)|georiënteerde]] [[Euclidische ruimte]].▼
▲
: Ruimtegroepen zijn vooral voor de [[kristallografie]] en de structuurbepaling middels [[Röntgendiffractie]] van groot belang. Voor de bepaling van magnetische structuren middels [[neutronendiffractie]] is het nodig ook rekening te houden met de richting van ongepaarde elektronespins. Dit kan geschieden door de ruimtegroepen uit te breiden met een nieuw symetrie-element R, dat wel tijdsinversie genoemd wordt. Dit element keert de richting van een spin om zonder verder iets aan de atomaire structuur te veranderen.
▲* In strikte zin wordt de naam ruimtegroep gebruikt voor de driedimensionale Euclidische ruimte. In de [[wiskunde]] worden ruimtegroepen soms ook in meer dan 3 dimensies bestudeerd. In
== Klassificatie van de 230 ruimtegroepen ==
|