Symfonie nr. 5 (Nielsen): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Botgeholpen oplossing voor doorverwijzing: Dissonant - Verwijzing(en) gewijzigd naar dissonantie (muziek); cosmetische veranderingen |
k diakritische en andere typo's, typos fixed: Gotenburg → Göteborg met AWB |
||
Regel 21:
De symfonie bestaat, tegen de gangbare [[symfonie]]vorm in, uit slechts twee delen, welke echter op hun beurt wèl weer verdeeld zijn:
# ''Tempo giusto / Adagio non troppo''
# ''Allegro / Andante un poco tranquillo / Allegro''
== Geschiedenis ==
Er is geen documentatie over wat Nielsen inspireerde om zijn vijfde symfonie te schrijven of hoe hij begon met schrijven. Hij kreeg inspiratie voor het componeren tijdens zijn verblijf in [[Göteborg (stad)|Göteborg]], alwaar hij met het [[Göteborg Symfonie Orkest]] repeteerde en concerteerde. Het was toen eind 1920. Het componeren ging echter moeizaam. Pas op [[4 maart]] 1921 was het eerste deel af. Hij legde het werk toen terzijde om aan een koorwerk te beginnen: [[Lente op Funen]] (''Fynsk Foraar''). Pas in november 1921 pakte hij de draad weer op, ook weer tijdens een verblijf in
== De symfonie ==
=== Tempo giusto /Adagio non troppo ===
Het eerste deel begint drieënhalve maat met een prikkelende, optimistische en oscillerende beweging van de [[altviool|altviolen]], een [[perpetuum mobile]]. Zodra echter het orkest inzet blijkt de klank (bestaande uit dezelfde noten) steeds donkerder te worden; door het almaar herhalend patroon wordt de achtergrond steeds onrustiger en lijkt uit te monden in een obsessie om dit muzikale figuur te blijven herhalen. Andere melodieën proberen de beweging te doorbreken, maar vallen echter telkens terug. Langzaamaan wordt de muziek pijnlijker en pijnlijker en verandert in hypnotisch geweld. Meer destructieve krachten dienen zich aan in de vorm van vele noten, hier en daar bijgestaan door de [[bekken (muziekinstrument)|bekkens]]. De muziek wordt steeds militaristischer. Als na dit bijna gewelddadige ''Tempo giusto'' het ''Adagio non troppo'' begint lijken wat zachtere krachten van de strijkers het stuk binnen te dringen, een heel verschil met hiervoor. Een clinch tussen de eerdere klanken en de nieuwe zachte klanken breekt aan. Dit gevecht zet zich door tot het uiteindelijke wapen in wordt gezet, de [[kleine trom]]. Uiteindelijk weet het adagiokarakter van het eerste deel als winnaar uit de bus te komen. De [[klarinet]] sluit af, hoewel de kleine trom venijnig mee blijft spelen. De onrust is niet verdwenen.
| |||