Antonio Montesino: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
interwiki |
div |
||
Regel 1:
'''Antonio Montesino''', ook '''''António de Montesinos''''', (ca [[1475]] - [[27 juni]] [[1540]]) was een [[Spanje|Spaanse]] [[monnik]] die met zijn medebroeders in 1511 een protest liet horen over de uitbuiting van de [[Indianen]] op het eiland [[Hispañola]].
== Biografie ==
De Spanjaard Antonio (de) Montesino werd rond 1475 geboren. In 1501 trad hij toe tot de [[Dominicanen]] in het klooster Sint Stefanus in [[Salamanca (stad)|Salamanca]] en legde daar zijn [[Kloostergeloften|professie]] af op 1 juli 1502. Na voltooiing van zijn studies werd hij priester gewijd en in 1509 geplaatst in het klooster Sint Thomas in
=== 1492 ===
Op zijn eerste reis naar ‘Indië’ ontdekte [[Christoffel Columbus]] op 5 december 1492 de grote Antillen, o.a. Hispañiola (nu Dominicaanse Republiek en Haïti). In de mening dat dit eiland Indië was noemde hij de bewoners ‘Indianen’. Tot zijn verrassing droegen zij gouden sieraden
=== 1493 – 1498 ===
Op 17 september 1493 zeilde Columbus met 17 schepen en 1500 man aan boord opnieuw naar Hispañiola. Het fort was verwoest, en van de 40 man die hij had achtergelaten werd niemand gevonden. Toen de Indianen niet wilden vertellen waar ze hun goud vandaan haalden, voerde Columbus tien maanden lang oorlog tegen hen. Tenslotte vond hij hun mijnen en zette Indianen in om goud te winnen. Door deze oorlog, slavernij en ziekten stierf bijna de hele stam van de Taíno-Indianen.
Op 4 augustus 1496 stichtte de Spaanse gouverneur de hoofdstad [[Santo Domingo (Dominicaanse Republiek)|Santo Domingo]], vernoemd naar de heilige [[Dominicus Guzman|Dominicus de Guzman]] met zijn feestdag 4 augustus. De katholieke Koningen van Spanje wilden hun belofte waarmaken dat het nevendoel van hun actie was om Indianen tot het christendom te brengen. Na veel verwikkelingen kreeg de Magister van de Dominicaner Orde opdracht mede daarvoor te zorgen.
=== 1502 – 1510 ===
Regel 19 ⟶ 20:
=== 1511: Aankomst van Slaven uit Afrika. De protestpreek. ===
Omdat veel Indianen als werkkrachten waren omgekomen, trokken de Spanjaarden slaven aan uit West-Afrika die in 1511 aankwamen om als slaven te werken op de suikerriet– en koffieplantages. 1511, 21 december.
De Dominicanen namen goed kennis van de situatie en constateerden misstanden. Samen stelden ze een protesttoespraak op, die allen ondertekenden. Namens hen preekte Antonio Montesino, op 21 december 1511, de vierde zondag van de [[Advent]], over de tekst in het [[Evangelie van Johannes]] (
Hier volgt deze preek in vertaling van Jozef de Vlaam, O.P.:
Zeg mij: met welk recht en met wat voor soort rechtvaardigheid houden jullie deze Indiërs in zo’n wrede en verschrikkelijke slavernij? Met welk gezag hebben jullie zulke afschuwelijke oorlogen aan deze mensen verklaard, mensen die zich bevonden in hun vriendelijke en vredelievende gewesten, waar Julie zo oneindig velen van hen, met dood en nooit gehoorde vernielingen hebt verwoest? Hoe houden jullie hen zo onderdrukt en vermoeid zonder hen eten te geven noch hen van hun ziektes te genezen: ziekten die zij oplopen vanwege de buitensporige werkzaamheden die jullie hen opdraagt, en ze sterven; beter gezegd: jullie die hen doodt om iedere dag goud weg te halen en te bemachtigen?
En wat voor zorg hebben jullie dat iemand hen onderricht, opdat ze hun God en Schepper kennen, gedoopt worden, mis horen, de feest- en zondagen onderhouden? Deze, zijn dat soms geen mensen?
Hebben zij geen redelijke zielen? Zijn jullie niet verplicht om hen lief te hebben als jullie zelf? Dat begrijpen jullie niet? Voelen jullie dat niet aan? Hoe staan jullie in slaap, en in een geweldig diepe lethargische onverschilligheid? Wees er zeker van, dat jullie in de situatie waarin jullie verkeren niet beter gered klunen worden dan de Moren en de Turken, die het geloof in Jezus Christus’ missen en niet willen.
Spanjaarden die een [[wingewest]] hadden met slaven als arbeiders en andere kolonisten reageerden heftig.
Toen op zondag 28 december 1511 Montesino opnieuw preekte, dacht men in de overvolle kerk dit hij zijn aanklacht terug zou nemen; dat was een eis van de Spaanse Gouverneur. Maar dit gebeurde niet. Montesino begon te zeggen: ‘Van begin af aan zal ik jullie verslag uitbrengen van mijn kennis en waarheid die ik jullie verleden zondag verkondigde en met dezelfde woorden die jullie zo verbitterden, zal ik aantonen waarachtig te zijn’. [[Bartolomé de las Casas]] die in 1508 als veroveraar naar Hispañiola kwam en in het bezit was van een wingewest met Indianen als slaven, was woedend. In zijn Geschiedenis van Indië geeft hij zijn indruk van die preek weer:
Het gevolg van dit alles was dat Koning Ferdinand Montesino en de Dominicanen die hem steunden, beval terug te komen naar Spanje. Eerst dacht Ferdinand dat de preek van Montesino een opwelling was zonder grond. Maar in gesprekken wisten Montesino en confraters Ferdinand en Isabella te overtuigen van de wantoestanden op Hispañiola.▼
▲Het gevolg van dit alles was dat [[Ferdinand II van Aragon|Koning Ferdinand]] Montesino en de Dominicanen die hem steunden, beval terug te komen naar Spanje. Eerst dacht Ferdinand dat de preek van Montesino een opwelling was zonder grond. Maar in gesprekken wisten Montesino en confraters Ferdinand en Isabella te overtuigen van de wantoestanden op Hispañiola.
=== 1512 ===
| |||