Evergetisme: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Sonuwe (overleg | bijdragen)
inleiding
Sonuwe (overleg | bijdragen)
aanpassing: einde evergetisme in derde eeuw voor Chr.
Regel 1:
{{wiu}}
'''Evergetisme''' of '''euergetisme''' is een [[mecenas|weldoenerschap]] in het bijzonder verbonden met de klassieke oudheid, want al kan het per definitie ook vandaag nog, in de praktijk gebeurt het niet meer.
 
Evergetisme gebeurde wanneer een welvarend persoon zonder hiervoor iets terug te krijgen een bepaald bedrag schonk aan een stad. De stad kon daarmee theaters bouwen, wallen optrekken, tempels oprichten, enz. Eigenlijk was het niet de stad die de gebouwen oprichtte maar deden de weldoeners dit rechtstreeks. De weldoener had meestal geen directe beloning maar kreeg wel prestige; tijdens de [[Hellenistische periode]] was evergetisme een middel van de absolute heersers om zich te profileren.<ref>Laes C. (2010-2011) Onuitgegeven syllabus: ''Politieke problemen betreffende de klassieke oudheid.'' p. 43</ref> Deze heersers verwachtten in ruil daarvoor wel welwillendheid.
 
Tijdens de [[Pax Romana]] werd het evergetisme de economische motor van de Romeinse steden en gemeenten. Rijke en vooraanstaande families investeerden graag in de stad: niet de stad maar de families organiseerden spelen. Niet de stad maar families bouwden vele gebouwen. In ruil daarvoor kregen ze prestige en maakten ze zich populair. Op die manier verwierven ze politieke macht en daar betaalden ze ook graag voor. Toen de [[crisis van de derde eeuw]] echter begon waren de rijke families niet langer bereid hun geld weg te schenken<ref>Laes, C. (2010-2011) Onuitgegeven syllabus: ''Politieke problemen betreffende de klassieke oudheid.'' p. 100</ref>.
 
In de recente geschiedenis kan een bepaalde vorm van evergetisme aanwezig geweest zijn in het tsaristische Rusland. Tolstoy vermeld in de fictieve roman Anna Karenina dat Graaf Aleksej Kirillovitsj Vronski een ziekenhuis laat oprichten voor de dorpelingen. Dit kan mogelijk het fenomeen weergeven, indien het ook ruimer verspreid was onder de bevolking.
 
In de tegenwoordige tijd bestaat het weldoenerschap waarbij een welvarend individu voor het algemeen nut betaald niet meer. Alleenstaande gevallen kunnen wel nog ontdekt worden, maar zelfs al woont er een rijk iemand in je dorp, het is niet gegarandeerd of die ook zal investeren om het dorp aangenamer te maken.
 
Evergetisme kan mogelijk als een parameter dienen voor de verantwoordelijkheidszin van de rijken en als parameter voor de democratie. Deze stelling kan aangenomen worden op basis van wat het verleden aantoont. Men kan echter ook grondig betwisten dat deze stelling waar zou zijn aangezien het verleden immers het heden niet is. Het is mogelijk een foutief vergelijk.
 
{{referenties}}