Evangelische Broedergemeente: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kGeen bewerkingssamenvatting
k Invulling parameters sjabloon
Regel 1:
[[Bestand:Broedergemeente.ogv|thumb|right|250px|De Evangelische Broedergemeente in [[Suriname]]]]
De '''Evangelische Broedergemeente''' (''Unitas Fratrum''), waarvan de leden ook wel de '''Hernhutters''' of de '''Moravische Broeders''' worden genoemd, zijn een [[Piëtisme (kerkgeschiedenis)|piëtistische]] [[opwekking (christendom)|opwekking]]sbeweging daterend uit de eerste helft van de 18e eeuw. De Evangelische Broedergemeente heeft wereldwijd 825.000 {{feit||2011|03|08}}leden.
 
In Nederland is de Broedergemeente vooral bekend geworden door zendingswerk in [[Suriname]]. Ongeveer 40% van de [[Creolen (Suriname)|creolen]] in Suriname is lid van de Evangelische Broedergemeente. Ook internationaal doen de Moravische Broeders veel aan zendingswerk.
Regel 6:
==Geschiedenis==
[[Bestand:Von Zinzendorf.jpg|thumb|150px|Von Zinzendorf]]
De Evangelische Broedergemeente werd in [[1722]] gesticht op het landgoed ''Mittelberthelsdorf'' van [[Nikolaus von Zinzendorf]]. Op dit landgoed werd de nederzetting [[Herrnhut]] gesticht, waar zich piëtistische leden van de broederschappen vestigden, die zich baseerden op het gedachtegoed van de [[Hussieten]] en verschillende piëtistische ideeën. Vanaf het einde van de [[16e eeuw|zestiende eeuw]] stonden deze broederschappen onder groeiende invloed van het [[calvinisme]]. Omdat hun geloofsbelijdenis niet werd "gedekt" door de Lutherse, Katholieke of een andere door de overheid aanvaarde belijdenis, waren de leden van de broedergemeenten steeds weer mikpunt van uitsluiting en soms ook vervolging.
 
De drijvende kracht achter de Evangelische Broedergemeente was [[Nikolaus Ludwig Graf von Zinzendorf]] (1700-1760). Zinzendorf maakte vele reizen door Europa ter verspreiding van het [[Evangelie]]. De EBG is in 1722 door hem gesticht, toen hij voor enkele vervolgde Moravische broeders op zijn landgoed Berthelsdorf (Saksen/Duitsland) de kolonie Herrnhut bouwde. Hij stelde zijn beweging "unter des Herrn Hut" ("onder de hoede van de Heer") vanwaar ook de naam van deze beweging afkomstig is. Zinzendorf was wars van allerlei onenigheid over dogmatische geloofspunten en wilde terug naar een levend en oprecht geloof in de Heer [[Jezus (traditioneel-christelijk benaderd)|Jezus Christus]]. In hun spiritualiteit en liturgie is de rol van [[muziek]] bijzonder groot. In [[1742]] volgde de Hernhutternederzetting [[Niesky]].
 
=== Zeist ===
Nadat Zinzendorf in [[1736]] naar Nederland was gekomen en enkele doopsgezinden zich bij hen hadden aangesloten, vestigden de Hernhutters zich met toestemming van de Heer van [[Zeist]], [[Cornelis Schellinger]] in [[1745]] in de tuinen van [[Slot Zeist]]. Daar ontstonden het Broeder- en Zusterplein, waar heden ten dage nog het in [[1768]] gebouwde kerkgebouw van de Broedergemeente Zeist staat. De archieven van de Nederlandse tak van dit kerkgenootschap bevinden zich te Utrecht bij Het Utrechts Archief, met daarbij ook vele historische muziekpartituren. Vanuit Zeist opereert sinds [[1793]] het [[Zeister Zendingsgenootschap]], dat onder andere het geloof in [[Suriname]] verspreidde.
 
== Verspreiding ==
In 2003 hadden de Broedergemeenten wereldwijd 762.000 {{feit||2011|03|08}} leden in 30 landen, waarvan zo'n 480.000 in Afrika.
 
De Herrnhutters zijn in Europa verdeeld over drie kerkprovincies: Tsjechië, Groot-Brittannië en Continentaal Europa (Duitsland, Nederland, Zwitserland, Denemarken, Zweden, Estland en Letland). De grootste gemeenschappen zijn te vinden in Nederland en Duitsland.
 
=== Duitsland ===
In Duitsland heeft de Herrnhuter Brüdergemeine centra in [[Herrnhut]] ([[Saksen (deelstaat)|Saksen]]) en [[Bad Boll]] ([[Baden-Württemberg]]). De gemeenten in [[Silezië]] moesten na de Tweede Wereldoorlog worden ontruimd. Een nieuwe gemeente ontstond in het voormalig krijgsgevangenkamp [[Kamp Alexisdorf|Alexisdorf]], waar Duitse Herrnhutters, die uit Polen waren verdreven, zich vestigden. Daaruit ontstond het dorp [[Neugnadenfeld]], waar nog steeds een vrij grote gemeenschap gevestigd is. In totaal zijn er in Duitsland 21 gemeenten met ruim 6.200 {{feit||2011|03|08}} leden in 2004.
 
=== Nederland ===
In Nederland heeft de Broedergemeente vooral veel aanhang onder Surinaamse Nederlanders. Er zijn gemeenten in [[Amsterdam]] (2), [[Arnhem]], [[Den Haag]], [[Noord-Holland]] ([[Haarlem]]), [[Rotterdam]], [[Utrecht (stad)|Utrecht]], [[Zaandam]] en [[Zeist]]. Samen hebben deze ongeveer 20.000 {{feit||2011|03|08}}leden.
 
Als een van de weinige kleine kerkgenootschappen in Nederland is de Evangelische Broedergemeente door het [[ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap]] erkend als aparte schooldenominatie. Er zijn basisscholen van de Broedergemeente in Almere ("De Hernhutter"), Amsterdam-Zuidoost ("Crescendo") en Zeist ("Comenius", deels protestants-christelijk).
 
[[FileBestand:Tropenmuseum Royal Tropical Institute Objectnumber 20028650 Kerk van de Evangelische Broedergemee.jpg|thumb|right|150px|Kerk van de Evangelische Broedergemeente aan de Mijnaartstraat (eerder Voorstraat) te [[Nieuw-Nickerie]] (Suriname)]]
 
=== Suriname ===
In Suriname is de Evangelische Broedergemeente het grootste protestantse kerkgenootschap met zo'n 60.000 {{feit||2011|03|08}}leden. Een groot aantal scholen gaat uit van de Broedergemeente.
 
==Bekende personen==
* [[Rudy Polanen]] (1943-2008), Surinaams predikant en mensenrechtenactivist (stond ook in Nederland)
* [[Nikolaus von Zinzendorf]] (1700-1760), Duits theoloog en zendeling, oprichter van de Hernhutters
 
== Zie ook ==
* [[Pawłowiczki]]
 
==Externe links==
* [http://www.ebg.nl/ Evangelische Broedergemeente Nederland (EBG)]
* [http://www.zzg.nl/ Zeister Zendingsgenootschap (ZZg)]
* {{de}}[http://www.ebu.de/ Evangelischen Brüder-Unität] - Evangelische Broedergemeente in Duitsland
* [http://www.herrnhuter.ch Evangelische Broedergemeente in Zwitserland]
 
[[Categorie:Christelijk kerkgenootschap]]