Parlementaire onschendbaarheid: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
synoniem toegevoegd |
uitbreiding en correctie van de algemene definitie die duidelijk niet in alle landen geldig is (vb België, Frankrijk en Brazilië) |
||
Regel 1:
'''Parlementaire onschendbaarheid
==
De parlementaire onschendbaarheid slaat in België op de beperkingen in de mogelijke vervolging van parlementsleden: alleen ambtenaren van het openbaar ministerie kunnen vervolgingen tegen parlementsleden instellen. Enkel [[gerechtelijk vooronderzoek]] zoals verhoren, confrontaties met getuigen, telefoontap, huizoekingen en inbeslagnemingen kan uitgevoerd worden zonder voorafgaande toelating van de vergadering. Maar ook bij deze onderzoeksmaatregelen zijn een aantal bijzondere waarborgen. Dwangmaatregelen waarvoor een rechter vereist is, vergen een bevel van de eerste voorzitter van het hof van beroep. De voorzitter van naargelang lidmaatschap van het betrokken parlementslid [[Kamer van Volksvertegenwoordigers|kamer]] of [[Senaat (België)|senaat]] dient aanwezig te zijn bij [[huiszoeking]] of [[inbeslagname]]. Elk parlementslid kan op elk moment aan zijn kamer vragen de vervolging te schorsen als een mogelijk verweer tegen kwaadwillige of politiek gestuurde vervolgingen.
Maar vooral vereisen de verwijzing naar of de rechtstreekse [[dagvaarding]] voor een hof of rechtbank,en een [[aanhouding]] de voorafgaande toelating van de betrokken kamer. Het betreft dan een opheffing van de parlementaire onschendbaarheid. Het verzoek tot opheffing van de parlementaire onschendbaarheid wordt gesteld door de procureur-generaal bij het hof van beroep van het betrokken rechtsgebied. De commissie Justitie in de Senaat of de bijzondere commissie Vervolging in de Kamer van volksvertegenwoordigers, onderzoekt of het verzoek niet moet worden geweigerd omdat de feiten onbetekenend zijn of een louter politiek karakter vertonen. De commissie maakt dan een verslag over aan de plenaire vergadering, die de definitieve beslissing neemt.
De parlementaire onschendbaarheid kan echter niet worden ingeroepen bij ontdekking op heterdaad.
De hechtenis van een parlementslid of zijn vervolging voor een hof of een rechtbank kan tijdens de zittingsperiode geschorst worden indien de kamer waartoe betrokkene behoort dit beslist.
De garantie is beperkt tot de zittingsperiode waarbinnen het parlementslid actief is na zijn of haar laatste verkiezing. De parlementaire onschendbaarheid wordt geregeld door artikel 59 van de [[Belgische Grondwet|Grondwet]].
De bescherming waardoor een lid van het [[parlement]] niet strafrechtelijk kan worden vervolgd voor hetgeen in de vergadering van het parlement wordt gezegd, wordt in België aangeduid met ''parlementaire onverantwoordelijkheid'' en wordt geregeld door artikel 58 van de [[Belgische Grondwet|Grondwet]].
De parlementaire onverantwoordelijkheid en parlementaire onschendbaarheid horen beiden tot de Belgische parlementaire immuniteit. Beide waarborgen dienen het parlementslid toe te laten een vrije en onbelemmerde uitoefening van het mandaat mogelijk te maken.
== Nederland ==
'''Parlementaire onschendbaarheid''' houdt in Nederland in dat een lid van het [[parlement]] niet strafrechtelijk kan worden vervolgd voor hetgeen in de vergadering van het parlement wordt gezegd. In Nederland is de parlementaire onschendbaarheid geregeld in artikel 71 van de [[Nederlandse Grondwet|Grondwet]].
Bij haar afscheid van de [[Tweede Kamer]] in 2011 heeft [[Femke Halsema]] gepleit voor uitbreiding van de parlementaire onschendbaarheid, ook buiten de Tweede Kamer en Eerste Kamer, overal waar een Kamerlid uit hoofde van zijn functie het woord voert.{{feit||2011|02|18}}
==
De grondwet van Brazilië uit 1988 waarborgt de leden van zowel de kamer van volksvertegenwoordigers als de senaat zowel vrijheid van spreken als immuniteit voor misdaden buiten de parlementaire taken begaan tijdens het mandaat. Enkel misdaden waarbij het parlementslid op heterdaad betrapt is op een misdaad waarvoor geen borgsom kan betaald worden, laten arrestatie van het betrokken parlementslid toe. Maar ook dan kan de vergadering van de kamer waartoe het lid behoort de beslissing tot arrestatie ongedaan maken.
== Frankrijk ==
In Frankrijk geniet het parlementslid zowel van onverantwoordelijkheid over zijn uitspraken als van gedeeltelijke onschendbaarheid die politie en gerecht ernstige beperkingen oplegt in onderzoeksdaden en vervolging. Beide beperkingen worden geregeld door artikel 26 van de [[Franse grondwet]].
== Verenigde Staten ==
Het parlementslid heeft vrijheid van spreken. Een parlementslid kan vervolgd worden en in hechtenis genomen worden, maar dient elke zitting, stemming en vergadering van de sessie van het Congres te kunnen bijwonen.
== Verenigd Koninkrijk ==
In het Verenigd Koninkrijk en andere landen van het Commonwealth waar het ''Westminster system'' wordt gevolgd geniet het parlementslid geen onschendbaarheid tegen vervolging gegeven het basisrecht dat iedereen gelijk is voor de wet. Zij kunnen wel niet vervolgd worden hun uitspraken in de vergadering.
== Internationaal recht ==
In het internationaal recht zijn twee vormen van onschendbaarheid met betrekking tot criminele feiten voorzien voor personen die een bepaalde functie uitoefenen. De eerste vorm is de functionele immuniteit, of de immuniteit ''ratione materiae''. Deze is voorzien voor ieder die welbepaalde functies van staatsbelang uitoefent. De tweede is de persoonlijke immuniteit of de immuniteit ''ratione personae'', een immuniteit gebaseerd op en omwille van de functie die de betrokkene uitoefent, eerder dan in betrekking tot de feiten die de betrokkene zou gepleegd hebben.
De functionele immuniteit is bijvoorbeeld gegarandeerd door internationaal recht en het [[Verdrag inzake het verdragenrecht]]. Een staatshoofd kan binnen bepaalde grenzen niet vervolgd worden voor internationale rechtbanken voor misdaden tijdens zijn ambtsuitoefening. De persoonlijke immuniteit geniet een functionaris die zijn land vertegenwoordigt in het [[Buitenland (staatkunde)|buitenland]]. Zo is op deze wijze een lid van het diplomatiek corps bijvoorbeeld beschermd tegen vervolging in het buitenland waar zij actief zijn.
== Bronnen ==
*[http://www.senate.be/faq/faq_nl.html Parlementaire immuniteit in België]
| |||