Res gestae divi Augusti: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Kleuske (overleg | bijdragen)
redactionele details in mooi artikel
Regel 4:
Het opschrift was oorspronkelijk geschreven om op bronzen platen op [[Imperator Caesar Augustus|Augustus']] [[Mausoleum van Augustus|Mausoleum]] te plaatsen. Deze zijn echter niet bewaard gebleven. [[Imperator Caesar Augustus|Augustus]] zou deze tekst eigenhandig opgesteld hebben<sup>[[#Antieke bronnen|a)]]</sup>.
 
Het omvatte een ''breviarium totius imperii'' ("Kort overzicht van zijn hele bewind")<sup>[[#Antieke bronnen|b)]]</sup>, waarin vanuit het perspectief van Augustus zelf een overzicht van zijn verdiensten wordt gegeven, niet alleen politiek en militair, maar ook maatschappelijk. De eerste zin luidt als volgt:
 
:''Rerum gestarum divi Augusti, quibus orbem terrarum imperio populi Romani subiecit, et inpensarum quas in rem publicam populumque Romanum fecit, incisarum in duabus aheneis pilis, quae sunt Romae positae exemplar subiectum.''
 
:"DeHieronder volgt een kopie van de daden van de Goddelijkegoddelijke Augustus, diewaarmee hij de gehele wereld aan het Romeinse volk onderwierp, en van zijn uitgaven voor Publiekede Zakenstaat en het Volkvolk van Rome, zoals gegraveerd in twee bronzen pilaren gegrift die in Rome zijn opgericht".
 
== De tekst ==
 
De tekst bestaat uit een korte inleiding, 32 paragrafen en een [[posthuumpostuum|posthumepostume]] appendix. De hoofdtekst wordt meestal in vier gedeelten gezien:
 
{|
Regel 31:
Kort na de dood van Augustus zien we overal in het Romeinse Rijk een Augustus-cultus opduiken, niet alleen in de provincie, maar ook in bijvoorbeeld [[Herculaneum]], waar de cultusruimte, met zijn schitterende wandschilderingen bewaard is gebleven. De Res Gestae lijkt vooral geschreven te zijn met het doel deze cultus te onderbouwen.
 
Over het waarom kunnen we kort zijn. In de inleiding van het document wordt verhaald hoe hij op 19-jarige leeftijd een leger ronselde en strijd leverde om de staat van de willekeur van een politieke partij te bevrijden. De herinnering aan de verschrikkingen van de burgeroorlog en de corruptie en het machtsmisbruik van de late republiek hebben Augustus ervan overtuigd dat alleen een verlicht despoot, zoals dat later heette, de ''Res Publica'' in goede banen kon leiden. Zijn opvolger zou, als hij niet op de een of andere manier een goddelijk mandaat krijgt, zeer zwak zijn en een nieuwe burgeroorlog bijna onvermijdelijk. Door zichzelf (posthuumpostuum) als godheid te presenteren, verleent hij Tiberius het goddelijk aureool dat deze nodig heeft om zichzelf als onbetwist alleenheerser te kunnen handhaven.
 
Tevens legt Augustus echter, door het goede, goddelijke, voorbeeld te geven, de lat voor zijn opvolger vrij hoog voor wat betreft de verwachtingen die aan een ''Caesar'' gesteld mogen worden. Een goede graanvoorziening en spelen (ofwel, ''panem et circenses'') krijgen een plaats naast het bouwen van publieke gebouwen, baden en theaters en militaire inspanningen. Ook goede relaties met de [[Senaat (Rome)|Senaat]] en de [[Patriciër]]s komen regelmatig terug, want de positie van de princeps is in die tijd als "eerste onder zijns gelijken" gebaseerd op een delicaat machtsevenwicht. Zodoende poogt Augustus over het graf heen, zijn invloed uit te oefenen.
 
== Inscripties ==
Regel 42:
* ''Monumentum Apolloniense'': Deze zeer fragmentarische bewaard gebleven versie bevat alleen een Griekse vertaling en is afkomstig uit de stad ''Apollonia'' in [[Pisidië]]. De eerste fragmenten van de inscriptie werden in 1821 gevonden. In 1930 werden meer delen blootgelegd. Het fragment is afkomstig van een sokkel waarop beelden van Augustus, [[Livia Drusilla II|Livia]], [[Tiberius Claudius Nero (zoon)|Tiberius]], [[Germanicus Julius Caesar|Germanicus]] en [[Drusus Claudius Nero|Drusus minor]], de zoon van Tiberius, stonden.
 
*''Monumentum Antiochenum'': Ook deze inscriptie is slechts fragmentarisch bewaard gebleven en komt uit Antiochia, dat eveneens in Pisidië ligt, waar voor het eerst in 1914 fragmenten aan het lichtwerden kwamenontdekt. Latere vondsten in 1926 completeerden de inscriptie enigzinsenigszins. Waar de tekst oorspronkelijk was aangebracht is niet duidelijk.
 
Door de drie bekende versies te vergelijken is het mogelijk een praktisch complete versie van de Res Gestae te reconstrueren.