|
'''Kasteel De Vanenburg''' is een [[17e eeuw|17e eeuws]] [[kasteel]] in [[Putten (Gelderland)|Putten]] in de Nederlandse provincie [[Gelderland]].
{{Beginnetje|mens & maatschappij|2=2011|3=02|4=09}}
{{nocat|2=2011|3=02|4=09}}
== Geschiedenis ==
De naam Vanenburg, of in die tijd Vaenborch, werd voor het eerst in 1389 genoemd toen het als bezitting van de abdij Abinghoff te Paderborn aan Wolf van Putten te leen werd gegeven. De meeste informatie uit de vroege middeleeuwen die van het kasteel beschikbaar is, is afkomstig uit de archieven van drie kloosters, namelijk: het klooster te Werden, het Sint Vitusklooster te Elten en de Abdinckhof te Paderborn. De kloosters ontvingen van grootgrondbezitters stukken land als geschenk. Omdat de afstand tussen de kloosters en de cadeaugegeven stukken grond zo groot was, werd het dagelijks beheer van de landerijen overgedragen aan de bewoner van de belangrijkste boerderij van de goederen. In 1559 kocht het klooster in Paderborn de landerijen in Putten van het klooster in Werden erbij. Tot deze goederen behoorde ook het " gut tho Nulde", wat later de Vanenburg zou worden.
Nadat het landgoed in de tijd daarop verschillende malen is verhuurd en doorverkocht, was het in 1622 compleet in handen van Jan van Angeren. Na zijn dood werd het landgoed verdeeld onder zijn kinderen, en uit een van de documenten uit die tijd is vastgesteld dat er een huis op het landgoed stond. Dit huis zou niet op dezelfde plaats hebben gestaan als het huidige huis van de Vanenburg staat, maar volgens de overlevering "een kwart uur gaans westelijk van de nieuwe". In 1637 werd het landgoed verkocht aan Peter van Appeltoorn waarna het na zijn dood in het openbaar werd geveild. De hoogste bieder was Hendrick van Essen die het landgoed kocht. In 1664 gaven Hendrik van Essen en zijn tweede echtgenote Geertruid Margarethe van Varick de Amsterdamse architect Philip Vingboons opdracht een landhuis te ontwerpen op het landgoed Vanenburg. Dit huis was zoals Vingboons schreef 'soo sterck gebouwt van dicke Muuren, swaer van balcken en andersints, als een sterck Landt-huys soude kunnen gemaeckt worden'. Het wapen van de opdrachtgevers met het jaartal 1665 werd boven de ingang geplaatst. Deze steen met het alliantiewapen Van Essen-Van Varick bevindt zich nu in het fronton van het huidige landhuis. De vorm die hij aan het gebouw gaf is nog steeds de basis van het huidige Kasteel De Vanenburg.
=== 1645 - 1868 : De oorspronkelijke functie ===
Van 1389 tot 1645 had het kasteel een agrarische functie. Hendrick van Essen breidde het huis flink uit en gaf het meer het karakter van een buitenplaats, met behoud van die agrarische functie. Zijn nabestaanden hielden het tot aan het begin van de achttiende eeuw in stand. Het is moeilijk om achteraf een goede scheiding aan te brengen tussen de economische en de recreatieve functie van De Vanenburg in deze periode. Het kasteel was enerzijds een plaats waar ‘de heeren’ zich even konden ‘vermeyen’, zich konden ontspannen in een natuurrijke omgeving. Anderzijds leek de buitenplaats toch ook heel veel op een agrarisch bedrijf. [[Bestand:KasteelDeVanenburg1924.jpg|thumb|rechts|250px|Voorterrein van De Vanenburg na 1924]]
=== 1868 - 1917 : Een nieuw buitenplaats ===
In 1868 werden Anne Frederika van Pallandt-van Goltstein en haar man eigenaar van De Vanenburg. Zij gaven opdracht een nieuw huis te ontwerpen en te bouwen. Mogelijk inspireerden twee villa’s die in 1860 aan het Willemspark in Den Haag werden gebouwd de tekenaar. De basis van het kasteel bleef met de nieuwbouw intact; de bijgebouwen werden afgebroken en vervangen. Nog steeds staat het huis - de trots van Kasteel De Vanenburg - fier overeind.
=== 1917 - heden ===
De afgelopen eeuw is voor De Vanenburg uiterst bewogen geweest. Het kasteel was in gebruik als vakantiekolonie en als opleidingschool Bescherming Burgerbevolking van de overheid. Door verval en moderniseringen dreigde het complex zelfs verloren te gaan. In 1996 nam de Vanenburg Group haar intrek in het pand. Zij bracht het kasteel terug in haar oorspronkelijk staat. Tegenwoordig is [http://www.vanenburg.nl/ Kasteel De Vanenburg] een sfeervolle ontmoetingsplaats, waar jaarlijks vele mensen trainingen ontvangen, vergaderingen en congressen bijwonen, een hotelarrangement kunnen boeken en kunnen genieten van culinaire hoogstandjes.
| 