Hamza (letter): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Luckas-bot (overleg | bijdragen)
k robot Erbij: id:Hamzah
Everlind (overleg | bijdragen)
Struktuur, regels gebruik van hamza
Regel 1:
'''Hamza''' ([[Arabisch]]:'''ء''') is een letter van het [[Arabische alfabet]] die de [[glottisslag]] aangeeft. De hamza wordt feitelijk niet volwaardig tot het alfabet gerekend. De hamza wordt vaak [[transliteratie|getranslitereerd]] als een a, een ' of een combinatie ervan.
 
==Herkomst en functie==
De hamza is ontstaan uit de letter [[alif]] die voorheen zowel de glottistop als de lange [[klinker (klank)|klinker]] [[a (letter)|a]] (ā) aangaf. De hamza werd vervolgens gebruikt om het verschil te maken en werd boven of onder de letter alif geplaatst. Tegenwoordig kan de letter ook zelfstandig gebruikt worden, maar dit gebeurt zelden.
 
De hamza is ontstaan uit de letter [[alif]] die voorheen zowel de glottistop als de lange [[klinker (klank)|klinker]] [[a (letter)|a]] (ā) aangaf. De hamza werd vervolgens gebruikt om het verschil te maken en werd boven of onder de letter alif geplaatst. Tegenwoordig kankomt de letterhamza ook zelfstandig gebruikt worden, maar dit gebeurt zeldenvoor.
De hamza kan op de volgende manieren gebruikt worden:
 
==Schrijfwijze==
De hamza kan op de volgende manieren gebruikt wordenvoorkomen:
 
* Alleenstaand: <big style="font-size:200%;vertical-align:middle">ء</big> ;
Regel 11 ⟶ 14:
** <big style="font-size:200%;vertical-align:middle">ئ</big> (boven een puntloze [[ya]], ook wel yāʼ hamza genoemd)
 
==Regels voor gebruik van hamza==
De schrijfwijze van de hamza hangt af van de positie in het woord en de de beklinkering in het woord. De regels zijn hier onder aangegeven. Noteer dat in de beschrijving de term "klinker" een lange klinker, korte klinker als sukun, dus afwezigheid van klinker, kan aanduiden.
 
* Hamza aan het begin van het woord:
** Hamza staat altijd op of onder een alif. Voorbeelden: أب (a'b, vader), أمّ (u'mm, moeder), إخوان (i'khwān, broers).
 
* Hamza midden in het woord:
** Hangt af van de twee klinkers voor en na de hamza, volgens precedentie ya > waw > alif, als volgt
*** Indien minstens één van de twee klinkers een ya is, schrijft men de hamza op een yah zonder punten: ئ.
*** Indien er geen ya is, maar minstens één van de twee klinkers een waw is, schrijft men de hamza op een waw: ؤ.
*** Zoniet, wat betekent dat ofwel twee alifs zijn danwel één alif en een sukun, schrijft men de hamza op een alif: أ.
*** Uitzondering: hamza na lange alif en voor korte of lange alif schrijft men apart: ئ.
 
* Hamza aan het einde van het woord:
** Indien het woord op een korte klinker eindigt: op de alif, ya of waw afhankelijk van de klinker.
** Indien het woord op een lange klinker eindigt: apart.
 
==Voorbeeld==
Een voorbeeld van het gebruik is in het woord [[insha'Allah]], waarbij zowel de eerste letter een hamza heeft als in het midden van het woord waar een zelfstandige hamza voorkomt.