Gijsbrecht van Aemstel: verschil tussen versies

* De eerste opvoering van de ''Gysbreght van Aemstel'' deed Vondel voor de geleerde staatsman Hugo Grotius, rond 1636. In een ‘Voorspel’ wijdde Vondel de tragedie tevens aan de stadsregering. Al snel concludeerde men dat dit stuk, met zijn klassieke allure, zo goed was, dat de ‘Gysbreght van Aemstel’ als openingsstuk voor de nieuwe schouwburg een feit werd.{{feit|bron?|2010|12|02}}. In een ‘Voorspel’ wijdde Vondel de tragedie tevens aan de regeerders van de stad.

* Vele kunsthistorici schreven en speculeerden over de raakvlakken in het werk en de levens van de tijdgenoten Rembrandt en Vondel. <ref> http://www.dbnl.org/tekst/ster002oork01_01/ster002oork01_01_0011.php?q J.F.M. Sterck, Oorkonden over Vondel en zijn kring. N.V. Uitgevers-maatschappij, voorheen Paul Brand, Bussum 1918 vanaf pag. 287</ref> Hoewel het [[clair-obscur]] licht theatraliteit suggereert, is de veronderstelling dat ''de Nachtwacht'' direct geïnspireerd is op de openingsscène in de ''Gysbrecht'' niet waarschijnlijk; Rembrandt vermeldt, zonder enige verwijzing naar de Middeleeuwen, de naam en toenaam van alle op zijn doek afgebeelde 17e eeuwse figuren in het naast de poort afgebeelde schild. Wel herkent men in tekeningen van Rembrandt toneelspelers en personages uit het stuk.<ref>Zie: Rembrandts tekening : De toneelspeler Willem Ruiter als bisschop Gozewijn in de kleedkamer. O. Benesch, I, 132.</ref>

* Karel Porteman en Mieke B. Smits-Veldt proberenbeschrijven in hunde boekreeks: ''Geschiedenis van de Nederlandse Literatuur "Een nieuw vaderland voor de muzen'' te verklaren waarom hetde stuk''Gijsbrecht'' zodeel snelis invan de canoniseringcanon isvan beland.de VolgensNederlandse hen heeft het treurspel alles in zich om vele generaties Amsterdammers te boeienletterkunde. InZij het boek wordt ook aangegevenschrijven dat het onduidelijk is of Vondel de opdracht kreeg tot het schrijven van het openingsstuk van de Schouwburg ofin datopdracht hijof zelfop heteigen initiatief nam tot het schrijven van het openingsstuk, zoals Vondel zelf deed vermoedenschreef.