Henri Duparc: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
genitief - onnodige en ongebruikelijke vettigheid eruit
Regel 1:
[[Bestand:Duparc_1880.jpg|thumb|180px|Henri Duparc]]
'''Marie-Eugène-Henri Fouques-Duparc''' ([[Parijs]], [[21 januari]] [[1848]], [[Mont-de-Marsan]], [[Landes (departement)|Landes]], [[12 februari]] [[1933]]), meestal '''Henri Duparc''' genoemd, was een [[Frans]]e [[componist]].
 
Duparc studeerde als kind al [[piano (instrument)|piano]] bij [[César Franck]] aan het Jezuïeten College in het Vaugirard district en was later een van de eerste compositieleerlingen van Franck. Hij zat in militaire dienst gedurende de [[Frans-Pruissische_oorlog|Frans-Pruissische Oorlog]], en aansluitend trouwde hij [[Ellen MacSwinney]] uit [[Schotland]] op 9 november 1871. In hetzelfde jaar richtte hij met musici die behoorden tot zijn vriendenkring, waaronder [[Camille Saint-Saëns]] en [[Romain Bussine]], de ''Société nationale de musique'' op, waarvan hij zelf secretaris werd.
 
In 1878 initieerde hij een serie concerten onder de naam ''concerts de musique moderne''. Enige reizen voerden hem naar [[Duitsland]] met als drijfveer de muziek van [[Richard Wagner]] te leren kennen, en diens opera's bij te wonen. Rond 1880 begon hij lichamelijk achteruit te gaan, vanwege een zenuwziekte ("[[neurasthenia]]"), die hem vanaf 1885 het componeren belemmerde en hem tot zijn dood in 1933 parten bleef spelen. Duparc onderging in 1924 een operatie aan zijn oog wegens groene staar, die mislukte, waardoor hij gedeeltelijk blind werd. Door zijn onfortuinlijke ziektes werd hij vergeten, maar Duparc vond troost in zijn rotsvaste katholieke geloof. <ref>Bron: Gerrit Slagmolen: ''Muzieklexicon'', Bruna 1974</ref> Duparc is begraven op het beroemde kerkhof [[Père Lachaise]] in Parijs. Een plein in het 17-e17e arrondissement in Parijs, nabij de 'Rue de Levis' is als eerbetoon naar hem vernoemd.
[[Bestand:Duparc_1880.jpg|thumbright|180px200px|Henri Duparc]]
 
==Vernietiging==
Duparc vernietigde veel van zijn werken, en liet slechts een veertigtal stukken na. In een markante brief aan zijn goede vriend en componist [[Jean Cras]], over de vernietiging van een incomplete opera uit 1922, schreef Duparc:
 
::« ''Après avoir vécu 25 ans dans un splendide rêve, toute idée de représentation m'était - je vous le répète - devenue odieuse. L'autre motif de cette destruction, que je ne regrette pas, c'est la complète transformation morale que Dieu a opéré en moi il y a 20 ans et qui en une seule minute a abolie toute ma vie passée. Dès lors, la Roussalka n'ayant aucun rapport avec ma vie nouvelle ne devait plus exister.'' »
 
::"''Na 25 jaar in een prachtige droom te hebben geleefd, komt het hele idee van muzikale conceptie me - ik herhaal het voor je - walgelijk voor. De andere reden van deze vernietiging, die ik niet betreur, is de gehele morele transformatie welke God op me heeft uitgeoefend sinds mijn 20ste en die in een enkele minuut mijn hele afgelopen leven verlaten heeft. Vandaar, dat Roussalka (de opera) geen enkele verbinding met mijn nieuwe leven meer heeft en derhalve niet dient te bestaan.''"
Regel 17:
 
==Stijl==
De stijl van Duparc'sDuparcs muziek is enerzijds een schoolvoorbeeld van de Frans-romantische traditie, anderzijds dankzij de toonschilderingen en het [[coloriet]] tevens vooruitblikkend op het impressionisme en de modernere stromingen. Duparc is het meest bekend geworden door zijn 17 liederen op teksten van onder andere [[Charles Baudelaire|Baudelaire]], [[Théophile Gautier|Gautier]], [[Leconte de Lisle]], en [[Goethe]]. Deze liederen zijn exemplarisch als vorm van het Lied en worden door velen gezien als topcomposities.<ref>Bron: Engelse Wikipedia</ref>
 
==Werken==
Regel 31:
! width="300px" |Soort Werk
|-
| 1863-65 || '''''Six Rêveries''''', ''pour piano'' || Gedrukt, maar niet uitgegeven. Private collectie van Mme. d'Armagnac, dochter van Duparc. || Piano solo
|-
| 1867 || '''''Sonate pour violoncelle et piano''''' || Premiere in 1948. Private collectie van Mme. d'Armagnac, dochter van Duparc. || Cello & piano
|-
| 1867-69 || '''''Feuilles volantes''''', ''pour piano'' || || Piano solo
|-
| 1868 || '''''Chanson triste''''' || Gepubliceerd als: ''Op. 2, nr. 4''. Tekst van [[Henri Cazalis|Jean Lahor]]. || Zangstem & piano (Georkestreerd, 1912)
|-
| 1868 || '''''Lamento''''' || Tekst van [[Théophile Gautier]]. || Zangstem & piano
|-
| 1869 || '''''Le Galop''''' || Gepubliceerd als: ''Op. 2, nr. 5''. Tekst van [[Sully Prudhomme]]. (Uitgegeven in 1948). || Zangstem & piano
|-
| 1869 || '''''Romance de Mignon''''' || Gepubliceerd als: ''Op. 2, nr. 3''. Tekst van Victor Wilder, gebaseerd op « Kennst du das Land » van [[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]]). || Zangstem & piano
|-
| 1869 || '''''Sérénade florentine''''' || Gepubliceerd als: ''Op. 2, nr. 2''. Tekst van Jean Lahor. || Zangstem & piano
|-
| 1869 || '''''Soupir''''' || Gepubliceerd als: ''Op. 2, nr. 1''. Tekst van Sully Prudhomme. Revisie in 1902. || Zangstem & piano
|-
| 1869 || '''''Cinq mélodies, op. 2''''' || || Zangstem & piano
|-
| 1869 || '''''Beaulieu, pour piano''''' || Private collectie van Mme. d'Armagnac, dochter van Duparc. || Piano solo
|-
| 1869-70 || '''''Au Pays où se fait la guerre''''' || Text van Théophile Gautier. (Originele titel: ''Absence''). Eindversie, 1911-13. || Zangstem & piano (Georkestreerd, 1876)
|-
| 1870 || '''''L'Invitation au voyage''''' || Tekst van [[Charles Baudelaire]]. Uitgegeven in 1872. || Zangstem & piano (Georkestreerd, 1892-95)
|-
| 1871 || '''''La Fuite''''', ''duo pour soprano et ténor avec piano'' || Gepubliceerd als: ''Op. 2, nr. 6''. || Duet voor zangstem & piano
|-
| 1871 || '''''La vague et la cloche''''' || Tekst van [[François Coppée]]. Uitgegeven in 1873. || Zangstem & piano (Georkestreerd)
|-
| 1872 || '''''Suite d'orchestre''''' || (Verloren gegaan). || Orkest Suite
|-
| 1872-82 || '''''Phidylé''''' || Tekst van [[Leconte de Lisle]]. Uitgegeven in 1889 || Zangstem & piano (Georkestreerd, 1891-92)
|-
| 1873 || '''''Laendler''''', ''suite de valses pour orchestre'' || (Vernietigd). || Orkest Suite
|-
| 1873 || '''''Laendler''''' (versie voor 2 piano's) || || Twee piano's
|-
| 1874 || '''''Poème nocturne''''': <br />''I. Aux étoiles - II. Lutins et follets - III. Duo: L’aurore'' || Dit deel mist, enkel: ''I. Aux étoiles'' is bewaard. <br />Premiere in Paris op 11 april 1874 bij de Société Nationale de Musique Moderne. || Orkestwerk
|-
| 1874 || '''''Elégie''''' || Tekst van Ellen MacSwinny(?) (vrouw van Duparc) naar [[Thomas Moore]]. || Zangstem & piano
|-
| 1874 || '''''Extase''''' || Tekst van Jean Lahor. Uitgegeven in 1882. Revisie in 1884. || Zangstem & piano
|-
| 1875 || '''''Lénore''''' || Gebaseerd op een gedicht van Burger. || Symfonisch Gedicht
|-
| 1875 || '''''Lénore''''' (versie voor 2 piano's, vierhandig) || || Twee piano's
|-
| 1876-84 || '''''La vie anterieure''''' || Tekst van Charles Baudelaire. || Zangstem & piano (Georkestreerd, 1911-12)
|-
| 1877 || '''''Suite pour le piano''''' || (Verloren gegaan). || Piano solo
|-
| 1879 || '''''Le manoir de Rosemonde''''' || Tekst van Robert de Bonniéres || Zangstem & piano (Georkestreerd, 1912)
|-
| 1879-95 || '''''Roussalka''''', ''opéra en trois actes'' || Onvoltooid. Gebaseerd op ''[[Rusalka (toneelstuk)||Русалки (Rusalka)]]'', een dramatisch gedicht van [[Aleksandr Poesjkin]]. (Vernietigd). || Opera in 3 acten
|-
| 1880 || '''''Sérénade''''' || Tekst van Gabriel Marc. Uitgegeven 1882. || Zangstem & piano
|-
| 1882 || '''''Benedicat vobis Dominus''''' || [[Motet]] voor 3 gemendge stemmen en orgel (of piano). || Kerkmuziek
|-
| 1883 || '''''Testament''''' || Tekst van [[Paul Armand Silvestre]]. Uitgegeven in 1898. || Zangstem & piano (Georkestreerd, 1900-02)
|-
| 1884 || '''''La vie antérieure''''' || Tekst van Charles Baudelaire. || Zangstem & piano (Georkestreerd, 1911-13)
|-
| 1886 || '''''Recueillement''''' || Onvoltooid. (Vernietigd). || Zangstem & piano?
|-
| 1892 || '''''Danse lente''''' || Deel uit [[Rusalka|''Roussalka'']]. Kopie door [[Ernest Ansermet]]. Bewaard door Éditions Salabert. || Orkestwerk
|-
| 1903 || Transcriptie van 2 orgelwerken van [[Johann Sebastian Bach|J.S. Bach]]: <br />'''Prelude en fugue in Ee klein' '' ("Kathedraal"), BWV 513<br />'''Prelude en fuga in Aa klein''' ("De Grote"), BWV 543 || || Twee piano's
|-
| 1908 || Transcriptie van 6 orgelwerken van César Franck || || Twee piano's
|-
| 1910 || '''''Aux étoiles''''', ''pour piano'' || Ook: versie voor piano vierhandig, & versie voor orgel. Revisie 1911. || Piano solo
|-
| 1911 || '''''Aux étoiles''''' || [[Entr'acte]] voor een ongepubliceerd toneelwerk. || Orkestwerk
|-
| (n.d.) || Transcriptie van een orgelwerk van J.S. Bach: <br />'''Chorale Prélude andet Fugue:''' '''''In dir ist Freude''''', BWV 615 || Private collectie van Ernest Ansermet || Twee piano's
|}