[[Bestand:Full_Portrait_of_Nadir_Shah.jpg|thumb|200px|right|Nader Sjahs portret (collectie van het [[Smithsonian Institute]]).]]
'''Nāder Sjāh Afshar''' (ook bekend onder de naam '''Nader Qoli Beg''', '''Tahmasp-Qoli Khan''; hij wordt ook vaak 'Nadir' genoemd) ([[22 oktober]] [[1688]] - [[19 juni]], [[1747]]) was [[Sjah van Iran]] ([[1736]]–[[1747|47]]) en stichter van de dynastie van de [[Afshariden]]. Omwille van zijn [[militaire geschiedenis|militaire]] genie, hebben sommige historici hem omschreven als de ''[[Napoleon I|Napoleon]] van Perzië''<ref name=autogenerated2>[http://www.britannica.com/ebi/article-225443 art. Iran, in ''Britannica Student Encyclopedia'' (2007), p. 8.]</ref> of de ''tweede [[Alexander de Grote|Alexander]]''<ref name=autogenerated1>[http://www.xs4all.nl/~kvenjb/madmonarchs/nadir/nadir_bio.htm {{Aut|J.N.W. Bos}}, Nadir Shah of Persia, in ''Mad Monarchs'' (2002).]</ref>. Hij creëerde een groot Iraans Rijk dat [[Iran]], Noord-[[Indië (regio)|Indië]] en delen van [[Centraal-Azië]] omvatte<ref name=autogenerated3>[http://www.iranica.com/newsite/articles/ot_grp10/ot_nadershah_20060329.html {{Aut|E. Tucker}}, art. Naúder Shah, in ''Encyclopedia Iranica'' (2006).]</ref>. Nader Sjah won veldslagen tegen de Afghanen, Ottomanen en Mogoelen. Nader Sjahs overwinningen maakten hem voor korte tijd de machtigste heerser van het [[Midden-Oosten]], maar zijn rijk viel al snel uiteen nadat hij was vermoord in [[1747]]. Nader Sjah was de laatste grote [[Azië|Aziatische]] militaire veroveraar. Nader wordt beschouwd als de begaafdste militaire leider van Iran<ref name=autogenerated2 /> en hem wordt het herstel van de Iraanse macht als een macht tussen de [[Ottomanen]] en het [[Mogoelrijk]] toegeschreven<ref>{{Aut|V. Nasr}}, ''The Shia Revival: How Conflicts within Islam Will Shape the Future'', New York, 2006.</ref>.
== Leven ==
Hij werd geboren in Kobhan<ref name=autogenerated4>[http://www.iranchamber.com/history/afsharids/afsharids.php art. Afsharid Dynasty (Nader Shah), IranChamber.com (2002).]</ref>, in de [[Turkmenen|Turkmeense]] '' Qirqlu''-tak van Afshar Turkmenen<ref name=autogenerated3 />. Zijn vader, een arme [[Agrariër|boer]], stierf toen Nader nog een kind was. Volgens de legenden werden Nader en zijn moeder weggevoerd als [[Slavernij|slaven]] door plunderende [[Uzbegen]] of Turkmeense stamleden, maar Nader was in staat te ontsnappen. Hij sloot zich aan bij een roversbende toen hij nog een jongen was en zou uiteindelijk hun leider worden. Met de steun van Afshaarse stamhoofden, steeg hij in rang om uit te groeien tot een machtige militaire leider. Toen Nader Sjah eenendertig jaar oud was, vielen de Afghanen Iran binnen, namen Isfahan in en zetten de Safavidische [[Soltan Hoseyn]] af<ref name=autogenerated3 />.
=== Huwelijken ===
Nader trouwde de twee dochters van Baba Bedel Ali, een lokaal stamhoofd<ref name=autogenerated3 />. Nader was vier keer getrouwd. Hij had 5 zonen en 15 kleinzonen. Hij had ook 33 vrouwen in zijn [[harem]]<ref name=autogenerated1 />.
