Dorisch (dialect): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k →Verder lezen: Linkfix ivm sjabloonnaamgeving met AWB |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 4:
Het Dorisch leeft nog voort in het [[Griko]] van Zuid-Italië en het [[Tsakonisch]] van de Peloponnesos.
=Verschillen met het [[Attisch (dialect)]]=
==Verder lezen==▼
==[[Fonologie]]==
===[[Klinkers]]===
====Lange a uit [[Proto-Grieks]]====
De lange ''a'' uit het Proto-Grieks verandert in het Attisch in è ([[Èta]], waar men in het Dorisch meestal ''a'' behoudt.
* Dorisch ''ga matèr'' - Attisch ''gè mètèr''
====Verlenging van e of o====
In vele Dorische dialecten verandert de ''e'' of ''o'' na bijvoorbeeld contractie in ''è'' en ''õ'' ([[Omega]]), waar men in het Attisch ''ei''([[Epsilon]] + [[Jota]], zie [[Grieks alfabet#uitspraak|uitspraak]]) of ''ou'' aantreft.
* Dorisch ''-õ'' - Attisch ''-ou'' ([[geslacht (taalkunde)|mannelijk]] [[genitief]] [[enkelvoud]])
* Dorisch ''-õs'' - Attisch ''-ous'' (mannelijk [[accusatief]] [[meervoud]])
* Dorisch ''-èn'' - Attisch ''-ein'' ([[actief|actieve]] [[infinitief]] [[praesens]])
====Contractie van ae uit het Proto-Grieks====
De ''ae'' uit het protogrieks contraheert verschillend.
Attisch ã ([[alfa (letter)|Alfa]])
Dorisch è
====Eo en ea uit het Proto-Grieks====
''Eo'' en ''ea'' werden in sommige Dorische dialecten ''io'' (jota + [[Omikron]]) en ''ia''.
====A uit het Proto-Grieks====
De korte ''a'' bleef een korte ''a'' waar deze in het Attisch soms een ''e'' werd.
* Dorisch ''hi'''a'''ros'', ''Art'''a'''mis'' - Attisch ''hi'''e'''ros''(heilig), ''[[Artemis|Art'''e'''mis]]''
===[[Medeklinker]]s===
====Proto-Griekse -ti====
De Proto-Griekse ''-ti''([[Tau]] + Jota) bleef waar die in het Attisch een ''si'' werd.
* Dorisch ''phā'''t'''i'' - Attisch ''phē'''s'''i'' (hij zegt)
* Dorisch ''legon'''t'''i'' - Attisch ''legou'''s'''i'' (zij zeggen)
* Dorisch ''wīka'''t'''i'' - Attisch ''eiko'''s'''i'' (twintig)
* Dorisch ''triāka'''t'''ioi'' - Attisch ''triāko'''s'''ioi'' (driehonderd)
====Proto-Griekse ss====
De Proto-Griekse ''ss'' tussen klinkers is gebleven, waar die in het Attisch tot één s ([[Sigma]]) is verkort.
* Dorisch ''me'''ss'''os'' - Attisch ''me'''s'''os'' (midden)
====[[Digamma]]====
De ''w'' ([[Digamma]]) als beginletter is gebleven, waar die in het Attisch reeds verdwenen was.
* Dorisch '''''w'''oikos'' - Attisch ''oikos'' (huis) (vergelijkbaar met [[Latijn]]se '''''v'''īcus'' (dorp), waarvan ons woord ''wijk'' vandaan komt)
*{{Aut|J.L. García-Ramón}}, art. Dorisch-Nordwestgriechisch, in ''[[Der Neue Pauly|NP]]'' 3 (1997), coll. <span class=plainlinks>[http://www.paulyonline.demo.brill.nl/fs_content.asp?page=entry%2Easp%3Fid%3D103049 782-787].
| |||