Aquifer: verschil tussen versies

Een '''aquifer''', van het Latijn voor ''water'' en ''dragen'' is een [[grondwater|watervoerende]] laag in de [[ondergrond]] (bijvoorbeeld zand). Vanuit een aquifer kan water gewonnen worden via een [[bron (water)|bron]].

 

Verwante termen zijn ''[[aquitard]]'', een relatief slecht waterdoorlatende laag, en ''[[aquiclude]]'' (of ''aquifuge''), eveneens een slecht waterdoorlatende laag, die boven of onder een aquifer ligt.

 

 

De bovenste watervoerende laag wordt het [[freatisch grondwater]] genoemd. Het [[freatisch vlak]] is de dunne zone tussen de met water [[verzadigde bodem]] en de [[onverzadigde zone]]. In modellen worden de diepere watervoerende pakketten ([[arthesisch grondwater]]) van boven naar onder genummerd: eerste watervoerende pakket, tweede watervoerende pakket, enz. Lateraal kan een bepaalde laag verdwijnen, zodat een dergelijke nummering niet altijd consequent kan worden toegepast.

 

Er bestaan twee soorten aquifer, onderverdeeld aan de hand van hun fysische eigenschappen.

 

Gesloten aquifers bezitten soms een hoge [[hydrostatische druk]] door natuurlijke aanvulling vanuit hoger gelegen gebieden. Bij een [[aquitard]] is door een te lage hydraulische druk economische exploitatie van water niet realiseerbaar. Zie ook [[bron (water)]].

 

De hydraulische ''transmissiviteit'' Ti van een bodemlaag i met dikte di in de aquifer onder de waterspiegel is <ref name="Nijl"> H.J. Nijland, 1994. Determining the saturated hydraulic conductivity. In: H.P. Ritzema (Ed.), Drainage Principles and Applications, ILRI Publ 16, p 435-476. International Institute for Land Reclamation and Improvement (ILRI), Wageningen, The Netherlands. ISBN 90 70754 3 39 Download van webpagina: [http://www.waterlog.info/articles.htm] of direct als PDF: [http://www.waterlog.info/pdf/chap12.pdf] </ref>:

De transmissiviteit van de gehele aquifer voor horizontale stroming is:

De gemiddelde horizontale doorlatendheid van de gehele aquifer is:

De hydraulische ''weerstand'' Wi van een bodemlaag i met dikte di in de aquifer onder de waterspiegel is <ref name="Nijl" />: *Wi = di / Kv_i, waar Kv_i = de ''verticale'' doorlatendheid van de laag.

W = Σ Wi, waar Σ de sommering over alle bodemlagen i betekent.<br />

De gemiddelde verticale doorlatend van de gehele aquifer is:

 

De waarden van Kh en Kv kunnen worden gemeten met ''pompproeven'' <ref>J. Boonstra and N.A. de Ridder 1994, Single-well and aquifer tests. In: H.P.Ritzema (ed.), Drainage Principles and Applications, Publication 16, ILRI, p.341-375. International Institute for Land Reclamation and Improvement, Wageningen, The Netherlands. ISBN 90 70754 3 39 Download van: [http://www.alterra.wur.nl/UK/publications/ILRI-publications/Downloadable/]</ref> , <ref>J. Boonstra and R.A.L. Kselik: SATEM 2002, Software for aquifer test evaluation, 2001.ILRI publication 57, International Institute for Land Reclamation and Improvement, Wageningen, The Netherlands.ISBN 90 70754 54 1 Download van: [http://www.alterra.wur.nl/UK/publications/ILRI-publications/Downloadable/] </ref>.<br />

Bij het ontwerpen van drainage met buizen en sloten (ook ''horizontale drainage'' genoemd omdat de ontwateringsmiddelen vrijwel horizontaal liggen) <ref> ILRI, 1997, ''The energy balance of groundwater flow applied to subsurface drainage in anisotropic soils by pipes or ditches with entrance resistance''. International Institute for Land Reclamation and Improvement (ILRI), Wageningen, The Netherlands. Download van webpagina: [http://www.waterlog.info/articles.htm] of direct als PDF: [http://www.waterlog.info/pdf/enerart.pdf]. Download het bijbehorende computerprogramma van webpagina: [http://www.waterlog.info/endrain.htm] </ref> , of met bronneringsputten (ook wel ''verticale drainage'' genoemd omdat een put verticaal de grond in gaat) <ref> ILRI, 2002, ''Subsurface drainage by (tube)wells'', 9 pp. International Institute for Land Reclamation and Improvement (ILRI), Wageningen, The Netherlands. Download van webpagina: [http://www.waterlog.info/pdf/wellspac.pdf] of direct als PDF: [http://www.waterlog.info/pdf/wellspac.pdf]. Download het bijbehorende computerprogramma van webpagina: [http://www.waterlog.info/weldrain.htm] </ref>, kan rekening worden gehouden met de anisotropie.

 

In bepaalde aride gebieden, zoals het binnenland van Australië, bezitten aquifers een typische fauna. Doordat deze aquifers vaak in het geologische verleden met elkaar verbonden waren, maar die verbindingen tegenwoordig niet meer bestaan, hebben zich verschillende faunas ontwikkeld in de respectieve aquifers. Bovendien kan de aquifer dienst doen als een schuilplaats voor [[relictsoort]]en. Zo werd ''Mankurta mityula'' ([[Spelaeogriphacea]]) vrij recent (1998) ontdekt in een Australische aquifer, terwijl zijn naaste verwanten [[stygobiont]]e soorten zijn uit Brazilië en Zuid-Afrika.

 

Ook het Nieuw-Zeelandse [[Bare Island]] bezit een aquifer.

 

Momenteel loopt er een onderzoeksproject waarin men onderzoekt hoe men [[koolzuurgas]] (CO₂) kan opslaan in aquifers. Zo hoopt men het [[broeikaseffect]] te verminderen.

 

[[Ondergrondse waterstofopslag]] in aquifers kan functioneren als grid opslag van energie die noodzakelijk is voor de [[waterstofeconomie]]<ref>[http://cat.inist.fr/?aModele=afficheN&cpsidt=8443716 LINDBLOM U. E. ; A conceptual design for compressed hydrogen storage in mined caverns]</ref>.

 

 

 

 

{{appendix}}

[[ja:帯水層]]

[[lt:Vandeningas sluoksnis]]

[[pl:Warstwa wodonośna]]

[[pt:Aquífero]]