Buteen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Paul B (overleg | bijdragen)
kleine correctie
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 76:
 
== Isomeren ==
Onder de alkenen zijn er vier [[isomeer|isomeren]] met de [[molecuulformule]] C<sub>4</sub>H<sub>8</sub> (de butenen); al deze isomeren hebben vier koolstofatomen en een dubbele binding maar verschillende [[structuurformule]]s. Bij 1-buteen staat de 1 voor het feit dat de [[Dubbele binding (scheikunde)|dubbele binding]] op het eerste koolstofatoom begint en dus naar het tweede koolstof-atoom loopt. De 2 bij ''cis''-2-buteen geeft op gelijke wijze aan dat dubbele binding bij het tweede koolstof-atoom begint en dan (dus) naar koolstof-atoom nummer 3 loopt. De blauwe cijfers in onderstaande figuren geven de nummering van de koolstofatomen volgens [[IUPAC]] aan. Zoals te zien is, zijn ''α''-butyleen, ''cis''-β-butyleen en ''trans''-β-butyleen linear ([[alfa-olefine]]) en is iso-butyleen een vertakt alfa-olefine.
 
 
{| class="wikitable" align="center"
! colspan="23" |Isomeren van buteen
|-
!IUPAC-naam
!Triviale naam
!Structuurformule
|-
| valign="top" | '''[[1-buteen]]'''
| valign="top" | '''α-butyleen'''
|<center>[[Image:1-butene.svg|200px]]</center>
|-
| valign="top" | '''Z-[[2-buteen]]'''
| valign="top" | '''''cis''-β-butyleen'''
|<center>[[Image:Cis-2-butene.svg|160px]]</center>
|-
| valign="top" | '''E-2-buteen'''
| valign="top" | '''''trans''-β-butyleen'''
|<center>[[Image:Trans-2-butene.svg|160px]]</center>
|-
| valign="top" | '''[[2-methylpropeen]]'''
| valign="top" | * '''isobutyleen''' &nbsp;&nbsp; of
|
* '''isobutyleen''' &nbsp;&nbsp; of
* '''Isobuteen'''
|<center>[[Image:Methylpropene.svg|160px]]</center>
|}
 
Bij 1-buteen staat de 1 voor het feit dat de [[Dubbele binding (scheikunde)|dubbele binding]] op het eerste koolstofatoom begint en de 2 bij ''cis''-2-buteen slaat op het tweede koolstofatoom. De blauwe cijfers in onderaan staande figuren geven de nummering van de koolstofatomen volgens [[IUPAC]] aan. Zoals te zien is, zijn ''α''-butyleen, ''cis''-β-butyleen en ''trans''-β-butyleen linear ([[alfa-olefine]]) en is iso-butyleen een vertakt alfa-olefine.
 
Alle isomeren zijn bij kamertemperatuur gasvormig, maar zijn makkelijk vloeibaar te maken door samenpersing of temperatuurverlaging, zoals bij [[butaan]]gas. Het gas van alle isomeren is kleurloos, maar hebben een verschillende geur. Het gas is zeer brandbaar en is zwaarder dan lucht.
 
In een kleine hoeveelheid wordt α-butyleen gebruikt voor de productie van [[polyetheen|polyethyleen]] met een grote dichtheid en voor die van lineair polyethyleen met een lage dichtheid. Isobutyleen wordt gebruikt voor de productie van MTBE ([[methyl-tert-butylether]]) en iso-[[octaan]]. Deze beide producten worden aan benzine toegevoegd voor de verhoging van de [[klopvastheid]]. [[Butylrubber]] wordt gemaakt door polymerisatie van isobutyleen met 2 tot 7 % [[propeen]].
 
 
{{Navigatie alkenen}}