Orisha: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
TobeBot (overleg | bijdragen)
k robot Erbij: bh:उडीसा
Xqbot (overleg | bijdragen)
k robot Anders: fr:Orisha; cosmetische veranderingen
Regel 1:
[[FileBestand:Musée africain Lyon 130909 01.jpg|thumb]][[FileBestand:Musée africain Lyon 130909 02.jpg|thumb]][[FileBestand:Musée africain Lyon 130909 03.jpg|thumb]][[FileBestand:Musée africain Lyon 130909 04.jpg|thumb]][[FileBestand:Musée africain Lyon 130909 05.jpg|thumb]]
Een '''orisha''' ([[Portugees|Portugese]] spelling: '''orixá''') is een [[bovennatuurlijk]] wezen uit verschillende [[Afrika]]anse [[religie]]s, met name de religie van de [[Yorubareligie|Yoruba]] en de [[Ifa Orakel|Ifa-religie]].
 
Elementen van deze religies zijn door [[slavernij|slaven]] meegenomen naar het [[Amerika (continent)|Amerikaanse continent]]. Hierdoor komen de orisha's voor in verschillende - van oorsprong Afrikaanse - religies binnen dat continent, zoals onder andere in de [[Cuba (land)|CubaCubaanse]]anse [[santería]], de [[Brazilië|Braziliaanse]] [[candomblé]] (met [[afoxé]]), de [[Haïti]]aanse [[vodou]] en de [[Suriname|Surinaamse]] [[winti]]. [[FileBestand:Eleggua2005.jpg|thumb|left|[[Eshu]]]]
== Olorun ==
Volgens de overlevering komen de orisha's voort uit de oppergod [[Olorun]] of [[Olodumare]]. Zelf worden de Orisha's nadrukkelijk niet beschouwd als [[god]]en, maar vertegenwoordigen ze elk een verschillend aspect van deze oppergod.
 
Het idee is<ref>Dit is volgens J. Awolalu: ''Yoruba Beliefs and Sacrificial Rites'', Londen, 1979</ref> dat Olorun zo groots is, dat de gelovigen niet rechtstreeks met hem in contact kunnen treden. Er bestaan daarom geen ceremonies waarin Olorun wordt opgeroepen. De orisha's hebben ook menselijke trekken, en kunnen hierdoor als middelaar optreden.
 
== Kind van een orisha ==
Aanhangers van de religie geloven dat zij een "kind" van een bepaalde orisha zijn. In een inwijdingsritueel wordt door een priester bepaald van welke orisha men een kind is. Dit gebeurt op basis van:
 
* Het gooien (lezen) van de [[búzio]]s, een soort divinatiesysteem met cowrieschelpen die ritueel zijn bewerkt. Men gelooft dat het patroon waarin deze neerkomen afhankelijk van hoe ze vallen (opwaarts of neerwaarts), informatie bevat over iemands levenspad.
 
== Ceremonies ==
Tijdens de [[ceremonie]]s, waar [[percussie]] gespeeld en gedanst wordt, kunnen de deelnemers in [[trance (bewustzijn)|trance]] geraken. Men gelooft dat hun lichaam dan wordt overgenomen door een orisha, die informatie doorgeeft.
 
== Heiligen ==
De meeste orisha's worden in Latijns-Amerika vereenzelvigd met een katholieke heilige. Deels geeft dit de vermenging van Afro-Amerikaanse religies met het dominante katholieke geloof aan. Anderzijds was dit voor de beoefenaars ook een manier om hun geloof te verbergen in de tijd dat het onderdrukt werd.
 
== Lijst van orisha's ==
De belangrijkste orisha's:
{| class="prettytable"
Regel 44:
|}
 
== Afbeeldingen ==
<gallery>
File:Eshu-statue.jpg|[[Eshu]]
Regel 50:
</gallery>
 
== Trivium ==
* De [[Cuba (land)|CubaCubaans]]ans-[[Frankrijk|Franse]] [[hiphop]]groep [[Orishas]] is vernoemd naar deze orisha's.
 
== Referenties ==
{{reflist}}
 
[[Categorie:Orisha| Orisha]]
 
Regel 64 ⟶ 65:
[[es:Orisha]]
[[fa:اریشا]]
[[fr:Orishas (divinités)Orisha]]
[[it:Orisha]]
[[no:Orisha]]