Xenophon: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Sjabloon vervangen
MondalorBot (overleg | bijdragen)
k Robot Erbij: ms:Xenophon; cosmetische veranderingen
Regel 3:
'''Xenophon van Athene''' ([[Grieks]]: {{grc|Ξενοφῶν}}) ([[Erchia]], ca. [[430 v.Chr.]] - [[Korinthe (stad)|Korinthe]], [[355 v.Chr.]]) was een Griekse schrijver en auteur van onder andere de ''Anabasis''.
 
== Biografie ==
Xenophon werd rond 430 v.Chr. (434? / 427?) geboren in de [[Lijst van Attische demen|Attische deme]] [[Erchia]], in de buurt van [[Athene]]. Omdat hij stamde uit een welgestelde aristocratische familie, werd zijn intellectuele vorming afgerond met onderricht bij de [[Sofistiek|sofisten]]. Zijn afkomst leidde ertoe dat hij zich steeds onwennig heeft gevoeld in het democratische Athene, en er zich enigszins als dissident gedroeg.
 
De twee gebeurtenissen die zijn schrijversleven hebben bepaald, zijn enerzijds het contact met de wijze [[Socrates]], tot wiens vriendenkring hij toetrad en die hij levenslang bewonderde - dankzij Xenophon is heel wat informatie bewaard gebleven over Socrates, die zelf nooit iets opschreef. Xenophon heeft ook geschreven over de [[Peloponnesische oorlog]] (431 tot 403 v.Chr.). In deze verscheurende oorlog stond de jonge Xenophon, omdat hij een aristocraat was en dus voorstander van een [[oligarchie|oligarchische staatsvorm]], eerder aan de kant van de [[Sparta (Griekenland)|SpartaSpartaansgezinden]]ansgezinden.
 
Toen er in [[403 v.Chr.]] een einde kwam aan de Peloponnesische oorlog, en Athene na een vernederend vredesakkoord bezet werd door de Spartanen, kwam er een Spartaans gezinde [[oligarchie]] aan de macht, de "[[Dertig Tirannen|Dertig]]", die een antidemocratisch schrikbewind voerden. Xenophon kreeg een baan als administratief medewerker. Het was ook in deze periode dat hij terechtkwam in de filosofische vrienden-leerlingenkring rond Socrates.
Regel 16:
Voor bewezen diensten kreeg hij van Sparta een landgoed te [[Scillus]] (Grieks Σκιλλούς, nu Σκιλλουντία, nabij [[Olympia (stad)|Olympia]], in de landstreek [[Elis]]), waar hij zich in 390 v.Chr. terugtrok, en er leefde als herenboer en schrijver. Daar beleefde hij samen met zijn vrouw en zijn twee zonen de twintig gelukkigste jaren van zijn leven. Bijna al zijn boeken kwamen dáár tot stand. Maar het noodlot sloeg toe... Toen Sparta in 371 v.Chr. tegen de [[Thebe (Griekenland)|Thebanen]] een zware nederlaag leed in de slag bij Leuctra, werd Xenophon door de politieke gevolgen van de nederlaag gedwongen Scillus weer te ontruimen. Zijn oudste zoon Gryllos zou in dienst van Athene sneuvelen in de Slag bij [[Mantinea]]. Ondanks de amnestie die hij intussen in Athene had gekregen, wenste hij er nooit meer terug te keren. Hij vestigde zich te [[Korinthe (stad)|Korinthe]] waar hij in [[355 v.Chr.]] ook overleed.
 
== Literaire betekenis ==
Overzicht van Xenophons belangrijkste werken:
* de '''''Anábasis''''' (Grieks Ανάβασις, correcte uitspraak met klemtoon op de tweede –a-) <br />In dit verslag van de Tocht der Tienduizend beschrijft hij uitvoerig alle avonturen, de "ups en downs", die hij zelf heeft beleefd samen met het huurlingenleger op tocht tot ver in het binnenland van Azië (de tocht leidde tot bij het huidige [[Bagdad]]!). Letterlijk betekent Anabasis Tocht naar het binnenland, maar in de 7 boeken van dit werk wordt ook de feitelijke katabasis (of terugkeer) verhaald.
Regel 69:
[[la:Xenophon (scriptor)]]
[[lt:Ksenofontas]]
[[ms:Xenophon]]
[[no:Xenofon]]
[[pl:Ksenofont]]