Proetveldtocht: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
een wou-zegger - Aan deze gecorrigeerde zinnen te zien, behoeft dit lemma wel een taalpoets. |
k robot Anders: uk:Прутський похід; cosmetische veranderingen |
||
Regel 1:
De '''Proetcampagne''' ([[Russisch]]: Прутский поход; ''Proetski pochod'') was de belangrijkste [[campagne (militair)|militaire campagne]] van het [[Russische Rijk]] tegen het [[Ottomaanse Rijk]] tijdens de [[Russisch-Turkse Oorlog (1710-1711)|Derde Russisch-Turkse Oorlog]], onderdeel van de [[Grote Noordse Oorlog]]. De campagne vond plaats aan de [[Proet]] en werd geleid door [[Peter de Grote]]. De campagne verliep vrij desastreus.
De campagne ontstond als gevolg van de Turkse oorlogsverklaring, na de [[Slag bij Poltava]], op [[20 november]] [[1710]]. Dit bracht Rusland in een moeilijke positie daar de oorlog met Zweden ook doorging. Besloten werd om de [[Balkan (schiereiland)|
== De aanloop ==
In de lente van het jaar 1711 vertrok de Ottomaanse hoofdmacht vanuit Adrianopel en rukte op naar het noordoosten. De artillerie zou vanaf de [[Zwarte Zee]] over de [[Donau]] het leger tegemoetkomen. De Tataarse cavalerie, die in de winter al een aanval deed op de [[Kozak]]ken, kwam hen ook tegemoet. Het zou een leger van ongeveer 200.000 man worden.
Peter de Grote had echter een ander plan: hij zou de [[Sultan (rang)|sultan]] aanvallen in zijn tweede belangrijkste stad: [[Adrianopel]], hij zou via de monding van de Donau naar Adrianopel trekken en de stad belegeren, als dit gelukt was zou hij het misschien wagen om [[Constantinopel]] zelf aan te vallen. Hij had een klein leger:
In Moldavië vond het besluit van Cantemir steun, de hele adel steunde de keuze van de koning. Hij had vernomen dat de grootvizier
Peter gaf bevel aan de soldaten zich te gedragen in Moldavië en Walachije, ze moesten betalen wat ze van de christenen namen, plunderen werd bestraft met de doodstraf. Zodra de eerste Russen in zicht waren, wierpen de Moldaviërs zich op de Turkse mensen in Moldavië waarvan er velen werden gedood. Sheremetev had ondertussen 2 weken vertraging opgelopen, hij moest op 15 mei in [[Soroki]] aan de Dnjestr zijn, maar hij bereikte het pas op 30 mei. Cantemir smeekte hem om meteen naar Jassy te komen, de hoofdstad van Moldavië, en op [[5 juni]] kwam Sheremetev aan in de hoofdstad. Daar wachtten ze op Peter om met de hoofdtroepen verder te trekken. Van daaruit gingen ze verder naar de Proet, waar ze aankwamen op [[24 juni]]. Onderweg hadden ze al bericht gekregen van de [[grootvizier]] met een vredesvoorstel. Peter verwierp het aanbod en voelde zich superieur: de sultan voelde er niet veel voor om tot een confrontatie met de Russen over te gaan. Toen de grootvizier vernam dat Peter het voorstel weigerde trok hij de Donau over, en rukte met een leger van 200.000 man naar het noorden. Ondertussen liet Walachije niets meer van zich horen. Brynkovjan was bang, hij wist dat een groot Turks leger hem te wachten stond, en hij wist wat er zou gebeuren als hij bij de verliezers hoorde. Peter gaf de veldtocht niet op toen hij hoorde van het nieuws dat Brynkovjan zich terugtrok. Hij vernam dat aan de Proet onbewaakte voedselvoorraden lagen voor de Turken. Hij zou de Proet oversteken en langs de grootvizier omtrekken, want die ging recht naar de voedselvoorraden, misschien ook nog de voorraden veroveren en het leger van zijn thuisbasis afsnijden. Op [[27 juni]] vertrokken 12.000 cavaleristen van Peter om de magazijnen van de Turken te vernietigen en de achterhoede van het Turkse leger aan te vallen. Drie dagen later werd de Proet overgestoken door de infanterie en verdeelde zich in drie divisies langs de westelijke oever. Ze kwamen onder bevel van Peter de Grote, Janoes en Repnin.
== De Slag bij Proet ==
De troepen van Janoes maakten als eerste kennis met de Turken: op [[8 juli]] bemerkten ze elkaars aanwezigheid, zij het met de rivier ertussen. Toen de grootvizier ingelicht werd, wilde hij zich meteen terugtrekken, want hij had nog nooit een vijandig leger gezien dat van nature dapper was, daarom dacht hij dat hij van bij het begin al verloren was. De tataarse [[kan]] en de [[janitsaar|janitsaren]]
Na een hele dag aanvallen van de Turken en het ontbreken van Repnins troepen, en door gebrek aan voedsel, besloot Peter zich terug te trekken. De aftocht begon in de avond, en duurde tot de morgen, maar ondertussen werden ze aangevallen door de Turken op hun achterhoede. Op [[9 juli]], in de late namiddag, was de hele infanterie aangekomen in Stanilesti, waar ze omsingeld werden door Tataarse ruiters.
Regel 28:
[[cs:Prutské tažení]]
[[ru:Прутский поход (1711)]]
[[uk:Прутський похід
|