Vogelvrij: verschil tussen versies

Het woord heeft niets de maken met het idee dat men zo vrij als een vogel zou zijn, als de banden met de eigen gemeenschap waren verbroken. Vrijheid is natuurlijk een zeer relatief begrip als men aan vervolging is blootgesteld. Vogelvrijheid verwijst eerder naar het feit dat de voortvluchtige, zonder recht op bescherming of zelfs onderdak, een prooi was voor de vogels in de open lucht, letterlijk zelfs als het [[Kadaver|stoffelijk overschot]] van de vogelvrije tot [[aas (kadaver)|aas]] diende voor de vogels op het [[galg]]enveld. Een vogelvrije had immers ook het recht op een christelijke begrafenis verspeeld.

In 1580 werd [[Willem van Oranje]] in de ban gedaan door koning [[Filips II van Spanje]]. Dit betekende dat Willem van Oranje vogelvrij verklaard werd. Ieder had het recht om hem op staande voet te doden. Bovendien zou de moordenaar voor zijn daden beloond worden en zouden hem zijn daden vergeven zijn. De moordenaar van Willem van Oranje, [[Balthasar Gerards|Balthazar Gerards]], zou in de adelstand worden verheven en [[absolutie]] krijgen van de paus. Hij werd echter gevangengenomen en ter dood veroordeeld.

De Engelse term voor vogelvrije, ''outlaw'', wordt vaak geassocieerd met de geschiedenis van het [[Wilde Westen]]. Na de [[Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog]] (1776-1783) bleef het [[Koninkrijk Groot-Brittannië|Britse]] strafrecht in de [[Verenigde Staten]] nog enige tijd van kracht en de terminologie die hierin gebezigd werd bleef gehandhaafd. Zo kwam het dat degenen die zich buiten de wet plaatsten bij de [[ontsluiting (planologie)|ontsluiting]] van het Wilde Westen en in het woeste landschap aan directe bestraffing wisten te ontkomen steevast tot ''outlaws'' werden bestempeld. Het was een middel om in gebieden waar het rechtssysteem zich nog niet stevig had kunnen vestigen, enige handhaving van orde en tucht te bewerkstelligen. Immers stond het eenieder vrij op wat voor wijze dan ook de veroordeelde tot staan te brengen en hiervoor nog een beloning op te strijken op de koop toe. Menig fortuinzoeker wist als premiejager een aardige duit bij te verdienen - de posters ''Wanted - Dead or Alive'', al dan niet voorzien van een portret van de gezochte, zijn een even groot hulpmiddel gebleken bij de ontsluiting van Noord-Amerika als de [[Stoomlocomotief|stoomtrein]].