The Waste Land: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Luckas-bot (overleg | bijdragen)
k robot Erbij: ko:황무지 (시)
k Categoriehernoeming op verzoek moderator met AWB
Regel 1:
'''''The Waste Land''''' ''(Het barre land)'' is een gedicht van [[T.S. Eliot]] uit [[1920]].
 
== Geschiedenis ==
 
Het is duidelijk dat Eliot heel wat heeft meegemaakt in zijn leven. Er was het verlies van zijn goede vriend Jean Verdenal die sneuvelde in de [[Slag om Gallipoli]] en er is zijn huwelijk met [[Vivien Heigh-Wood]], een geniale vrouw, wier genialiteit echter ontspoorde en die in een [[psychose]] belandde.
 
Begin jaren [[1920]] gaat alles mis, zo erg zelfs, dat Eliot de wanhoop nabij is en zich bizar begint te gedragen. Vriend [[Ezra Pound]] regelt een opname en behandeling in een psychiatrische kliniek in [[Zwitserland]]. Als hij terugkomt, drie maanden later, is alles weer even erg. Slechts één ding is erbij gekomen. Hij overhandigt een geschrift met meer dan 1000 verzen aan Ezra Pound.
 
Die is er helemaal van ondersteboven. Dit is ongehoord krachtige taal. Alleen te lang. Teveel. Pound knipt er grondig in: Eliot later ook nog en er blijven
433 versregels over: ''The Waste Land'' is geboren, een van 's werelds meest becommentarieerde gedichten.
 
== Betekenis ==
 
Het is merkwaardig dat een op het eerste gezicht zo weinig toegankelijk gedicht over de teloorgang van de beschaving en de uitzichtloosheid van het bestaan, een van de beroemdste gedichten van de 20e eeuw is geworden. Het gedicht verscheen in [[1922]] gelijktijdig met ''[[Ulysses (boek)|Ulysses]]'' van [[James Joyce]]. De publicatie kwam als een donderslag bij heldere hemel: door dit gedicht was het [[modernisme]] in de [[Verenigd Koninkrijk|Engelse]] [[poëzie]] een feit geworden. Alle [[metrum|metrisch]] geknutsel en braaf gerijmel werden van tafel geveegd. In de woestijn van het moderne bestaan gebruikte Eliot, zoals hij zelf zegt, "deze fragmenten om zijn ruïnes te stutten".
 
== Structuur ==
Eerst dacht Eliot eraan het slot uit ''[[Heart of Darkness]]'' van ''[[Joseph Conrad]]'' als epithon te gebruiken: "The Horror, The Horror!" maar hij veranderde van mening en koos voor een Latijns-Grieks opschrift uit de ''[[Satyricon (boek)|Satyricon]]'' van [[Gaius Petronius Arbiter|Petronius]]. De ''[[Sibilla]]'' of Sybil uit het opschrift is de benaming voor de maagdelijke Griekse priesteressen-waarzegsters uit de stad Cuma, die raadselachtige antwoorden gaven wanneer men hen om raad vroeg. ''[[Apollon|Apollo]]'', zoon van Zeus, God van de zon, muziek, poëzie,... werd verliefd op een van de priesteressen. De bevallige Sybil mocht wensen wat ze maar wou als ze in ruil de liefde bedreef met de Godheid.
Sybil koos voor een leven dat evenveel jaren zou tellen als ze zandkorrels in haar hand kon houden, hetgeen neer kwam op onsterfelijkheid. Ze vergat echter eeuwige jeugd en schoonheid erbij te vragen en hoe meer jaren er voorbij gingen, hoe ouder en lelijker ze er ging uit zien. Uiteindelijk hingen de inwoners van Cuma haar in een doorzichtige kruik omhoog als een soort curiosum.
 
"Ik zag met mijn eigen ogen Sibyl uit Cumae hangen in een kruik en toen de jongens vroegen, Sibyl, wat wil je? Dan antwoordde zij: ik wil sterven"
Eerst dacht Eliot eraan het slot uit ''[[Heart of Darkness]]'' van ''[[Joseph Conrad]]'' als epithon te gebruiken: "The Horror, The Horror!" maar hij veranderde van mening en koos voor een Latijns-Grieks opschrift uit de ''[[Satyricon (boek)|Satyricon]]'' van [[Gaius Petronius Arbiter|Petronius]]. De ''[[Sibilla]]'' of Sybil uit het opschrift is de benaming voor de maagdelijke Griekse priesteressen-waarzegsters uit de stad Cuma, die raadselachtige antwoorden gaven wanneer men hen om raad vroeg. ''[[Apollon|Apollo]]'', zoon van Zeus, God van de zon, muziek, poëzie,... werd verliefd op een van de priesteressen. De bevallige Sybil mocht wensen wat ze maar wou als ze in ruil de liefde bedreef met de Godheid.
Sybil koos voor een leven dat evenveel jaren zou tellen als ze zandkorrels in haar hand kon houden, hetgeen neer kwam op onsterfelijkheid. Ze vergat echter eeuwige jeugd en schoonheid erbij te vragen en hoe meer jaren er voorbij gingen, hoe ouder en lelijker ze er ging uit zien. Uiteindelijk hingen de inwoners van Cuma haar in een doorzichtige kruik omhoog als een soort curiosum.
 
"Ik zag met mijn eigen ogen Sibyl uit Cumae hangen in een kruik en toen de jongens vroegen, Sibyl, wat wil je? Dan antwoordde zij: ik wil sterven"
Het opschrift wordt gevolgd door de opdracht: "Voor [[Ezra Pound]]: il miglior fabbro" (de betere ambachtsman).
 
Regel 28 ⟶ 25:
 
In het Engelse [[Book of Common Prayer]] is het gebed voor de begrafenisceremonie getiteld: "The order of the burial of the dead".
De aanhef van de eerste zin "April is the cruellest month..." is wellicht de bekendste, teruggrijpend op de traditionele opvatting dat april de eerste maand van de lente is na de koude winter. Eliot refereert hier echter ook aan de openingszinnen van de ''[[The Canterbury Tales]]'' van ''[[Geoffrey Chaucer]]'' ("What that Aprille with his shoures sate, the droghte of Marche hath perced..."), waarbij de de hoofdfiguren wachten op de maand April om op pelgrimstocht te gaan. The Waste Land handelt immers evenzeer om een pelgrimstocht. De titel van het gedicht verwijst onmiskenbaar naar de Graal-legende waarin een nakomeling [[Jozef van Arimathea]] (die de Graal naar Engeland bracht) de ''[[Fisher King]]'' wordt genoemd, de gewonde Koning van het Barre Land.
April is voor de bewoners van The Waste Land echter geen aanleiding voor hoopgevende gedachten, voor hen is de winter het comfortabele seizoen waarin zo weinig mogelijk "geleefd" moet worden, terwijl April daadkracht naar de toekomst toe vereist én hen confronteert met het verleden. (Memory and desire) De Marie, die evident de verteller is van de eerste regels, verwijst naar alle waarschijnlijkheid naar gravin [[Marie Louise van Wallersee|Marie Larisch]], een nichtje van keizerin [[Elisabeth van Oostenrijk-Hongarije|Elisabeth]] van [[Oostenrijk]] zowel als van koning [[Lodewijk II van Beieren]]. Bekend is dat T.S. Eliot met haar uitvoerig heeft gesproken over Lodewijk II. Hij staat waarschijnlijk ook model voor de ''cousin'' die Marie meeneemt "on a sled" ("and I was frightened"). Deze sledetocht komt bovendien voor in de memoires die Marie Larisch onder de titel "My past" in [[1913]] liet verschijnen.
 
Regel 41 ⟶ 38:
 
==Nederlandse vertalingen==
*Wilhelmus Jozef Maria Bronzwaer: ''T.S. Eliot: gedichten: keuze uit zijn poëzie'', met medewerking van Kees Fens en Johan Kuin. Baarn 1983 (Ambo)
*Paul Claes: ''Het barre land'', met commentaar en nawoord, tweetalige editie (de Bezige Bij, 2007)
 
{{DEFAULTSORT:Waste}}
[[Categorie:Engelse literatuur (VSVerenigde Staten)]]
[[Categorie:Gedicht]]