Bertrand du Guesclin: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k stijl; links
k Invulling parameters sjabloon met AWB
Regel 2:
'''Bertrand du Guesclin''' (Motte-[[Broons]], [[Bretagne (regio)|Bretagne]], [[1320]] - bij [[Châteauneuf-de-Randon]], [[13 juli]] [[1380]]) was een [[Frankrijk|Frans]] veldheer uit de [[Honderdjarige Oorlog]].
 
Hij was afkomstig van de thans niet meer bestaande burcht Motte-Broons, op 24 km ten zuidwesten van [[Dinan]]. Du Guesclin werd geboren als landadellijke [[buitenechtelijk kind|bastaard]] - volgens de overlevering werd hij om zijn lelijkheid afgestoten. In de hoedanigheid van herenboer begon hij in de [[1350-1359|jaren vijftig van de 14e eeuw]] een [[guerrilla]] tegen de [[Engeland|Engelse]] soldaten. Zijn successen, die vaak blijk gaven van een groot tactisch inzicht, trokken de aandacht van hoger geplaatsten, en in [[1357]] werd hij ingezet voor de verdediging van het belegerde [[Rennes]]. Als beloning voor het doorstaan van deze belegering, ondanks de Engelse overmacht, werd hij tot [[ridder (titel)|ridder]] geslagen.
Vanaf dat moment was hij een beroemdheid en werd hij door de koning voor grote campagnes ingezet, die hij dikwijls wist te winnen.
 
Ook trad hij tussen [[1365]] en [[1370]] in dienst van de koning van [[Koninkrijk Aragon|Aragón]], die hem de titel hertog van [[Molina]] verleende.
De veldtocht die hij voor de koning van Aragon voerde, had een tweeledig doel. Het eerste was om de plundercompagnieën die huishielden in Frankrijk, het land uit te krijgen en ze hun tijd nuttiger te laten besteden.
Het tweede (belangrijkste) was om de koning van Castilië, [[Peter I van Castilië]] bijgenaamd "de wrede", van de troon te stoten en te vervangen door zijn bastaard-halfbroer Hendrik van Trastamara. Peter van Castilië was een bondgenoot van de Engelsen en koning Karel V van Frankrijk wilde zijn zuidgrens beveiligd hebben. Daarom had hij zijn steun aangeboden aan Hendrik.
Regel 11:
 
In de [[Slag bij Nájera]] werden de legers van Hendrik onder leiding van Du Guesclin verpletterend verslagen. Castilie kwam weer snel geheel in handen van Peter van Castilië.
Tot twee keer toe werd hij gevangengenomen, in [[1364]] en [[1367]], en beide keren kocht de Franse koning hem vrij.
Nadat hij vrij kwam, ging hij terug naar Castilië, waar koning Hendrik al een tijd bezig was zijn rijk te heroveren. Met de hulp van Du Guesclin, was de strijd snel beslist. Het eind van de strijd kwam toen Peter van Castilië in handen viel van zijn vijanden en vrijwel direct werd vermoord, waarschijnlijk door zijn stiefbroer zelf.
 
Tot twee keer toe werd hij gevangengenomen, in [[1364]] en [[1367]], en beide keren kocht de Franse koning hem vrij.
Toen Du Guesclin in 1370 terugkeerde naar Frankrijk, benoemde de koning hem ondanks zijn afkomst tot [[connétable]]. In de [[1370-1379|jaren zeventig]] probeerde hij, grotendeels met succes, de Engelse legers uit Frankrijk te verdrijven, ook uit de vanouds Engelse gebieden [[Normandië]] en [[Aquitanië]]. Alleen de steunpunten [[Bordeaux (stad)|Bordeaux]] en [[Calais]] bleven van de Engelse koning.
Nadat hij vrij kwam, ging hij terug naar Castilië, waar koning Hendrik al een tijd bezig was zijn rijk te heroveren. Met de hulp van Du Guesclin, was de strijd snel beslist. Het eind van de strijd kwam toen Peter van Castilië in handen viel van zijn vijanden en vrijwel direct werd vermoord, waarschijnlijk door zijn stiefbroer zelf.
 
Toen Du Guesclin in 1370 terugkeerde naar Frankrijk, benoemde de koning hem ondanks zijn afkomst tot [[connétable]]. In de [[1370-1379|jaren zeventig]] probeerde hij, grotendeels met succes, de Engelse legers uit Frankrijk te verdrijven, ook uit de vanouds Engelse gebieden [[Normandië]] en [[Aquitanië]]. Alleen de steunpunten [[Bordeaux (stad)|Bordeaux]] en [[Calais]] bleven van de Engelse koning.
 
[[Bestand:Mort de Bertrand Du Guesclin.jpg|thumb|left|Bertrand op zijn sterfbed]]
Du Guesclin tijdens het belegeren van de stad [[Châteauneuf-de-Randon]], bij [[Mende (Lozère)|Mende]] in het Zuid-Franse Département [[Lozère]], overigens niet in de strijd. Hij werd volgens zijn wens naar Dinan overgebracht. Gedurende het overbrengen vond in de Zuid-Franse stad [[Le Puy-en-Velay|Le Puy]] de balseming plaats. De ingewanden werden aldaar bijgezet in de kerk Saint-Laurent. Dit was zijn eerste graf. Te [[Montferrand]] (wijk van het huidige [[Clermont-Ferrand]]) bleek dat de balseming niet op de juiste wijze had plaatsgevonden. Men maakte het vlees los van de botten en zette deze bij in de kerk du Cordeliers.<ref>De kerk zou in 1793 worden verwoest.</ref> Dat was zijn tweede graf. Toen de stoet [[Le Mans (stad)|Le Mans]] bereikte, op ongeveer 200 km ten oosten van Dinan, bracht een officier het koninklijk bevel dat het stoffelijk overschot naar [[Saint-Denis (Seine-Saint-Denis)|Saint-Denis]], bij [[Parijs]], moest worden overgebracht. Zo kwam het skelet naar de koninklijke basiliek te Saint-Dénis, dat zijn derde graf werd.
 
Slechts het hart bereikte de plaats van bestemming, Dinan, dat Du Guesclins vierde graf werd en waar hij later ook een standbeeld kreeg. Zijn hart ligt begraven vlakbij zijn geboorteplaats en naast zijn eerste vrouw (vrouwe Tiphaine). Du Guesclin is wellicht de enige Fransman wiens stoffelijk resten op vier verschillende plaatsen rusten.{{feit||2010|05|27}}
 
Na zijn dood werd de manier van oorlogvoeren van Du Guesclin vergeten, en de Franse ridders verloren evenveel als vanouds. Maar later nam [[Jeanne d'Arc]] zijn tactieken over, en uiteindelijk won Frankrijk (mede door Du Guesclin) de Honderdjarige Oorlog.
 
===In fictie===
Du Guesclin is vaak beschreven door minstrelen, onder andere door [[Jean Cuvelier]]. De 'Matthis Cuvelier' uit de boeken van de Nederlandse
[[jeugdliteratuur|jeugdboekenschrijfster]] [[Thea Beckman]] is een personage. De kans dat Jean Cuvelier Du Guesclin persoonlijk gekend heeft is klein. In de trilogie ''[[Geef me de ruimte!]]'' (1976), ''[[Triomf van de verschroeide aarde]]'' (1977) en ''[[Het rad van fortuin]]'' (1978) van Beckman spelen Bertrand du Guesclin en Matthis beide een belangrijke bijrol. Net als in werkelijkheid is hij in haar boeken een slimme ridder.
 
{{Appendix}}
{{commonsCommons|Bertrand du Guesclin}}
 
{{commons|Bertrand du Guesclin}}
[[Categorie:Persoon in de Honderdjarige Oorlog]]
[[Categorie:Frans militair|Guesclin, Bertrand du]]