Askja: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
TXiKiBoT (overleg | bijdragen)
k robot Erbij: eu:Askja
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 5:
Askja was niet erg bekend, tot op 29 maart 1875 een geweldige [[eruptie]] begon. Ongeveer 20 miljard kubieke meter aan materiaal werd binnen een paar uur gelanceerd, en de asregen vergiftigde met name in het oostelijke [[fjord]]engebied van IJsland het land en doodde een groot gedeelte van het vee. Na deze uitbarsting besloten vele IJslanders te [[emigratie|emigreren]], met name naar [[Canada]]. De laatste eruptie van de Askja was in [[1961]]. In augustus 2007 was er nog een officiële waarschuwing voor mogelijke vulkanische activiteit (gebaseerd op enkele aardbevingen). Enkele dagen later werd de waarschuwing terug ingetrokken.
 
De buitenste grote caldera van Askja dateert uit zeer vroeger tijden en is ongeveer 45 km² groot. Degene die ontstaan is bij de uitbarsting van 1875 is nu gevuld met ijskoud water, en het ontstane Öskjuvatn (''meer van Askja'') heeft een oppervlakte van 12km². Het is met zijn diepte van 220 meter het diepste meer van IJsland. Vlak naast Öskjuvatn ligt een kleine explosiekrater die ook met water is gevuld, Víti (''hel''; niet te verwarren met de Víti bij de [[Krafla]]). De doorsnede van Víti is ongeveer 150 meter en de hoogte vanaf de rand tot het wateroppervlak is 60 meter. Het meertje zelf is 80 meter diep. Het water bevat veel opgeloste [[mineraal|mineralen]], heeft daardoor een opaal blauw/groen aanzien en wordt door [[geothermie]] tot een aangename temperatuur verwarmtverwarmd zodat je er in kunt zwemmen. Het water is echter giftig om te drinken.
 
In [[1907]] bezochten de [[Duitsland|Duitse]] [[geoloog|geologen]] Walter von Knebel en Max Rudloff de Askja om de caldera te onderzoeken. Toen zij in een bootje op het Öskjuvatn voeren verdwenen zij zonder een spoor achter te laten. Ook de boot was verdwenen. De verloofde van Von Knebel, Ina von Grumbkow, leidde een expeditie om hen (tegen beter weten in) te zoeken en om de oorzaak van hun verdwijning te onderzoeken. Ook zij kwam niet achter de oorzaak. De Nederlandse schrijver/antropoloog [[Gerrit Jan Zwier]] heeft in zijn roman ''De knoop van IJsland'' haar relaas beschreven.