Kasteel Arkelstein: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→Geschiedenis: link |
→Geschiedenis: cit |
||
Regel 6:
Om invallen vanuit [[Hertogdom Gelre|Gelre]] in het [[Oversticht]] te verhinderen werd in de Middeleeuwen de Sallandse [[Landweer (vestingwerk)|landweer]] gebouwd. Dit was een versterkte grens, bestaande uit grachten en wallen die met doornstruiken beplant waren. In de doorgangen in de landweer werden versterkingen opgenomen. Kasteel Arkelstein, de [[Swormertoren]], en kasteel [[de Waardenborg]] bij Holten waren de belangrijkste. Men gaat ervan uit dat, nog voordat de Sallandse landweer werd aangelegd (1365), er bij Loo een houten versterking heeft gestaan. Dat gebeurde met medeweten en misschien ook in opdracht van de bisschop [[Jan van Arkel (bisschop)|Jan van Arkel]]. In de Croniken van den Stichte van Utrecht ende van Hollant van [[Johannes de Beke]] wordt daarover het volgende gezegd: ''In den jaer ons Heren [[Romeinse cijfers|M CCC LX]] toech bisscop Jan mit [[Militaire eenheid|heercracht]] in [[Salland|Zallant]] tusschen Wegstapel ende ([[Bathmen|Batman]]), daer dede hi opslaen ene borch van houte, die hi namaels van stene maken dede endti hiet Arkelsteyne.''<ref>"''In het jaar 1360 na Christus trok bisschop Jan van Arkel met een leger Salland binnen tussen Wegstapel en Bathmen. Daar bouwde hij een houten burcht, die hij later van steen herbouwde, en deze burcht heette Arkelstein''" [http://www.inghist.nl/Onderzoek/Projecten/KroniekVanJohannesDeBekeTot1430/pdflokatie/beke/bekeNL02deel1.pdf Croniken van den Stichte van Utrecht ende van Hollant van Johannes de Beke]. Instituut voor Nederlandse Geschiedenis. URL bezocht op 16 januari 2007</ref> In tegenstelling tot wat Johannes de Beke schreef was de houten versterking waarschijnlijk al in 1347 gebouwd.
De naam Arkelstein komt voor het eerst voor in 1361 in de oprichtingsakte van het stenen kasteel.<ref>[http://www.archieven.nl/pls/m/zk2.obj_start?p_id=34637007&p_vast=141&p_hier=0&p_zk=&p_taal=1&p_inv=1 Stadsarchief van Zwolle 1230-1813, deel II - 4700: Akte, waarbij de bisschop van Utrecht verklaart het huis Arkelstein gebouwd te hebben onder nader omschreven voorwaarden ten behoeve van de steden Deventer, Kampen en Zwolle. 1361. Afschrift [midden 15e eeuw] URL bezocht op 8 mei 2009</ref> Het kasteel werd weliswaar in opdracht van Jan van Arkel gebouwd, maar omdat hij door de strijd met [[roofridder]]s en het [[Graafschap Holland]] krap bij kas zat, werd de bouw waarschijnlijk door Deventer, Kampen en Zwolle betaald. Daardoor kregen deze steden veel invloed in het beheer van het kasteel. Er werd bijvoorbeeld vastgelegd dat de slotvoogd van Arkelstein een inwoner moest zijn van een van deze drie steden.<ref>[http://www.archieven.nl/pls/m/zk2.obj_start?p_id=3261776&p_vast=141&p_hier=0&p_zk=arckensteyn&p_taal=1&p_inv=1 A.J. Mensema, R.M. de Raat, C.C. van der Woude,Inventaris van het huisarchief Almelo 1236 – 1917]: Florens van Wevelinchave, bisschop van Utrecht, verklaart ... een kastelein op huis te Arckensteyn te benoemen die burger is in één van de drie genoemde steden.</ref>
In de strijd tussen Gelre en Utrecht is het kasteel meermalen gerepareerd en uitgebreid maar uiteindelijk langzamerhand in verval geraakt. Het verloor in de loop van de 16e eeuw zijn belang van [[landsheer]]lijk verdedigingspunt. In 1576 was het kasteel niet meer bewoonbaar<ref>[http://www.archieven.nl/pls/m/zk2.obj_start?p_id=3196768&p_vast=141&p_hier=0&p_zk=arkelstein&p_taal=1&p_inv=1 B.H.M. te Vaarwerk, Inventaris van het archief van het Drostambt Salland, 1605/1700-1811.]</ref> en in 1649 werd het gesloopt.<ref>Brokamp 2007, p.67</ref> Toch hebben de resten van Arkelstein nog tot in de 18e eeuw bestaan. Topografisch tekenaar Abraham de Haen (1707-1748) maakte er nog melding van in zijn ‘Naem Lijst der adellijke huizen, sloten en kasteelen’.<ref>[http://www.historischetopografie.nl/dehaen/documents/nmlcomb_000.pdf Abraham de Haen: Naem Lijst der adellijke huizen, sloten en kasteelen]. Bijdragen tot de Historische Topografie van Nederland. URL bezocht op 16 januari 2007.</ref> In 1938 verwijderde de [[Heidemij]] de laatste restanten van de muren en dempte de grachten. Op dit moment resten alleen de ondergrondse fundamenten.
| |||