Antithese (filosofie): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
wiu terug met opgave reden: inhoud is onjuist
toch een beetje herschreven dat eerste stukje over Hegels opvatting
Regel 2:
Een '''antithese''' is een tegenstelling. Het antwoord op - of beter - de weerlegging van een stelling ([[these]]) noemen we de antithese. De oplossing van de tegenstelling tussen these en antithese leidt tot de [[synthese]], het besluit.
 
Bij Hegel is zowel het denken als de werkelijkheid gebonden aan de wetmatigheid van de dialectiek. Dialectiek is in zijn opvatting de beweging die aan alles ten grondslag ligt. Elk begrip verwijst naar het tegengestelde maar is er ook van onderscheiden. Deze elementen worden these en antithese genoemd. Samen verwijzen zij, door hun samenhang, weer naar een derde begrip, de synthese, dat een nieuwe eenheid vertegenwoordigt. These en antithese verwekken als het ware de synthese. Deze nieuwe toestand bevindt zich op een hoger niveau (van denken of van werkelijkheid) en omvat de vorige inhouden. Hegel maakt van deze dialectiek ook gebruik in zijn [[geschiedfilosofie]].
De term antithese in de hierboven gebruikte betekenis is afkomstig uit de [[filosofie]] van [[Georg Wilhelm Friedrich Hegel#Denken|Hegel]] waarin het fungeert als een van de basiskenmerken van een niet-statische werkelijkheid: in de [[Dialectiek|dialectische]] ontwikkeling van de [[geschiedenis]] roept elke maatschapelijke situatie waarin twee groepen ongelijkwaardig zijn, de [[these]], een reactie op, de antithese, waarin de onderliggende groep probeert de "baas" te worden. Dit lukt nooit geheel, en er ontstaat een nieuwe situatie, de [[synthese]], waarin beide groepen zich kunnen vinden. Na verloop van tijd ontstaat opnieuw een tweedeling in de maatschappij en verloopt het proces opnieuw.
 
In het [[dialectisch materialisme]] is door [[Karl Marx]] deze theorie tot de [[essentie|essentiële]] drijfveer van de geschiedenis verklaard. In Marx's visie vormt het [[kapitalisme]] de these en de organisatie van het [[proletariaat]] in de [[communistische partij]]en de antithese. De [[dictatuur van het proletariaat]] vormt de synthese. In het [[marxisme-leninisme]] is deze dictatuur vervolgens tot eindpunt van de geschiedenis verklaard, voorbijgaand aan het filosofisch besef dat de synthese zijn eigen antithese oproept, wat wil zeggen dat er geen eindpunt in de geschiedenis is. Er kan dan ook in de strikte [[dialectiek]] geen sprake zijn van het eindpunt van de geschiedenis.