Jeruzalem verlost: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Invulling parameters sjabloon met AWB
Regel 1:
{{wiu2|2=2010|3=03|4=08}}
[[Bestand:1099jerusalem.jpg|200px|right|thumb|De bevrijding van Jeruzalem (uit Christens perspectief]]
'''Jeruzalem Verlost''' (La Gerusalemme liberata) is een [[epiek|episch]] gedicht geschreven door de [[Italiaanse literatuur|Italiaanse dichter]] [[Torquato Tasso]] en voor het eerst gepubliceerd in [[1581]]. Het verhaal vertelt grotendeels in fictie over de [[Eerste Kruistocht]] waarin de christenen, geleid door [[Godfried van Bouillon]], de strijd aangaan met de moslims om het [[Beleg van Jeruzalem (1099)|Beleg van Jeruzalem]]. Het gedicht bestaat uit acht [[stanza]]'s gegroepeerd in 20 zangen van verschillende lengte.
 
Het werk behoort tot de [[Renaissance]]-traditie van de Italiaanse romantische epische poëzie. Tasso gebruikt enkele plotelementen en karakters van [[Ludovico Ariosto]]'s episch gedicht [[Orlando Furioso]]. Tasso's gedicht bevat ook elementen uit de klassieke stukken can [[Homerus]] en [[Vergilius]].
 
Tasso snijd het historische element aan van het conflict tussen Christenen en Moslims, en doet dit met fantasie elementen.
 
==Bewerking==
Tasso begon aan zijn gedicht in de 1560's, en de oorspronkelijke naam was ''Il Goffredo''. In april 175 was zijn werkstuk af en die zomer liet hij zijn werk lezen aan graaf [[Alfonso II d'Este]] en Lucrezia, gravin van Urbino. Een proef exemplaar werd gedrukt met 14 rijmen en werd uitgebracht in Venetië in 1580. De eerste komplete editie van 'Gerusalemme liberata' werd gepubliseerd in Parma en Ferrara in 1581.
 
===Plot===
Regel 18:
 
==Personages==
[[FileBestand:Lagrenee, Louis Jean - Tancred and Clorinda - 1761.jpg|170px|right|thumb|De personages Tancredi en Clorinda]]
[[FileBestand:Tiepolo - Rinaldo und Armida.jpg|170px|right|thumb|personages Rinaldo en Armida]]
*'''Armida'''
 
Regel 34:
==Werken gebaseerd op Jeruzalem verlost==
'''Muziek en Opera's'''
* Madrigali La Gerusalemme Liberata door [[Giaches de Wert]] (ca. 1595)
* Combattimento di Tancredi e Clorinda door [[Claudio Monteverdi]] (1624) van zijn achtste boek van madrigals
* Il Tancredi door Girolamo Giacobbi (Bologna, voor 1629)
* Erminia sul Giordano door [[Michelangelo Rossi]] (Rome, 1633)
* Armida door Benedetto Ferrari (Venice, 1639) musiek is verloren
* Armida door Marco Marazzoli (Ferrara, 1641)
* Armide door Jean-Baptiste Lully (Paris, 1686)
* Armida door Marco Marazzoli (Ferrara, 1641)
* Armide door Jean-Baptiste Lully (Paris, 1686)
* La Gerusalemme liberata door Carlo Pallavicino (Venice, 1687)
* Gli avvenimenti di Erminia e di Clorinda door Carlo Francesco Pollarolo (Venice, 1693) musiek is verloren
* Amori di Rinaldo con Armida door Teofilo Orgiani (Brescia, 1697) music lost
* Tancrède door André Campra (Paris, 1702)
* Armida abbandonata door Giovanni Maria Ruggieri (Venice, 1707)
* Armida al campo door Giuseppe Boniventi (Venice, 1708)
* Armida regina di Damasco door Teofilo Orgiani (Verona, 1711) music lost
* Rinaldo door [[George Frideric Handel]] (London, 1711)
* Armida in Damasco door Giacomo Rampini (Venice, 1711)
* Armida al campo d'Egitto door [[Antonio Vivaldi]] (Venice, 1718)
Das eroberte Jerusalem, oder Armida und Rinaldo door Georg Caspar Schurmann (Brunswick, 1722)
* Armida abbandonata door Antonio Boni (Prague, 1725)
* L'abbandono di Armida door Antonio Pollarolo (Venice, 1729)
* Armida placata door Luca Antonio Predieri (Vienna, 1750)
* La Armida aplacada door Giovanni Battista Mele (Madrid, 1750)
* Armida door Carl Heinrich Graun (Berlin, 1751)
* The Inchanted Forrest door Francesco Geminiani (1754)
* Armida door Tommaso Traetta (Vienna, 1761)
* Armida abbandonata by Niccolò Jommelli (Naples, 1770)
* Armida door Antonio Salieri (Vienna, 1771)
* Armide door [[Christoph Willibald Gluck]] (Parijs, 1777)
* Armida door Joseph Haydn (1784)
* Armida door Gioacchino Rossini (Naples, 1817)
* Rinaldo door Johannes Brahms (1858) cantata
* Armida door Antonín Dvořák (1904)
 
 
[[Categorie:Epos]]